Làm rõ hơn các quy định về sàn giao dịch bất động sản để bảo vệ quyền lợi người dân
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, chiều 23/6/2023, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, thảo luận về dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi). Việc quy định các giao dịch bất động sản phải thông qua sàn giao dịch bất động sản là vấn đề nhận được sự quan tâm lớn của các đại biểu Quốc hội.
Tại dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) có một số điểm sửa đổi, bổ sung quy định nguyên tắc trong kinh doanh dịch vụ bất động sản; nguyên tắc tổ chức và hoạt động của sàn giao dịch bất động sản; các giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản; điều kiện đối với người quản lý, điều hành sàn giao dịch bất động sản; điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ tư vấn bất động sản; điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ quản lý bất động sản; quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan đến dịch vụ tư vấn bất động sản; phạm vi, nguyên tắc kinh doanh dịch vụ tư vấn, quản lý bất động sản...
Nêu ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Điểu Huỳnh Sang – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Phước đề nghị Ban soạn thảo làm rõ và quy định cụ thể hơn về sàn giao dịch bất động sản, môi giới bất động sản, về công chứng, đặt cọc, thanh toán trong giao dịch kinh doanh bất động sản bảo đảm phù hợp với chủ trương đề ra tại Nghị quyết số 18-NQ/TW.
Theo đại biểu Điểu Huỳnh Sang, việc quy định cụ thể về sàn giao dịch bất động sản, môi giới bất động sản... cũng để bảo đảm tính khả thi, an toàn pháp lý, không làm phát sinh điểm nghẽn về chính sách cản trở quá trình phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của thị trường bất động sản và phải phù hợp với lại Bộ luật Dân sự và các luật khác có liên quan.
Đại biểu này đề nghị Ban soạn thảo quy định rõ về địa vị pháp lý cũng như điều kiện thành lập, nguyên tắc tổ chức, cơ chế hoạt động và nghĩa vụ của sàn giao dịch bất động sản, bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, khuyến khích quyền lựa chọn tham gia giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản của doanh nghiệp và người dân.
Đồng thời, quy định rõ hơn về mối quan hệ giữa xác nhận giao dịch qua sàn với công chứng và đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Bổ sung thêm trách nhiệm của chủ đầu tư và sàn giao dịch bất động sản để bảo đảm quyền lợi cho người mua...
Phát biểu ý kiến thảo luận liên quan đến giao dịch bất động sản, đại biểu Lưu Bá Mạc - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn cho biết, để bảo đảm tăng cường kiểm soát công khai, minh bạch, bảo vệ quyền lợi người dân trong giao dịch bất động sản nhưng không làm ảnh hưởng đến quyền tự do trong hoạt động, phương thức giao dịch bất động sản của người dân, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc làm rõ thêm sàn giao dịch bất động sản bao gồm sàn giao dịch trực tiếp hay cả sàn giao dịch trực tuyến trên các phương tiện điện tử và làm rõ nội hàm, tiêu chí của cơ sở vật chất kỹ thuật đáp ứng yêu cầu.
Bên cạnh đó, đại biểu Lưu Bá Mạc cũng đề nghị, Ban soạn thảo cân nhắc bổ sung thêm một phương án mở hơn theo hướng phân loại, phân khúc các loại giao dịch bất động sản, trong đó có loại giao dịch bất động sản buộc phải thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản nhưng cũng có loại chỉ cần giao dịch trực tiếp mà không cần phải qua sàn giao dịch.
Ngoài ra, tại phiên thảo luận, có nhiều ý kiến đại biểu cho rằng, phải quy định công chứng bắt buộc thay vì mua bán qua sàn giao dịch. Theo đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương, để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người dân, đề nghị tất cả các giao dịch bất động sản có ít nhất một bên là cá nhân tham gia thì bắt buộc phải công chứng được quy định tại khoản 3 Điều 28 dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) và Điều 45 dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi).
Đại biểu này nhấn mạnh, các trường hợp giao dịch bất động sản giữa các tổ chức với nhau thì có quyền lựa chọn giao dịch thông qua công chứng hoặc qua sàn giao dịch bất động sản, vì thực tế giao dịch qua sàn chưa đảm bảo tính pháp lý chặt chẽ để bảo vệ quyền lợi cho các bên có liên quan.