Kho bạc Nhà nước: Tăng cường quản lý chứng thư số, chữ ký số

Đàm Phương Lan

Nhằm ngăn chặn nguy cơ rủi ro trong hoạt động quản lý ngân sách nhà nước, hệ thống Kho bạc Nhà nước yêu cầu các đơn vị quản lý và sử dụng ngân sách chấp hành nghiêm việc quản lý chứng thư số, chữ ký số...

Giao diện dịch vụ công Kho bạc Nhà nước.
Giao diện dịch vụ công Kho bạc Nhà nước.

Theo thống kê, đến nay hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc Nhà nước đã hoàn thành kết nối 100% đơn vị sử dụng ngân sách thuộc đối tượng bắt buộc giao dịch qua dịch vụ công trực tuyến. Điều này đã tạo nhiều thuận lợi cho các đơn vị quản lý và sử dụng ngân sách. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm vượt trội vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, khi chứng thư số, chữ ký số, tài khoản chương trình dịch vụ công trực tuyến bị lộ.

Kho bạc Nhà nước quán triệt đội ngũ cán bộ công chức, viên chức làm chuyên môn kế toán ngân sách nhà nước thực hiện đúng chức năng, phạm vi quyền hạn của mình, tuân thủ nghiêm quy trình kế toán, chi ngân sách từ nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Thực tiễn cho thấy, đã có nhiều vụ thất thoát tiền và tài sản nhà nước của các đơn vị quản lý và sử dụng ngân sách từ việc ủy thác, ủy quyền việc sử dụng chứng thư số, chữ ký số và mật khẩu không đúng quy định pháp luật trong giao dịch điện tử...

Nhằm ngăn chặn nguy cơ rủi ro trong hoạt động quản lý quỹ ngân sách nhà nước, Kho bạc Nhà nước đã có công văn gửi các đơn vị Kho bạc Nhà nước địa phương yêu cầu các đơn vị quản lý và sử dụng ngân sách thực hiện đúng nhiệm vụ, chức trách được giao theo từng chức vụ và vị trí công tác.

Đồng thời, Kho bạc Nhà nước quán triệt đội ngũ cán bộ công chức, viên chức làm chuyên môn kế toán ngân sách nhà nước thực hiện đúng chức năng, phạm vi quyền hạn của mình, tuân thủ nghiêm quy trình kế toán, chi ngân sách từ nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Kho bạc Nhà nước cũng yêu cầu thủ trưởng các đơn vị sử dụng ngân sách cần chú trọng, xem xét kỹ lưỡng quy trình đối chiếu, xác nhận số dư tài khoản hàng tháng với cơ quan Kho bạc Nhà nước. Nếu phát hiện ra tính bất hợp lý cần kịp thời liên hệ ngay với Kho bạc Nhà nước nơi giao dịch để xem xét cụ thể.

Theo đó, các chủ tài khoản phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về thông tin đăng ký giao dịch trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc Nhà nước, đặc biệt là thông tin về email nhận thông báo từ kho bạc. Thực hiện cài đặt và sử dụng chương trình cảnh báo rủi ro của Kho bạc Nhà nước trên thiết bị di động để giám sát các khoản chi ngân sách nhà nước của đơn vị, kịp thời phát hiện và thông báo cho Kho bạc Nhà nước nơi giao dịch các khoản chi bất thường.

Kho bạc Nhà nước khuyến cáo thủ trưởng các đơn vị sử dụng ngân sách quản lý và sử dụng chữ ký số, chứng thư số, tài khoản chương trình dịch vụ công trực tuyến được cấp để giao dịch gửi hồ sơ kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc Nhà nước đảm bảo chặt chẽ theo các quy định hiện hành.

Thủ trưởng các đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư tuyệt đối không để xảy ra tình trạng giao chữ ký số, chứng thư số, tài khoản chương trình dịch vụ công trực tuyến của mình được cấp cho người khác quản lý, để lộ thông tin về chứng thư số, tài khoản đăng nhập (mã đăng nhập và mật khẩu) của các thành viên trong đơn vị trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc Nhà nước.

Các đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về các thông tin đăng ký giao dịch trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc Nhà nước (đặc biệt là thông tin về email nhận thông báo từ hệ thống).

Với những khuyến cáo đưa đến cho các đơn vị sử dụng ngân sách, Kho bạc Nhà nước kêu gọi các cá nhân, tổ chức cùng phối hợp để việc quản lý quỹ ngân sách nhà nước được minh bạch, an toàn và hiệu quả hơn. Đây cũng chính là mong muốn của Kho bạc Nhà nước trong việc thực hiện nghiêm quy trình, quy định về giao dịch điện tử với Kho bạc Nhà nước qua dịch vụ công trực tuyến.

Từ tháng 8/2019, Kho bạc Nhà nước đã triển khai ứng dụng cảnh báo rủi ro trên phạm vi rộng. Ứng dụng này đã cung cấp thêm kênh thông tin trực tuyến qua thiết bị di động thông báo cho khách hàng về: Tình hình biến động số dư tài khoản của đơn vị sử dụng ngân sách tại Kho bạc Nhà nước; trạng thái xử lý giao nhận hồ sơ, chứng từ yêu cầu thanh toán, giấy rút tiền mặt của đơn vị sử dụng ngân sách trong quá trình giao dịch với Kho bạc Nhà nước.

Cùng với đó, Kho bạc Nhà nước bổ sung thêm quy trình quản lý giao nhận hồ sơ trực tiếp - đây là chức năng được gắn kết chặt chẽ với hệ thống dịch vụ công trực tuyến, hỗ trợ công chức nghiệp vụ kho bạc in phiếu hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ, giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả đối với các hồ sơ nộp trực tiếp tại trụ sở đơn vị Kho bạc Nhà nước.

Thời gian tới, Kho bạc Nhà nước sẽ sớm hoàn thiện nhiều công năng, tiện ích trên dịch vụ công trực tuyến, nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho các đơn vị quản lý và sử dụng ngân sách, tiến tới số hóa kho bạc trong mọi hoạt động nghiệp vụ.

Bên cạnh đó, Kho bạc Nhà nước tiếp tục tăng cường tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong hoạt động giao dịch điện tử nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ công chức của đơn vị trong việc quản lý, sử dụng chữ ký số, chứng thư số, tài khoản trong giao dịch chi tiêu ngân sách.

(*) Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 1 tháng 5/2021