Làm gì để tránh rủi ro khi tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp?
Để tránh rủi ro cho cả doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp, thời gian qua, Bộ Tài chính thường xuyên cung cấp thông tin về trái phiếu chính phủ trên các phương tiện thông tin đại chúng; khuyến nghị doanh nghiệp phát hành trái phiếu phải tuân thủ theo quy định pháp luật, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng về các rủi ro có thể xảy ra khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp.
Nhà đầu tư nên cân nhắc kỹ trước khi “xuống tiền”
Đánh giá về tốc độ phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) trong những năm qua, ông Nguyễn Hoàng Dương - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) cho biết, từ năm 2017 đến nay, thị trường TPDN có sự phát triển nhanh do nhu cầu huy động vốn của DN tăng mạnh.
Năm 2018, quy mô thị trường đạt 9,01% GDP, tăng 58% so với năm 2017 (6,29% GDP) và tăng gấp 3,5 lần so với năm 2015 (3,4% GDP). Tính riêng 10 tháng đầu năm 2019, thị trường TPDN tiếp tục đạt mức tăng trưởng cao, quy mô thị trường tăng 28% so với cuối năm 2018 (đạt mức tương đương 10,47% GDP dự kiến năm 2019).
Đặc biệt, thị trường TPDN bước đầu có sự dịch chuyển vốn huy động từ kênh tín dụng ngân hàng sang kênh phát hành trái phiếu, hướng tới việc phát triển cân bằng hơn giữa kênh thị trường vốn và kênh tín dụng ngân hàng.
TPDN là công cụ nợ do DN phát hành theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn và khả năng trả nợ, nên nhà đầu tư cần phải cân nhắc kỹ lưỡng, cũng như đánh giá được những rủi ro có thể xảy ra trước khi “xuống tiền” mua trái phiếu.
Theo các chuyên gia, một số rủi ro các nhà đầu tư TPDN có thể gặp phải khi tham gia thị trường TPDN như: DN không thực hiện được các điều kiện, điều khoản của trái phiếu do mất khả năng thanh toán; DN không thanh toán được đầy đủ, đúng hạn gốc, lãi trái phiếu; DN không thực hiện được cam kết với nhà đầu tư về mua lại trái phiếu trước hạn...
Trước tình trạng này, Bộ Tài chính khuyến nghị các nhà đầu tư phải nắm được các thông tin đầy đủ như: Trái phiếu do DN nào phát hành, mục đích phát hành; có tài sản đảm bảo hay không có tài sản đảm bảo; cam kết của chủ thể phát hành đối với trái phiếu; kỳ hạn và phương thức trả nợ gốc, lãi; tình hình tài chính và việc sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu của DN phát hành… khi quyết định đầu tư vào TPDN.
Tăng cường quản lý, giám sát
Để tránh rủi ro cho cả DN phát hành, nhà đầu tư mua TPDN, Bộ Tài chính đã tăng cường quản lý giám sát đối với thị trường TPDN; tổ chức đào tạo, phổ biến quy định pháp luật về phát hành TPDN; thường xuyên cung cấp thông tin về TPDN cho các phương tiện thông tin đại chúng, trong đó khuyến nghị DN phát hành phải tuân thủ quy định pháp luật trong phát hành TPDN, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng về các rủi ro có thể xảy ra khi mua TPDN.
Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát, đánh giá về cơ chế, chính sách liên quan đến phát hành, giao dịch, cung cấp dịch vụ về TPDN để có kiến nghị điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế của thị trường. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý giám sát hoạt động phát hành, giao dịch trái phiếu và xử lý vi phạm trong lĩnh vực này.
Bộ Tài chính nghiên cứu, hoàn thiện khung pháp lý về phát hành TPDN theo 2 phương thức (phát hành ra công chúng và phát hành riêng lẻ) theo hướng bắt buộc xếp hạng tín nhiệm và niêm yết giao dịch trên thị trường chứng khoán đối với phương thức phát hành ra công chúng và quy định đối tượng phát hành và giao dịch là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp theo thông lệ quốc tế đối với phát hành riêng lẻ.