Theo Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh Đinh Ngọc Thắng, trong thời gian qua, không chỉ lợi dụng việc NK hàng hóa để buôn lậu, gian lận thương mại, một số đối tượng còn lợi dụng sự thông thoáng trong thủ tục hải quan đối với hàng xuất khẩu để buôn lậu, trốn thuế.

Thực tế hiện nay, phần lớn hàng hóa xuất khẩu được Hệ thống phân luồng Xanh (được hưởng quy chế miễn kiểm tra), nếu cơ quan Hải quan phát hiện và chuyển luồng để kiểm tra thì đối tượng sẽ hủy tờ khai, không mang hàng hóa đến cửa khẩu xuất.

Tuy nhiên, do tập trung nhiều giải pháp thu thập thông tin, sưu tra, nghiên cứu kỹ hồ sơ… Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện nhiều vụ gian lận thuế từ các lô hàng xuất khẩu. Mới đây, một lô hàng xuất khẩu là nhôm thỏi trị giá trên 2,6 tỷ đồng đã bị Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 4 lập biên bản vi phạm, tạm giữ. Lô hàng nêu trên do Công ty TNHH TMDV Giao nhận QNN đứng tên trên tờ khai hải quan làm thủ tục NK.

Theo khai báo của DN này, hàng hóa xuất khẩu là phế liệu kim loại, trọng lượng hơn 16 tấn, trị giá trên 108 triệu đồng. Với thông tin khai báo của DN, tờ khai xuất khẩu nêu trên được hệ thống phân luồng Xanh. Tuy nhiên, từ các thông tin thu thập được, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 4 đã tạm dừng thông quan đột xuất lô hàng, thực hiện kiểm tra thực tế 100%.

Kiểm tra thực tế và căn cứ vào kết quả giám định của Trung tâm Tiêu chuẩn Đo lường Kỹ thuật 3 hàng hóa là hợp kim đồng dạng thỏi đúc, thuế suất thuế NK 20%, trị giá hàng hóa trên 2,6 tỷ đồng, ẩn lậu thuế trên 514 triệu đồng. Hiện toàn bộ hồ sơ vụ việc đã được Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh chuyển cho Viện Kiểm sát Nhân dân TP. Hồ Chí Minh để trao đổi xem xét, xác minh làm rõ các yếu tố cấu thành tội trốn thuế.

Trước đó, vào cuối tháng 8/2014, Công ty TNHH F. (quận 12, TP. Hồ Chí Minh) mở tờ khai hải quan khai báo xuất khẩu lô hàng gồm 2 container thanh nhôm đã gia công, hàng không phải là phế liệu nhôm, mới 100%, thuế suất thuế xuất khẩu 0%. Công chức hải quan Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 4 kiểm tra phát hiện hàng hóa xuất khẩu là nhôm thỏi, có thuế suất thuế xuất khẩu là 15%. Ngoài hành vi khai báo sai về tên hàng để gian lận thuế, cơ quan Hải quan còn phát hiện DN xuất thừa so với khai báo hơn 2 tấn nhôm, trị giá lô hàng trên 1,5 tỷ đồng. Với các hành vi vi phạm này, DN đã ẩn lậu trên 228 triệu đồng tiền thuế.

Tương tự, Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 phát hiện Công ty TNHH một thành viên H.Đ khai báo sai tên hàng xuất khẩu, nhằm gian lận thuế. DN khai báo  xuất khẩu gồm hơn 41 tấn thanh nhôm, hàng mới 100%, thuế suất thuế xuất khẩu 0%. Đội Kiểm soát Hải quan  phối hợp với Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 kiểm tra thực tế phát hiện toàn bộ hàng hóa là nhôm dạng thỏi, có mã số hàng hóa là 76011000, thuế suất thuế xuất khẩu là 15%. Trị giá hàng vi phạm trên 1,7 tỷ đồng, ẩn lậu trên 265 triệu đồng…

Theo Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 Phan Minh Lê, không chỉ gian lận từ các lô hàng NK, trong thời gian qua, đơn vị đã phát hiện nhiều vụ xuất lậu hàng hóa với số lượng lớn. Chẳng hạn vụ bắt giữ 3 conatiner gỗ trắc của Công ty TNHH Sản xuất thương mại Dịch vụ Bảo Hoa Viên, nhưng DN khai báo trên tờ khai hải quan hàng hóa xuất khẩu là chậu gốm; 2 container than củi Công ty TNHH quốc tế Manassra có mức thuế suất thuế xuất khẩu là 10%, nhưng trên tờ khai hải quan DN khai báo là than gáo dừa có mức thuế suất 0%. Và mới đây nhất, Chi cục đã phát hiện 2 container nhôm thỏi, có mức thuế suất 15%, nhưng DN lại khai báo trên tờ khai hải quan là vải vụn xuất khẩu, với số thuế gian lận cả trăm triệu đồng…

Trong buổi làm việc mới đây với Đoàn công tác của Tổng cục Hải quan về công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh Đinh Ngọc Thắng cho biết, năm 2015, thực hiện Luật Hải quan 2014, DN có thể mở tờ khai hải quan ở tất cả các điểm thông quan.

Để ngăn chặn tình trạng buôn lậu từ các lô hàng xuất khẩu, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh sẽ thực hiện tốt công tác quản lí rủi ro; tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng, tăng cường thu thập thông tin, kịp thời góp ý sơ hở bất cập trong cơ chế chính sách; đưa ra nhiều kế hoạch, giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác chống buôn lậu, ngăn chặn kịp thời gian lận, trốn thuế.