Giới thượng lưu hưởng lợi

Theo nghiên cứu vừa được công bố, 1% những người giàu có nhất nước Mỹ (tức có mức thu nhập tối thiểu 730.000 USD/năm) sẽ hưởng tới 50% tất cả các lợi ích từ kế hoạch cắt giảm thuế của Tổng thống Donald Trump, với mức thu nhập sau khi nộp thuế của họ sẽ tăng trung bình 8,5%.

Trong khi đó, phải đợi tới năm 2027, những người có mức thu nhập từ 150.000 - 300.000 USD/năm sẽ được hưởng lợi khi thu nhập của họ bắt đầu tăng nhẹ.

Phân tích trên được đưa ra vài ngày sau khi ông Donald Trump công bố gói cải cách thuế lớn nhất trong vòng 3 thập kỷ. Theo đề xuất mới, Mỹ sẽ hạ thuế thu nhập cá nhân cho những người thu nhập cao từ 39,6% xuống còn 35%; tăng gấp đôi mức khấu trừ thuế tiêu chuẩn; đưa ra quy định về một khoản thu nhập nhất định không phải đóng thuế cho tất cả người dân.

Giảm ngạch thuế đối với thu nhập cá nhân xuống còn 3 mức (12%, 25% và 35%) so với 7 mức trước đây. Đối với doanh nghiệp, dù không đề xuất giảm thuế xuống còn 15% như cam kết tranh cử, song Tổng thống Donald Trump đề nghị áp thuế doanh nghiệp 20% thay cho mức 35% hiện nay, loại bỏ thuế bất động sản…

Tổng thống Donald Trump tuyên bố gói đề xuất mới sẽ mang lại nhiều lợi ích cho tầng lớp trung lưu, mang lại sự thịnh vượng cho mọi tầng lớp xã hội khi thúc đẩy kinh tế Mỹ tăng trưởng để bù đắp cho phần thuế bị cắt giảm.

Tuy nhiên, tờ New York Times cho rằng, kế hoạch cải cách thuế của ông Donald Trump chỉ có lợi cho người giàu. Chẳng hạn như đề xuất giảm thuế thu nhập doanh nghiệp thực chất chỉ giúp cho những người sở hữu phần lớn cổ phần trong các công ty.

Chưa hết, người giàu nước Mỹ, trong đó có cả Tổng thống Donald Trump, còn được hưởng lợi từ việc loại bỏ thuế bất động sản, vốn chỉ tác động đến vài nghìn gia đình giàu có của Mỹ.

Gói cải cách này cũng không đem lại lợi ích cho những người có thu nhập thấp, khi ông Donald Trump không đưa ra các biện pháp cắt giảm thuế theo số lương giúp người lao động có thể nhận được nhiều tiền hơn hoặc tăng tín thuế thu nhập (EITC) giúp người lao động có thêm khoản tiền lương hỗ trợ…

“Theo kế hoạch này, thì những người Mỹ giàu nhất và những công ty giàu nhất sẽ vớ bẫm, còn tầng lớp trung lưu có tiếng mà chẳng có miếng”, ông Chuck Schumer, nhân vật cấp cao nhất của Đảng Dân chủ trong Thượng viện Mỹ, chỉ trích.

Trong khi đó, thượng nghị sỹ Ron Wyden, nhân vật cấp cao nhất của Đảng Dân chủ thuộc  Ủy ban Tài chính Thượng viện thì mỉa mai: “Nếu chương trình này là vì tầng lớp trung lưu, thì cao ốc Trump Tower chính là ngôi nhà của người trung lưu”. “Đây không phải kế hoạch cải cách thuế, đây là món quà cho giới thượng lưu được trả bằng tiền của tầng lớp trung lưu”, thủ lĩnh phe Dân chủ tại Hạ viện Nancy Pelosi lên tiếng.

Cuộc chiến tại đồi Capitol

Suốt ba thập kỷ qua, luật thuế của Mỹ chưa trải qua một cuộc cải cách toàn diện nào. Lần gần đây nhất nước này thông qua một luật thuế mới là vào năm 1986.

Vì thế, kế hoạch cải cách thuế lần này, là kết quả của nhiều tháng đàm phán giữa các trợ lý của ông Trump và các thủ lĩnh Cộng hòa trong Quốc hội, được ông Trump ca ngợi là “cuộc cải cách thuế lớn nhất trong lịch sử Mỹ và là “đợt giảm thuế lịch sử đối với người Mỹ”. Theo quy trình, kế hoạch này phải được viết thành một dự luật chi tiết bởi các ủy ban viết luật thuế trong Quốc hội Mỹ.

Tuy nhiên, với những chỉ trích là chỉ có lợi cho người giàu trong khi có nguy cơ làm phình thâm hụt ngân sách, kế hoạch này khó lòng qua được “ải” Quốc hội.

Trong nghiên cứu vừa công bố của mình, Trung tâm Chính sách thuế cho rằng kế hoạch của ông Trump sẽ làm giảm thu nhập từ thuế của chính phủ liên bang khoảng 2.400 tỷ USD trong thập kỷ tới và giảm 3.200 tỷ USD trong thập kỷ tiếp theo.

Trước đó, giới phân tích đã cảnh báo rằng việc cắt giảm thuế mạnh tay sẽ khiến thâm hụt ngân sách và nợ công của Mỹ phình to nếu mức tăng trưởng kinh tế mà Đảng Cộng hòa kỳ vọng đạt được để bù đắp không trở thành sự thật trong bối cảnh lãi suất tăng.

Không chỉ vấp phải rào cản phe Dân chủ, trở ngại trước mắt của kế hoạch cải tổ thuế khóa còn đến từ đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump, vì Hạ viện với phe đa số của đảng này đang có một kế hoạch cải cách do chủ tịch Ủy ban Tài chính và thuế vụ, nghị sĩ Kevin Brady soạn thảo. Với những khó khăn trên, kế hoạch cải cách thuế chắc chắn sẽ có một con đường gian nan tại cơ quan lập pháp Mỹ.