Gia tăng về số vụ lẫn giá trị

Tình hình vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ, vàng qua biên giới thời gian qua có dấu hiệu gia tăng ở tuyến hàng không. Mới đây, cơ quan hải quan đã phối hợp ngăn chặn 02 vụ việc hành khách xuất nhập cảnh vận chuyển 6kg vàng qua biên giới tại Sân bay quốc tế Nội Bài.

Bên cạnh đó, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép mặt hàng pháo nổ, đường kính trắng vẫn tiếp diễn ở địa bàn các tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt - Lào. Tại các khu vực giáp biên giới Việt - Trung, Việt – Campuchia, hoạt động mua bán, vận chuyển hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc vẫn diễn biến phức tạp, nhất là đối với các mặt hàng thực phẩm, thuốc lá điếu, lá thuốc lá.

Theo Tổng cục Hải quan, các vụ việc có dấu hiệu hình sự trong tháng 10/2024 giảm so với cùng kỳ năm 2023 nhưng nổi lên hiện tượng sử dụng pháp nhân công ty đã đăng ký kinh doanh để cố ý gian lận. Điển hình là giả mạo thông tin người đại diện theo pháp luật, công ty không hoạt động tại địa chỉ đăng ký, sử dụng trái pháp luật chữ ký số, tài khoản ngân hàng... làm thủ tục nhập khẩu trái pháp luật đối với hóa chất là mặt hàng kinh doanh hạn chế, phải kiểm soát đặc biệt theo quy định của pháp luật.

Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong tháng tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng 43,4% về số vụ, 279,3% về trị giá hàng hoá vi phạm, 74,2% các vụ việc vi phạm hành chính so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, số vụ vi phạm tại tuyến đường biển chiếm gần 50% số vụ phát hiện, bắt giữ và xử lý, tăng 61,3% so với cùng kỳ năm 2023.

Tình hình hoạt động của tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất qua biên giới vẫn diễn biến hết sức phức tạp tại tuyến đường hàng không, chuyển phát nhanh, các cửa khẩu biên giới đường bộ, đường biển, đặc biệt nổi lên là tuyến đường hàng không và tuyến đường biển.

Trước tình hình trên, Tổng cục Hải quan đã có nhiều văn bản chỉ đạo, cảnh báo toàn Ngành tăng cường các biện pháp đấu tranh, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại. Nhờ đó, trong tháng 10/2024, toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.775 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 2.529 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 03 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 13 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước 223,1 tỷ đồng.

Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, luỹ kế 10 tháng năm 2024, ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 14.724 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 26.286 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 24 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 141 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước 745,68 tỷ đồng.

Trong đấu tranh phòng, chống ma túy, trong tháng 10/2024, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên Phòng, phát hiện, bắt giữ 15 vụ/16 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 11 vụ. Tang vật thu được gồm 85,82 kg ma tuý các loại: 11,24kg cần sa; 14,37kg heroin; 9,83 gram cocain; 4,86kg ketamine; 55,34kg và 3.200 viên ma tuý tổng hợp; 2,31 gram ma tuý loại khác; 2.000 gói nước vui; 20 túi ma tuý loại methamphetamine.

Luỹ kế 10 tháng năm 2024, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 260 vụ/312 đối tượng trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 98 vụ. Tang vật thu được gồm khoảng: 1,73 tấn ma tuý các loại: 160gram thuốc phiện; 248,61 kg cần sa; 87,76 kg heroin; 467,99 gram cocain; 147,92 kg và 900 viên ketamine; 861 kg và 3.206 viên ma túy tổng hợp; 381,9 kg ma tuý khác; 50,5 ml ma tuý khác dạng lỏng; 220 viên ma tuý loại khác; 2.000 gói nước vui và 20 túi ma tuý loại methamphetamine.

Ngăn chặn hiệu quả, chủ động phát hiện

Dự báo thời gian tới, đặc biệt là giai đoạn cuối năm, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới có chiều hướng gia tăng. Do đó, để ngăn chặn hiệu quả và chủ động phát hiện, bắt giữ, xử lý các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, ngành Hải quan xác định tiếp tục bám sát và thực hiện quyết liệt các chỉ đạo, chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Bộ Tài chính về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, công tác phòng chống ma túy, phòng chống tội phạm.

Từ nay đến cuối năm, toàn Ngành tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch liên quan đến công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại như Kế hoạch kiểm soát hải quan năm 2024, Kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa và Kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các cảng hàng không quốc tế... Đồng thời, tiếp tục rà soát, hoàn thiện các văn bản, chính sách trong lĩnh vực hải quan nhằm kịp thời phát hiện, khắc phục triệt để những sơ hở, thiếu sót trong quy trình, thủ tục hải quan mà các đối tượng buôn lậu lợi dụng để buôn lậu, gian lận thương mại.

Công tác hiện đại hóa trang thiết bị kiểm tra, giám sát hải quan như đầu tư, mua sắm trang thiết bị như hệ thống máy soi container, máy soi hành lý, camera giám sát, thiết bị phát hiện nhanh ma túy, seal điện tử... phục vụ cho công tác giám sát trực tuyến, soi chiếu, phân tích hình ảnh để kiểm tra, kiểm soát đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu, hành lý của hành khách xuất cảnh, nhập cảnh cần tiếp tục được chú trọng. Qua đó, đảm bảo vừa tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại vừa phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn kịp thời các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ, ma túy qua địa bàn hoạt động hải quan.

Ngoài ra, cơ quan hải quan cũng tăng cường công tác trao đổi thông tin, phối hợp với các lực lượng chức năng trong và ngoài nước trong việc xây dựng các phương án, kế hoạch điều tra, xác minh, đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các đối tượng có hành vi buôn lậu, gian lận thương mại mại và hàng giả trong lĩnh vực hải quan.