Dấu ấn đổi mới và hội nhập sâu rộng

Trong lịch sử dân tộc, chưa bao giờ khát vọng vươn lên sánh vai cùng các cường quốc năm châu lại trở nên hiện thực như hiện nay. Từ một quốc gia trải qua nhiều thập kỷ chiến tranh, đói nghèo, Việt Nam hôm nay đã chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một nền kinh tế năng động, hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ chính trị - kinh tế - văn hóa thế giới.

Kể từ công cuộc Đổi mới năm 1986, Việt Nam đã từng bước cải cách thể chế, mở cửa nền kinh tế, thu hút đầu tư nước ngoài, tăng cường xuất khẩu và phát triển nội lực. Từ một nước nghèo, Việt Nam đã vươn lên thành quốc gia có thu nhập trung bình, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế ổn định trong nhiều năm. Tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 1990-2022 đạt khoảng 6,5%/năm; quy mô nền kinh tế năm 2024 đạt 476,3 tỷ USD (tăng trưởng 7,09% so với năm 2023 (trên 430 tỷ USD), đứng thứ 4 Đông Nam Á và nằm trong top 35 toàn cầu. GDP bình quân đầu người tăng từ dưới 100 USD (năm 1986) lên hơn 4.700 USD (năm 2024), phản ánh sự thay đổi căn bản về năng lực sản xuất và chất lượng sống. Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và các biến động toàn cầu, nền kinh tế Việt Nam vẫn giữ được sự ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát hiệu quả và phục hồi nhanh chóng, trở thành điểm sáng trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Đi cùng tiến trình toàn cầu hóa, Việt Nam chủ động hội nhập quốc tế ở mức độ sâu rộng và chiến lược. Tính đến năm 2024, Việt Nam đã ký kết và triển khai 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có gần 10 thỏa thuận thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, RCEP, UKVFTA, VIFTA, và CEPA với UAE. Đây là hệ sinh thái FTA đa dạng nhất trong khu vực, giúp Việt Nam gọi vốn đầu tư nước ngoài từ 60 nền kinh tế, tiếp cận hơn 200 thị trường toàn cầu. Kim ngạch thương mại liên tục lập kỷ lục, đạt 786,3 tỷ USD trong năm 2024 (đưa Việt Nam vào nhóm 20 nền kinh tế có thương mại lớn nhất thế giới), tăng 15,4% so với năm trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 405,5 tỷ USD (+14,3%), nhập khẩu 380,8 tỷ USD (+16,7%), duy trì thặng dư thương mại ở mức 24,8 tỷ USD, là năm thứ 9 liên tiếp xuất siêu. Việc thặng dư thương mại liên tục cũng khẳng định sự dịch chuyển cơ cấu sản xuất sang hướng xuất khẩu, nhất là trong các ngành điện tử, vi điện tử, dệt may, nông sản công nghệ cao.

Đi cùng với đó, Việt Nam ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn của dòng vốn toàn cầu. Năm 2024, vốn FDI giải ngân đạt khoảng 25,35 tỷ USD, tăng 9,4% so với 2023 - mức cao nhất từ trước đến nay. Tổng vốn cấp phép đạt 38,2 tỷ USD với hơn 3.300 dự án mới, tập trung vào lĩnh vực sản xuất - chế biến (chiếm gần 67%) và đầu tư công nghệ cao như bán dẫn, AI, R&D, logistics. Các tập đoàn toàn cầu như: Samsung, Intel, Foxconn, Lego, Amkor đã chọn Việt Nam làm trung tâm sản xuất khu vực, góp phần nâng cao chất lượng chuỗi cung ứng và năng lực nội địa hóa.

Để chủ động biến thách thức toàn cầu thành cơ hội phát triển, Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 tại COP26 không chỉ là mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam, mà còn thể hiện rõ trách nhiệm quốc tế của một quốc gia đang phát triển với cộng đồng toàn cầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Việc chủ động chuyển đổi mô hình kinh tế theo hướng xanh và phát thải thấp chính là hành động thiết thực, có trách nhiệm và mang tính tiên phong. Bằng việc tham gia đầy đủ, tích cực và thực chất các cam kết toàn cầu, Việt Nam khẳng định vai trò là một đối tác tin cậy, có trách nhiệm với tương lai chung của nhân loại. Hành động vì khí hậu hôm nay là lựa chọn mang tầm vóc đạo lý, chiến lược phát triển và trách nhiệm lịch sử của một dân tộc hướng tới thịnh vượng bền vững. Như vậy, Việt Nam không chỉ hội nhập mà còn đang bắt nhịp, định hình và đồng hành cùng xu thế quốc tế.

Nâng tầm vị thế quốc gia trên trường quốc tế

Thông qua chính sách “ngoại giao cây tre” mềm dẻo nhưng vững chắc, việc trở thành thành viên có trách nhiệm trong Liên Hợp quốc và bước đi hiện đại hóa lực lượng gìn giữ hòa bình đã là minh chứng cho khát vọng và bản lĩnh của Việt Nam. Tính đến 2025, Việt Nam đã cử gần 1.100 cán bộ (trong đó có nhiều nữ cán bộ) tham gia công tác tại 6 bệnh viện dã chiến cấp 2, 3 đơn vị kỹ thuật và nhiều đội cảnh sát, kỹ sư, sĩ quan tham gia xây dựng lại cơ sở hạ tầng, phẫu thuật cứu người và giáo dục tại địa phương. Sự tham gia chủ động này không chỉ thể hiện tinh thần nhân đạo, trách nhiệm với hòa bình thế giới, mà còn giúp nâng cao năng lực, uy tín và hình ảnh quốc gia giàu bản lĩnh.

Để tiếp tục thêm một bước đi chiến lược trong pháp lý hóa hoạt động hòa bình, tháng 6/2025, Quốc hội thông qua Luật tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, có hiệu lực từ 1/1/2026. Đây là bước ngoặt quan trọng, thể chế hóa cam kết quốc tế, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho lực lượng, đảm bảo quyền lợi, trách nhiệm và chuyên nghiệp hóa hoạt động quốc tế.

Không những vậy, Việt Nam còn khẳng định vai trò và trách nhiệm ngày càng lớn trên trường quốc tế.

Là thành viên tích cực của Liên Hợp quốc, ASEAN và nhiều tổ chức khu vực, Việt Nam đã thể hiện rõ vai trò trung gian hòa giải, thúc đẩy đối thoại, hợp tác vì hòa bình và phát triển bền vững. Khi được bầu vào Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 (với 192/193 phiếu tán đồng) đã chủ trì, xây dựng và thúc đẩy nhiều nghị quyết, tuyên bố quan trọng về hòa bình, an ninh, giải trừ quân bị, chống khủng bố, góp phần bảo vệ quyền tự quyết của các quốc gia nhỏ, dân chủ hóa quan hệ quốc tế.  Việc Việt Nam đảm nhiệm thành công vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc (2020-2021), tổ chức thành công Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều (2019), cũng như vai trò trong các diễn đàn như: APEC, ASEAN… đã củng cố hình ảnh một Việt Nam bản lĩnh, trách nhiệm, vì một thế giới đa phương, công bằng và phát triển hài hòa.

Trong hoạt động đối ngoại đa phương - khẳng định trách nhiệm trong các khối quốc tế, Việt Nam duy trì quan hệ ngoại giao với 191 quốc gia, tham gia tích cực hơn 70 tổ chức quốc tế như: ASEAN, APEC, WTO, Liên hợp quốc. Việc đăng cai các hội nghị APEC, ASEAN, WEF khiến Việt Nam nổi bật với vai trò cầu nối và như một tác nhân thúc đẩy hợp tác khu vực, thể hiện sự trưởng thành trong chính sách đa phương...

Sánh vai với các cường quốc - sứ mệnh của thời đại mới

Tư tưởng “sánh vai với các cường quốc năm châu” đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định từ những năm đầu của thế kỷ XX như một khát vọng thiêng liêng và sứ mệnh lịch sử của dân tộc Việt Nam. Đó không chỉ là một ước mong cho tương lai mà là kim chỉ nam xuyên suốt hành trình dựng nước, giữ nước và phát triển đất nước trong mọi thời kỳ. Việt Nam hôm nay đang ở vào một thời điểm lịch sử đặc biệt, thời kỳ đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Với tầm nhìn phát triển đất nước đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, có nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập sâu rộng. Việt Nam đặt trọng tâm là phát triển kinh tế số, kinh tế xanh và đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và năng lực quản trị quốc gia. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội chú trọng tăng trưởng bền vững, bảo vệ môi trường. Đồng thời thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và ứng dụng chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực; hướng đến xây dựng nền kinh tế cạnh tranh toàn cầu, gắn kết chặt chẽ với thị trường quốc tế, đảm bảo phát triển hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường, góp phần nâng cao đời sống người dân và khẳng định vị thế quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Trong hành trình ấy, thể chế được xác định là trụ cột trung tâm. Việt Nam đã và đang quyết liệt cải cách bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Mô hình chính quyền hai cấp và giảm đầu mối còn 34/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương từ ngày 1/7/2025 không chỉ giảm thiểu tầng nấc trung gian, mà còn tạo điều kiện cho chính quyền địa phương chủ động, linh hoạt trong thực thi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Việc sáp nhập tỉnh và xây dựng mô hình chính quyền hai cấp là tái cấu trúc tổ chức, thể hiện tư duy phát triển lấy phục vụ nhân dân và nâng cao năng lực quản trị. Đây là nền móng thể chế vững chắc để đất nước hội nhập sâu rộng, cạnh tranh lành mạnh và quản trị hiệu quả các thách thức xuyên quốc gia.

Cùng với cải cách bộ máy, chuyển đổi số quốc gia đang được đẩy mạnh như một động lực mới để nâng cao năng lực cạnh tranh, hiện đại hóa nền hành chính, và tăng cường sự kết nối giữa người dân - doanh nghiệp - Nhà nước. Chính phủ số, công dân số, kinh tế số và xã hội số đang hiện hữu từng ngày trong đời sống - từ các dịch vụ công trực tuyến, các nền tảng dữ liệu mở, đến mô hình đô thị thông minh và thương mại điện tử. Những thành tựu ấy là bước tiến căn bản để Việt Nam tiến bước cùng thời đại, góp phần định hình tương lai phát triển trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo và công nghệ số.

Sứ mệnh sánh vai với các cường quốc đến từ trách nhiệm lịch sử và sự trưởng thành của một dân tộc. Nó đòi hỏi tư duy dài hạn, thể chế hiện đại, nguồn nhân lực chất lượng cao và ý chí quốc gia bền bỉ. Hành trình đó không dễ dàng, nhưng là con đường tất yếu của một dân tộc đã từng viết nên những trang sử hào hùng, nay quyết tâm viết tiếp một chương mới - chương của bản lĩnh, trí tuệ, sáng tạo và nhân văn, vươn mình nâng tầm vị thế Việt Nam trong thời đại toàn cầu hóa và chuyển đổi sâu rộng.