Bước đột phá lịch sử trong thu ngân sách nhà nước

Năm 2018, Tổng cục Hải quan được Quốc hội, Chính phủ và Bộ Tài chính giao dự toán thu ngân sách nhà nước (NSNN) là 283.000 tỷ đồng. Để hoàn thành chỉ tiêu được giao, ngành Hải quan đã quyết liệt triển khai đồng bộ các giải pháp như: Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các Nghị quyết của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ về việc chấn chỉnh, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong việc chấp hành pháp luật về NSNN; Giao chỉ tiêu phấn đấu thu ngân sách, thu hồi nợ thuế cho từng Cục Hải quan tỉnh, thành phố; Giải quyết kịp thời vướng mắc phát sinh thuộc thẩm quyền liên quan đến thủ tục hải quan, chính sách thuế...

Nhờ đó, công tác thu NSNN của toàn ngành Hải quan năm 2018 đạt nhiều kết quả tích cực. Tính đến ngày 31/12/2018, tổng số thu NSNN của toàn ngành Hải quan đạt 314.907 tỷ đồng, bằng 111,27% dự toán, bằng 107,5% chỉ tiêu phấn đấu, tăng 6,0% so với cùng kỳ 2017.

Kết quả ấn tượng trên có sự đóng góp không nhỏ của công tác thu hồi nợ thuế. Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị quyết liệt triển khai nhiều giải pháp thu hồi nợ đọng thuế như: Giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế quá hạn năm 2018 cho các đơn vị; Xây dụng quy trình quản lý nợ thuế và khoản thu khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Rà soát, phân loại các nhóm nợ thuế, đánh giá khả năng thu nợ của các Cục Hải quan tỉnh, thành phố; phân loại các nhóm nợ có khả năng thu nợ...

Tính đến ngày 31/12/2018, tổng nợ chuyên thu quá hạn lĩnh vực hải quan là 5.289,44 tỷ đồng, giảm 1,45% (tương đương 77 tỷ đồng) so với năm 2017. Trong đó: Nhóm nợ khó thu là 3.870,76 tỷ đồng; Nhóm nợ chờ xóa, xét miễn, giảm, gia hạn là 103,06 tỷ đồng; Nhóm nợ có khả năng thu là 1.359,81 tỷ đồng. Số nợ đã thu hồi và xử lý là 1.425 tỷ đồng.

Điểm sáng trong cải cách, hiện đại hóa hải quan

Cùng với kết quả ấn tượng về thu NSNN, công tác cải cách, hiện đại hóa hải quan cũng có nhiều điểm nhấn quan trọng. Một trong những điểm nhấn đáng chú là việc triển khai thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, tạo thuận lợi thương mại, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin... Qua đó, góp phần quan trọng vào cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Tính đến ngày 31/12/2018, 12 bộ, ngành đã triển khai 148 thủ tục hành chính (TTHC) trên Cơ chế một cửa quốc gia (trong đó, từ sau khi tổ chức Hội nghị thúc đẩy phát triển Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại ngày 24/7/2018 đến 31/12/2018 đã triển khai mới được thêm 95 TTHC, với tổng số hồ sơ hành chính đã được xử lý trên Cổng thông tin một cửa quốc gia trên 1,8 triệu bộ hồ sơ và xấp xỉ 26 nghìn doanh nghiệp tham gia.

Năm 2018, cùng với đẩy mạnh cải cách hành chính, ngành Hải quan còn triển khai cải cách thể chế; nâng cao chất lượng công chức hải quan; tăng cường công tác kiểm tra chuyên ngành; tuyên truyền, phổ biến pháp luật; đối thoại với doanh nghiệp nhằm rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp.

Cơ quan Hải quan các cấp cũng thường xuyên rà soát, đánh giá TTHC, đề xuất Bộ Tài chính bãi bỏ 05 TTHC, đơn giản hóa 09 TTHC, cắt giảm 16/31 điều kiện kinh doanh, đơn giản hóa 09 TTHC; Giải đáp kịp thời các phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp về quy định và việc thực hiện TTHC.

Song song với đó, Ngành Hải quan đẩy mạnh hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Từ ngày 01/02/2018, phiên bản mới của Hệ thống cung cấp dịch vụ công trực tuyến đã được triển khai và cung cấp dịch vụ công trực tuyến cho 42 TTHC; Góp phần đưa số dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4 của Tổng cục Hải quan lên 171/181 TTHC. Thống kê cho thấy, từ 01/3/2017 đến hết ngày 06/12/2018, Hệ thống dịch vụ công trực tuyến Hải quan đã tiếp nhận và xử lý gần 191 nghìn bộ hồ sơ với sự tham gia của gần 22 nghìn doanh nghiệp và cá nhân.

Vững vàng bước vào năm 2019

Với nhiệm vụ “gác cửa nền kinh tế” đất nước, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu lực lượng kiểm soát buôn lậu, gian lận thương mại, bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, triển khai nhiều kế hoạch, chuyên đề đấu tranh, bắt giữ, xử lý hiệu quả các đối tượng vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Là cơ quan thường trực Ban chỉ đạo 389 của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã tham mưu Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan liên quan tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; chỉ đạo toàn lực lượng hải quan triển khai nghiêm túc, có hiệu quả.

Từ 16/12/2017 đến 15/12/2018, lực lượng kiểm soát Hải quan đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý 16.633 vụ vi phạm pháp luật Hải quan (tăng 9,54% so với cùng kỳ năm 2017); trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 1.702 tỷ 417 triệu đồng (tăng 115,61% so với cùng kỳ 2017). Số tiền thu nộp NSNN đạt 350 tỷ 966 triệu đồng (tăng 4,83% so với cùng kỳ 2017). Cơ quan Hải quan đã khởi tố 62 vụ (tăng 21,57% so với cùng kỳ 2017). Chuyển cơ quan khác khởi tố 133 vụ (tăng 95,59% so với cùng kỳ 2017).

Những kết quả đạt được trong năm 2018 chính là tiền đề, là động lực để ngành Hải quan vững vàng bước sang năm 2019 tập trung vào những nhiệm vụ trọng tâm như sau:

Một là, tiếp tục cải cách, đơn giản hóa TTHC trong lĩnh vực Hải quan theo hướng hiện đại, công khai, minh bạch… góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Hai là, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2019; Tiếp tục áp dụng các chuẩn mực quốc tế, quy trình quản lý hải quan hiện đại, tạo thuận lợi tối đa cho cộng đồng doanh nghiệp nhưng vẫn đảm bảo giám sát, quản lý chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật.

Ba là, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trên các lĩnh vực: quản lý, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu; thu thuế xuất nhập khẩu; cải cách TTHC…
Bốn là, tăng cường công tác kiểm soát chống buôn lậu, gian lận thương mại và công tác quản lý rủi ro, kiểm tra sau thông quan góp phần tăng thu NSNN.

Năm là, xây dựng lực lượng hải quan chuyên nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu cải cách hiện đại hóa hải quan; thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương hành chính trong thực thi công vụ. PV.

Tài liệu tham khảo:

1. Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 01/1/2018 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2018;
2. Nghị quyết số 19-2018/NQ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2018 và những năm tiếp theo;
3. Báo cáo tổng kết công tác năm 2018 và phương hướng nhiệm vụ công tác năm 2019 của Tổng cục Hải quan.