Chủ động vào cuộc

Trước năm 2014 lực lượng chuyên trách chống buôn lậu ma túy của Cục ĐTCBL hầu như chỉ tham gia phối hợp cùng các lực lượng chức năng khác như công an, bộ đội biên phòng trong điều tra phá án, phần lớn các vụ bắt giữ ma túy đều nằm ngoài địa bàn hoạt động hải quan.

Vào thời điểm đó, năng lực chống buôn lậu ma túy của ngành Hải quan còn hạn chế, ở nhiều nơi, nhiều cấp trong ngành chưa nhận thức đầy đủ về nhiệm vụ kiểm soát ma túy. Đôi khi còn xem nhẹ nhiệm vụ kiểm soát ma túy và xem nhiệm vụ chống ma túy là của các lực lượng chức năng khác.

Bên cạnh đó, việc phối kết hợp giữa lực lượng kiểm soát ma túy chuyên trách tại các cục Hải quan với lực lượng làm thủ tục hải quan tại các chi cục cửa khẩu còn chưa đồng bộ, rõ ràng và chưa được kịp thời. Từ đó dẫn đến các công chức làm nhiệm vụ kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK), phương tiện, hành khách xuất nhập cảnh còn lúng túng trong việc sử dụng các biện pháp nghiệp vụ để phát hiện, xử lý các vụ án ma túy…

Trước thực tế công tác chống buôn lậu ma túy chưa đạt được hiệu quả mong muốn, đầu năm 2014, Cục ĐTCBL tham mưu cho Tổng cục Hải quan ban hành Kế hoạch số 17/KH-TCHQ về việc chống buôn lậu tiền chất, chất hướng thần, vận chuyển trái phép các chất ma túy tại địa bàn cảng biển, sân bay, bưu điện, chuyển phát nhanh của TP. Hồ Chí Minh và Kế hoạch 72/KH-TCHQ về việc đấu tranh phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép chất các chất ma túy tại các tỉnh biên giới phía Bắc, quyết tâm đẩy mạnh công tác phòng, chống buôn lậu ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan.

Trong đó, lực lượng chuyên trách kiểm soát ma túy của Cục ĐTCBL làm nòng cốt, kết hợp chặt chẽ với lực lượng kiểm soát  hải quan, cán bộ, công chức trong dây chuyền thủ tục hải quan tại cửa khẩu.

Lực lượng chuyên trách của Cục ĐTCBL chủ động nắm bắt tình hình các đường dây, ổ nhóm lợi dụng các loại hình xuất nhập khẩu để buôn lậu tiền chất, chất hướng thần và vận chuyển trái phép các chất ma túy, phối hợp chặt chẽ với cục hải quan các tỉnh áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để điều tra, xử lý, bắt giữ theo quy định; hợp tác song phương với hải quan các nước trong việc trao đổi thông tin hai chiều về các đối tượng, đường dây nghi vấn, phương thức thủ đoạn, những sơ hở, thiếu sót trong công tác kiểm soát người và hàng hóa dễ lợi dụng để vận chuyển trái phép ma túy.

Thực hiện 2 kế hoạch trên của Tổng cục Hải quan, Cục ĐTCBL đã chủ động đề xuất lãnh đạo Tổng cục Hải quan tổ chức các lớp tập huấn về công tác kiểm soát ma túy cho cán bộ, công chức trong dây chuyền thủ tục hải quan ở các chi cục hải quan nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống buôn lậu ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan. Kết quả thu được, trong 2 năm qua số vụ do lực lượng hải quan cửa khẩu phát hiện trong quá trình làm thủ tục XNK, XNK lên đến hàng chục vụ.

Tập trung vào địa bàn hải quan quản lý

Sau 2 năm thực hiện Kế hoạch số 17/KH-TCHQ và số 72/KH-TCHQ, nhận thấy hiệu quả từ việc đẩy mạnh kiểm soát ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan, đầu năm 2016, Cục ĐTCBL tiếp tục tham mưu lãnh đạo Tổng cục Hải quan ban hành Kế hoạch số 3163/KH-TCHQ về việc đấu tranh phòng, chống mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy và buôn lậu tiền chất năm 2016. Theo đó, Tổng cục Hải quan tiếp tục đẩy mạnh công tác phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan trên phạm vi toàn quốc.

Từ đó, trọng trách càng đặt nặng lên lực lượng chuyên trách kiểm soát ma túy của Cục Điều tra Chống buôn lậu. Theo Kế hoạch số 3163/KH-TCHQ, ngoài việc mở rộng các nhiệm vụ được giao trước đây (theo kế hoạch 17 và kế hoạch 72 năm 2014) tới tất cả các cục hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trên phạm vi toàn quốc, Cục ĐTCBL lậu phối hợp với Ban Quản lý rủi ro hải quan, cục hải quan các tỉnh, thành phố, chi cục hải quan các cửa khẩu rà soát, sàng lọc các phương tiện, cá nhân, doanh nghiệp đưa vào diện đối tượng trọng điểm để phân loại tiến hành kiểm tra hải quan dưới các hình thức như đưa qua máy soi, dùng chó nghiệp vụ, nâng tỷ lệ kiểm tra.

Đồng thời, phối hợp với các đơn vị nêu trên trực tiếp giám sát lô hàng đã được nâng luồng để kịp thời phát hiện những đối tượng lợi dụng các loại hình xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh để vận chuyển trái phép ma túy, buôn lậu tiền chất, chất hướng thần…

Với nhiệm vụ nặng nề được Tổng cục Hải quan giao, Cục ĐTCBL đã thực hiện nghiêm túc với trách nhiệm cao nhất. Thường trực giúp lãnh đạo Tổng cục Hải quan kiểm tra, hướng dẫn, chỉ đạo, đôn đốc các cục hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố về công tác nghiệp vụ kiểm soát ma túy, tiền chất.

Theo đó, các đơn vị chống buôn lậu ma túy chuyên trách trực thuộc Cục ĐTCBL đã phối hợp với các đơn vị, các chi cục hải quan cửa khẩu phối hợp kiểm tra 100% lô hàng. Khi phát hiện thấy ma túy, các đơn vị chuyên trách cần phối hợp với các chi cục hải quan cửa khẩu để tạm giữ lô hàng, lập phương án điều tra, bắt giữ. Đơn vị nào phát hiện thì đơn vị đó chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng như công an, bộ đội biên phòng để xử lý.

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Tổng cục Hải quan, sự chủ động vào cuộc của Cục ĐTCBL, tình hình kiểm soát hoạt động phòng, chống buôn lậu vận chuyển trái phép chất ma túy với nòng cốt là lực lượng chuyên trách đã đạt được những kết quả đáng kể.

Kết quả, tính đến thời điểm hiện tại, lực lượng hải quan đã chủ trì bắt giữ hơn 60 vụ buôn lậu ma túy trong địa bàn hoạt động hải quan, thông qua việc chuyển hướng tập trung phòng chống tội phạm vận chuyển ma túy qua các hình thức XNK, XNK.

Từ nay đến cuối năm, trước trong dịp Tết Nguyên đán, Cục ĐTCBL sẽ đẩy mạnh hoạt động của lực lượng hải quan chuyên trách phòng chống ma túy, tăng cường phối hợp với các cán bộ, công chức trong dây chuyền thủ tục hải quan tại cửa khẩu đường bộ, cửa khẩu cảng biển, cảng sông, các cửa khẩu cảng hàng không và bưu điện, chuyển phát nhanh, tập trung rà soát, sàng lọc đối tượng trọng điểm, kiểm soát chặt để phát hiện các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép ma túy lợi dụng các loại hình XNK hàng hóa.