Hiệu suất quỹ mở: Phục hồi nhưng chưa bứt phá

Sau cú điều chỉnh sâu vào tháng 4/2025 do tâm lý lo ngại về chính sách thuế quan, thị trường chứng khoán Việt Nam đã bật tăng mạnh mẽ, với VN-Index phục hồi gần 22% tính đến hết tháng 5. Tuy nhiên, trái ngược với diễn biến chỉ số, nhiều nhà đầu tư cá nhân vẫn chưa có lãi và các quỹ mở cổ phiếu dù ghi nhận mức tăng dương, vẫn chưa tạo được cú bật như kỳ vọng.

Theo thống kê của Fmarket – nền tảng phân phối quỹ mở lớn nhất Việt Nam, trong giai đoạn từ 10/4 đến cuối tháng 5/2025, nhiều quỹ mở ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng: DCDS tăng 26,41%, VCAMDF đạt 26,26%, VCBF-BCF tăng 23,51%, BVFED đạt 20,75%, UVEEF ghi nhận 20,59%, và VINACAPITAL-VESAF đạt 20,29%.

Tuy nhiên, mức tăng này vẫn chưa thỏa mãn kỳ vọng của nhà đầu tư bởi phần lớn đà tăng của VN-Index thời gian qua được dẫn dắt bởi các cổ phiếu bất động sản vốn hóa lớn như VIC, VHM, VRE – nhóm cổ phiếu ít khi được các quỹ mở ưu tiên nắm giữ do không đáp ứng tiêu chí đầu tư về minh bạch, định giá và ổn định tài chính.

Ngược lại, các cổ phiếu cơ bản, nhóm được các quỹ nắm giữ chủ đạo lại kém sôi động hơn. Một ví dụ điển hình là FPT, cổ phiếu được nhiều quỹ “ưa chuộng”, đã giảm hơn 30% so với đỉnh. Các cổ phiếu ngân hàng vốn chiếm tỷ trọng cao trong danh mục  cũng ghi nhận mức hồi phục phân hóa rõ nét.

Ông Nguyễn Triệu Vinh, Phó Giám đốc Khối đầu tư, Giám đốc đầu tư cổ phiếu VCBF lý giải: “Chúng tôi đánh giá doanh nghiệp không chỉ dựa trên kỳ vọng tăng giá mà còn phải xem xét rủi ro tổng thể. Ví dụ, Vinhomes có dòng tiền tốt nhưng VIC lại có tỷ lệ nợ/vốn lên tới 150% vào cuối năm 2024. Vinfast thì đang lỗ và cần đầu tư lớn trong thời gian tới. Do đó, chúng tôi chỉ giữ tỷ trọng vừa phải đối với nhóm này”.

Đầu tư dài hạn vẫn là chiến lược tối ưu

Dù diễn biến ngắn hạn chưa như kỳ vọng, dữ liệu lịch sử cho thấy đầu tư vào quỹ mở vẫn là chiến lược hiệu quả trong dài hạn. Trong chu kỳ 5 năm tính đến cuối tháng 5/2025, nhiều quỹ đạt mức tăng trưởng vượt trội so với VN-Index (chỉ đạt trung bình 9,2%/năm). Dẫn đầu là VINACAPITAL-VESAF với 21,8%/năm, tiếp đến là SSISCA (18,8%), DCDS (18%), VINACAPITAL-VEOF (17,8%) và VCBF-BCF (17,3%).

Chuyên gia phân tích tài chính Huỳnh Hoàng Phương nhận định: “Những lúc quỹ underperform ngắn hạn lại có thể là cơ hội tốt để tích lũy nếu quỹ đó có nền tảng và chiến lược rõ ràng”.

Năm 2025, Việt Nam bước vào giai đoạn “Đổi mới 2.0” với trọng tâm là cải cách thể chế và thúc đẩy kinh tế tư nhân theo định hướng từ Nghị quyết 68. Trong đó, khu vực tư nhân được xác định là động lực tăng trưởng, với mục tiêu đóng góp 55-58% GDP và đạt tốc độ tăng trưởng 10-12%/năm, cùng với 2 triệu doanh nghiệp hoạt động.

Ông Đinh Đức Minh, Giám đốc đầu tư cấp cao tại VinaCapital cho rằng, đây là cơ hội lớn để lựa chọn các cổ phiếu tăng trưởng bền vững, thậm chí đạt mức tăng trưởng kép 15%/năm trong 5–10 năm tới. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh nhà đầu tư cá nhân nên ủy thác cho các quỹ chuyên nghiệp nếu không có đủ năng lực phân tích và theo dõi sát thị trường.

“Trong khi nhiều người còn băn khoăn mua – bán ra sao, thì nhà đầu tư vào quỹ chỉ cần giữ vững tâm lý và đầu tư dài hạn. Phần còn lại, hãy để các công ty quản lý quỹ lo,” ông Minh khuyến nghị.

Hiện tại, P/E của thị trường ở mức 13,1 lần – dưới trung bình 5 năm được đánh giá là vùng định giá hấp dẫn cho nhà đầu tư dài hạn. Dù yếu tố thuế quan vẫn là biến số chưa rõ ràng trong tháng 7, các công ty quản lý quỹ đều đã có những kịch bản ứng phó cụ thể. Theo tính toán của các chuyên gia, trong trường hợp bị áp thuế 20%, lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết vẫn có thể duy trì tăng trưởng 13%/năm.