Trong 5 tháng năm 2018, cả nước có 1.076 dự án mới được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng vốn đăng ký 4,66 tỷ USD, bằng 83,2% so với cùng kỳ năm 2017. Có 393 lượt dự án đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư với tổng vốn đăng ký tăng thêm 2,49 tỷ USD, bằng 52,6% so với cùng kỳ năm 2017. 

Đồng thời, có 2.341 lượt góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài với tổng giá trị vốn góp 2,75 tỷ USD, tăng 53,5% so với cùng kỳ 2017. Trong đó, có 1.117 lượt góp vốn, mua cổ phần làm tăng vốn điều lệ của doanh nghiệp với giá trị vốn góp 1,58 tỷ USD và 1.224 lượt góp vốn mua cổ phần mà nhà đầu tư nước ngoài mua lại cổ phần trong nước không làm tăng vốn điều lệ với tổng giá trị vốn góp 1,17 tỷ USD.

Cục Đầu tư nước ngoài cho biết, đây là tháng thứ 5 liên tiếp kể từ đầu năm thu hút FDI không đạt được kết quả bằng với cùng kỳ năm trước.

Không ít chuyên gia cũng bày tỏ quan ngại về kết quả thu hút FDI chưa tương xứng với tốc độ cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam. Thực tế là, môi trường kinh doanh Việt Nam liên tục được cải thiện, được chính các tổ chức quốc tế, các doanh nghiệp nước ngoài đánh giá cao nhưng kết quả đầu tư từ nguồn vốn FDI lại đi ngược lại…

Lý giải sự sụt giảm vốn FDI 5 tháng đầu năm, ngoài sự thiếu vắng các dự án tỷ USD đăng ký mới, thì việc xây dựng chiến lược thu hút FDI thế hệ mới, với định hướng Việt Nam chủ động nhắm đến những dòng vốn chất lượng hơn, cũng tác động đến kết quả thu hút FDI.

Theo đó, thu hút FDI đã chuyển dần từ ưu đãi, mời chào, sang chọn lọc sao cho phù hợp với từng địa phương để tăng tối đa hiệu ứng lan tỏa và giá trị gia tăng của dòng vốn này. Sự thay đổi này, theo Cục Đầu tư nước ngoài, đã khiến dòng vốn FDI không đổ vào ồ ạt như trước, mà chậm hơn, nhưng cũng chất lượng hơn.

Thực tế, nhìn vào những dự án tăng vốn đầu tư những tháng qua có thể thấy, đây đều là những lĩnh vực Việt Nam đang chú trọng thu hút đầu tư, nhằm tận dụng những lợi thế về dây chuyền sản xuất, công nghệ và chuỗi giá trị toàn cầu.

Điển hình như, Dự án LG Innotek đăng ký tăng vốn đầu tư thêm 501 triệu USD vào Nhà máy LG Innotek Hải Phòng, nâng tổng vốn đầu tư đăng ký lên 1,05 tỷ USD nhằm hiện thực hoá mục tiêu xây dựng một nhà máy chuyên sản xuất module camera tại Khu công nghiệp Tràng Duệ.

Hay dự án tăng vốn thêm 260 triệu USD của Công ty TNHH Regina Miracle International Việt Nam tại Hải Phòng với mục tiêu sản xuất giày và quần áo thể thao; rồi dự án tăng thêm 120 triệu USD của Công ty TNHH Kefico Việt Nam nhằm sản xuất phụ tùng và bộ phận phụ trợ cho xe có động cơ tại Hải Dương.

Theo các chuyên gia, việc các dự án thuộc lĩnh vực sản xuất thiết bị, may mặc vốn cần nhiều lao động tăng vốn đầu tư sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc kết nối, học hỏi kinh nghiệm, tận dụng tối đa hiệu ứng lan toả của doanh nghiệp FDI. Đây cũng chính là điều doanh nghiệp Việt Nam đang cần để nâng cao năng lực cạnh tranh, từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Lạc quan hơn, nhiều nhà phân tích cho rằng, kết quả trên chưa thể kết luận là dòng vốn FDI vào Việt Nam sụt giảm. Bởi, các doanh nghiệp nước ngoài vẫn đặt niềm tin rất lớn vào Việt Nam.

Điển hình là các tập đoàn lớn như: LG, Samsung, Banyan Tree… đang từng bước biến Việt Nam trở thành cứ điểm sản xuất của mình bằng việc mở rộng đầu tư…

Các nhà đầu tư đều cảm nhận rõ, những cải cách, cải thiện môi trường kinh doanh của Việt Nam đang có những bước tiến mạnh mẽ. Những vướng mắc, khó khăn trong thu hút FDI của Việt Nam đã được nhận diện, các cấp chính quyền địa phương đã có quyết tâm thay đổi bằng hành động cụ thể, điều này thể hiện rõ nhất trong Báo cáo năng lực cạnh tranh cấp tỉnh nă 2017. Tất cả những động thái này có những tác động thuận lợi trong thu hút FDI trong năm nay.