Thực tế, chuyến thăm tới là lần thứ hai ông Abe gặp ông Trump sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Lần trước là vào ngày 17/11/2016, sau khi vị tỷ phú bất động sản đắc cử. Dự kiến, nội dung thảo luận sẽ xoay quanh quyết định rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) của ông Trump, những căng thẳng leo thang với Bắc Triều Tiên hay sự quan ngại đối với việc nổi lên của Trung Quốc. Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo còn bàn bạc về liên minh quân sự, các vấn đề về tài chính, thương mại, trong đó có thể có ý tưởng về một hiệp định thương mại song phương hoặc bất cứ vấn đề nào mà cả hai cảm thấy cần thiết…

Quan hệ đối tác chiến lược giữa Mỹ và Nhật Bản là một trụ cột đã được thời gian thử nghiệm về trật tự quốc tế thời hậu Thế chiến 2. Hai bên đã có Hiệp ước quốc phòng chung, theo đó, Mỹ cam kết bảo đảm an ninh, không để xảy ra điều gì với đồng minh châu Á của mình. Hiện có khoảng 5 vạn lính Mỹ đồn trú ở đất nước mặt trời mọc, gần với bán đảo Triều Tiên và Trung Quốc.

Đây cũng được coi là sự nhắc nhở về khả năng hiện diện tiếp tục của Lầu Năm góc trong khu vực. Trong bối cảnh thế giới hiện nay, với những hành động thử tên lửa hạt nhân từ phía Bình Nhưỡng và sự suy giảm niềm tin giữa Washington và Bắc Kinh, việc đồn trú như thế này được giới chức Mỹ - Nhật coi trọng hơn bao giờ hết. Hồi tranh cử, ông Trump từng tuyên bố yêu cầu các nước đồng minh trả tiền cho Mỹ để được bảo đảm an ninh.

Cho dù ông có hiện thực hóa lời nói của mình hay không nhưng đây cũng chắc chắn là nội dung sẽ được bàn luận trong cuộc gặp tới. Cách đây vài hôm, tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis cũng đã có chuyến thăm Nhật Bản sau khi tới Hàn Quốc nhằm tái khẳng định mối quan hệ quân sự với hai đồng minh châu Á và để tiền trạm cho cuộc gặp thượng đỉnh Trump - Abe.

Tuy nhiên, mối quan hệ song phương không chỉ được xác định bởi hợp tác quân sự, quan hệ kinh tế thậm chí được quan tâm hơn nhiều. Nhật Bản là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới và đất nước mặt trời mọc đạt được thành công như hiện tại một phần nhờ hỗ trợ của Mỹ trong giao thương, đầu tư.

Hai nền kinh tế cơ bản hòa quyện vào nhau ở mức độ lớn. Đây chính là lý do hai bên đã từng rất nhiệt tình khi ký kết TPP. Đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng thừa nhận điều này, nhưng tất cả các chính sách mà ông muốn đưa ra lại đều dựa trên nguyên tắc “Nước Mỹ trước hết”.

Chính vì vậy, với quan điểm TPP có nhiều bất lợi cho người lao động và doanh nghiệp trong nước, ông Donald Trump đã nhất quyết muốn rút ra khỏi thỏa thuận ngay sau khi nhậm chức. Trong khi đó, Thủ tướng Abe lại là một người rất nhiệt thành với TPP. Dẫu vậy, điều này không có nghĩa Mỹ đang từ bỏ Nhật Bản là đối tác thương mại, mà chỉ xác định lại mối quan hệ kinh tế trong tương lai phù hợp và công bằng hơn với cả hai.

Trước đây, Tổng thống Mỹ từng chỉ trích việc các nhà sản xuất xứ sở cờ hoa thiếu cơ hội tiếp cận thị trường xe hơi Nhật Bản và rằng Tokyo đang lợi dụng chính sách tiền tệ để làm giảm giá đồng USD. Do đó, trong vài ngày tới, Thủ tướng Abe nhiều khả năng sẽ bàn bạc với ông chủ Nhà Trắng về một gói hợp tác đầu tư trên nhiều lĩnh vực, từ cơ sở hạ tầng, phát triển robot, trí tuệ nhân tạo đến an ninh mạng hay thám hiểm vũ trụ, nhằm tạo ra khoảng 700.000 việc làm ở Mỹ cũng như một thị trường trị giá khoảng 450 tỷ USD.

Hiện nay, chính quyền Washington đang vấp phải sự phản đối rộng khắp thế giới vì chính sách khắc nghiệt đối với người nhập cư, trong đó mới nhất là sắc lệnh di trú gây tranh cãi. Vì vậy, theo các nhà phân tích Nhật Bản, khi Washington bị cô lập trên trường quốc tế, người có thể đóng vai trò trao đổi giữa Mỹ với các nước chỉ có Thủ tướng Nhật Bản. Bởi từ khi lên nắm quyền, ông Abe đã xây dựng được cho mình được một chính sách ngoại giao khôn khéo, linh hoạt để chinh phục các đối tác, bè bạn.