Ông Nguyễn Duy Linh

Phóng viên: Những tháng vừa qua, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam liên tục tăng điểm. Kết thúc phiên giao dịch ngày 13/1/1018, chỉ số VN-Index lên mức 1.050,11 điểm. Theo ông thì nguyên nhân trực tiếp do đâu?

Ông Nguyễn Duy Linh: Chính là việc đẩy nhanh quá trình thoái vốn của các doanh nghiệp nhà nước (DNNN), trong đó thành công nhất là thương vụ thoái vốn của VNM và SAB. Tháng 11/2017, diễn biến TTCK Việt Nam là "ngoài sức tưởng tượng" khi chỉ số VN-Index lên sát mốc 950 điểm, tương ứng mức tăng trưởng hơn 13% và là tháng tăng mạnh nhất kể từ tháng 1/2013.

Sự bùng nổ của thị trường trong tháng 11 có sự đóng góp không nhỏ của nhà đầu tư nước ngoài khi họ mua ròng gần 11.300 tỷ đồng trên cả 3 sàn.

Bên cạnh đó, giá dầu Brent tiếp tục tăng, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp được cải thiện làm động lực cho sự tăng trưởng của nhóm dầu khí. Nhóm cổ phiếu ngân hàng cũng tăng mạnh, góp phần cho sự tăng trưởng chung của thị trường.

Thông tin về thoái vốn khỏi các DNNN đã có lộ trình từ trước, nhưng dường như sự kỳ vọng của các nhà đầu tư vẫn rất cao?

Các DNNN thoái vốn và IPO sẽ thúc đẩy tăng trưởng vốn hóa thị trường và đưa chứng khoán Việt Nam tiến gần đến thời điểm nâng hạng. Chính điều này tạo sự kỳ vọng cao của các nhà đầu tư về sự định giá lại thị trường, định giá lại giá trị doanh nghiệp và qua đó mặt bằng P/E được nâng lên.

Năm 2018 và 2019 tiếp tục là năm trọng điểm trong kế hoạch thoái vốn DNNN, như ACV, PLX, VGT, DVN, VGC, DBD,... và cổ phần hóa các DNNN lớn, gồm PVOil, PV Power, Hóa dầu Bình Sơn, Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam, Tổng công ty Lương thực Miền Nam, Tổng công ty Công nghiệp xi măng Việt Nam, Mobifone, EVN Genco 3,...

Như vậy, một vài năm tới, hàng trăm DNNN sẽ được cổ phần hóa và niêm yết, đăng ký giao dịch trên TTCK. Thị trường chắc chắn sẽ tăng trưởng về quy mô và tạo ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Mặc dù chỉ số VN-Index tăng mạnh, nhưng dường như đang bị chi phối bởi các mã cổ phiếu bluechip, chẳng hạn 3 mã VRE, VNM, SAB. Ông đánh giá thế nào về điều này?

TTCK năm 2017 trải qua 2 giai đoạn. 8 tháng đầu, thị tường tăng đều, từ 665 điểm lên 800 điểm, rồi tiếp tục tăng với sự tham gia của hầu hết các nhóm cổ phiếu từ vốn hóa lớn (bluechip) cho tới nhóm cổ phiếu vốn hóa trung bình và thấp (midcap và penny).

Tiếp theo, VN-Index tăng điểm mạnh nhưng chủ yếu đến từ một số cổ phiếu bluechip, ít nhiều làm sai lệch diễn biến thực của chỉ số và định giá chung của thị trường. Chính việc mua ròng mạnh cổ phiếu bluechip của các nhà đầu tư nước ngoài tạo ra hiện tượng này, như VRE được khối ngoại mua ròng hơn 5.000 tỷ đồng, VNM 9.000 tỷ đồng và SAB 110.000 tỷ đồng. Đây là sự lạc quan của khối ngoại đối với TTCK Việt Nam.

Fitch (tập đoàn đánh giá tín dụng lớn nhất thế giới) nâng hạng tín nhiệm Việt Nam lên mức tích cực đã đưa Việt Nam trở thành một thị trường sáng giá. Bên cạnh đó, sự hoàn thiện pháp lý, sự ra đời của các sản phẩm phái sinh càng tạo nền tảng vững chắc cho sự tăng trưởng của thị trường.

Chỉ số P/E của một số cổ phiếu chủ chốt khá đắt nếu so cùng lĩnh vực trong khu vực ASEAN. Vậy theo ông TTCK Việt Nam đang đắt hay rẻ?

Hệ số giữa giá cổ phiếu trên lợi nhuận hiện nay đã ở mức 1 - 18 lần. Với mức P/E này, khi so sánh với các thị trường khác trong khu vực và với P/E thị trường cận biên thì không còn rẻ. Cũng phải nhắc lại rằng, thị trường tăng, đồng thời tính phân hóa cũng tăng theo, do đó đòi hỏi nhà đầu tư chắt lọc cơ hội kỹ lưỡng chứ không phải cứ mua là thắng.

Có thể nói, các cổ phiếu bluechip đã hỗ trợ phần nào cho sự tăng giá của các midcap và smallcap. Ông có cho rằng thị trường đang quá lạc quan?

Trong xu hướng tăng của thị trường, dòng tiền sẽ có sự lan tỏa và luân chuyển liên tục giữa các nhóm cổ phiếu cho nên nhóm cổ phiếu midcap và smallcap không thể nằm ngoài xu hướng này. Đầu năm 2017, thị trường tăng bởi nhóm ngành vật liệu xây dựng, bất động sản tăng, sau đó lan tỏa đến ngành tài chính - ngân hàng, nhóm cổ phiếu thoái vốn mới lên sàn và gần đây nhất là nhóm dầu khí. Điều tích cực của thị trường 2017 là dòng tiền không chỉ tập trung vào một số nhóm ngành nhất định mà còn có sự lan tỏa và luân chuyển giữa các nhóm ngành, kể cả bluechip hay midcap và smallcap.

Kỳ vọng của ông về TTCK Việt Nam năm 2018?

Tôi nghĩ năm 2018 thị trường sẽ tiếp tục giữ được đà tăng. Động lực tăng trưởng vẫn là GDP tăng ở mức cao, nhiều DNNN lên sàn, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục tăng, lạm phát được kiểm soát ở mức hợp lý, tín dụng, môi trường đầu tư, kinh doanh tiếp tục được cải thiện. Có một yếu tố giúp tăng trưởng lợi nhuận là thị trường sẽ phản ứng tích cực với các điều kiện thuận lợi trên. Ước tính tăng trưởng lợi nhuận của 71 công ty đại diện cho 70% vốn hóa thị trường sẽ tăng 16 % trong năm 2018.