Mới đây, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã có văn bản gửi các công ty chứng khoán về việc góp ý dự thảo Quyết định sửa đổi Quyết định số 87/QĐ-UBCK. Theo đó, Ủy ban Chứng khoán dự kiến đưa tỷ lệ ký quỹ ban đầu đối với hoạt động giao dịch ký quỹ trở về tỷ lệ trước đây, tức do công ty chứng khoán quy định nhưng không được thấp hơn 60%. Văn bản này được đưa ra trong bối cảnh thị trường đang tăng khá "nóng" và nếu được đồng thuận sẽ có hiệu lực từ ngày 1/2/2018.

Theo quy chế giao dịch ký quỹ hiện nay, tỷ lệ ký quỹ ban đầu do công ty chứng khoán quy định nhưng không được thấp hơn 50%. Đề xuất mới đồng nghĩa với việc nhà đầu tư phải ký quỹ nhiều hơn khi sử dụng margin, cụ thể là với những cổ phiếu đang được margin ở mức tối đa 1:1.

Chẳng hạn, trước đây nhà đầu tư dự định mua 100 triệu đồng cho cổ phiếu XXX thì chỉ cần bỏ ra 50 triệu đồng tiền mặt, còn 50 triệu đồng còn lại có thể vay từ công ty chứng khoán nếu cổ phiếu này được cấp margin 1:1. Tuy nhiên, với đề xuất mới, nhà đầu tư sẽ phải bỏ ra 60 triệu tiền mặt và chỉ có thể vay tối đa 40 triệu đồng từ công ty chứng khoán.

Mặc dù đề xuất mới vẫn chưa được thông qua nhưng điều này đang khiến không ít nhà đầu tư lo ngại dòng tiền vào thị trường chứng khoán sẽ bị "siết" chặt lại, từ đó ảnh hưởng tới đà tăng của thị trường chung.

Trong bản tin nhận định, công ty chứng khoán HSC cho rằng đề xuất trên sẽ khiến tổng giá trị cho vay margin của các công ty chứng khoán không thay đổi nhiều. Tuy nhiên, điều đó sẽ làm giảm nhu cầu vay margin do khả năng ký quỹ khi vay của nhà đầu tư giảm xuống. Ngoài ra, một điểm đáng chú ý là đề xuất cũng sẽ ảnh hưởng đến những mã chứng khoán có tỷ lệ ký quỹ hiện là 50%.

HSC dự báo sẽ có lực bán ở những mã có tỷ lệ ký quỹ hiện là 50%. Đây là động thái nhằm hạ nhiệt thị trường và có khả năng khiến thị trường lập đỉnh ngắn hạn do nhà đầu tư trong nước sẽ phải giảm vay margin ở những mã tăng nhiều.

Cũng theo HSC, thị trường hiện có vẻ đã bước sâu vào vùng mua quá mức và đã đến lúc cần điều chỉnh. Đề xuất "siết" margin sẽ chưa có hiệu lực cho đến tháng sau và ban đầu có lẽ sẽ không ảnh hưởng nhiều. Tuy nhiên nhà đầu tư không nên bỏ qua ý định đằng sau đề xuất này. Và khi lực mua mạnh trong tháng 1, đặc biệt là từ nhà đầu tư nước ngoài (chưa mua đủ tỷ trọng) dịu xuống, thì thị trường sẽ điều chỉnh.

Dự thảo quy định mới có những điều chỉnh nhỏ nhưng rõ ràng đang phát đi thông điệp là cơ quan quản lý cảm thấy có một chút lo ngại sau khi VnIndex tăng mạnh trong những tuần gần đây. Được biết, tính tới cuối năm 2017, tổng vốn vay margin trên toàn thị trường ước đạt 38.000 tỷ đồng, tương đương 1% vốn hóa thị trường chứng khoán Việt Nam.