Báo cáo của Bộ Xây dựng cho biết, chương trình phát triển Nhà ở xã hội tại khu vực đô thị trên địa bàn cả nước đến nay đã hoàn thành 198 dự án, cung cấp khoảng 81.700 căn với tổng diện tích khoảng 4 triệu m2 sàn. Còn 226 dự án đang triển khai, khi hoàn thành sẽ cung cấp khoảng 182.200 căn, với tổng diện tích khoảng 9 triệu m2 sàn.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho rằng hiện nay mặc dù nguồn cung nhà ở đã được điều chỉnh theo hướng tích cực nhưng vẫn còn chưa phù hợp với nhu cầu thị trường. Tình trạng lệch pha cung – cầu vẫn đang phổ biến, trong đó nghiêng về các sản phẩm nhà ở cao cấp.

Bộ này nhận xét, giá cả hàng hoá bất động sản, nhất là giá nhà ở chưa ổn định, không phản ánh đúng giá trị thực của bất động sản, cũng như không phù hợp với khả năng chi trả của số đông người dân.

Riêng Nhà ở xã hội, báo cáo cho biết, từ cuối tháng 12/2016 đến nay, sau khi gói tín dụng 30.000 tỉ đồng đã giải ngân hết, việc triển khai chương trình Nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở và nghị định số 100 của Chính phủ về phát triển và quản lý Nhà ở xã hội đã bị ách tắc.

Vì không có nguồn vốn để tiếp tục cho vay nên hầu hết các dự án Nhà ở xã hội đang triển khai bị chậm tiến độ hoặc tạm dừng thi công, số lượng Nhà ở xã hội cung ứng ra thị trường rất thấp.

Bộ Xây dựng cũng cho biết, việc cân đối nguồn vốn ngân sách cho phát triển Nhà ở xã hội gặp nhiều khó khăn do chương trình hỗ trợ chính sách Nhà ở xã hội không thuộc danh mục các chương trình ưu tiên sử dụng vốn ngân sách Trung ương tại nghị quyết 1023 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về việc ban hành các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 -2020.

Trong khi các quy định của pháp luật về đối tượng cần hỗ trợ về Nhà ở xã hội ngày càng mở rộng, thì nguồn lực về vốn còn rất hạn chế không đáp ứng được nhu cầu. Thu nhập của các hộ thu nhập thấp tuy đã được cải thiện, nâng cao từng bước nhưng còn khó khăn trong việc trả chi phí nhà ở, kể cả trường hợp đã được Nhà nước hỗ trợ một phần.

Bên cạnh đó, việc phối hợp giữa các bộ, ngành đôi khi còn chưa chặt chẽ, có chính sách chưa được hướng dẫn triển khai kịp thời. Việc cân đối nguồn vốn ngân sách cho phát triển Nhà ở xã hội gặp nhiều khó khăn, bố trí vốn không đủ theo tiến độ và nhu cầu. Không ít các địa phương chưa quan tâm đúng mức đến phát triển Nhà ở xã hội.

Trước diễn biến đó, Bộ Xây dựng kiến nghị đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp và người dân tích cực tham gia phát triển Nhà ở xã hội, nhà ở thương mại có diện tích nhỏ, giá bán thấp.

Bộ cũng đề nghị Thủ tướng, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét bổ sung vốn đầu tư công giai đoạn 2016 - 2020 để thực hiện chính sách Nhà ở xã hội, đồng thời tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương tích cực triển khai các chương trình phát triển Nhà ở xã hội để vừa bảo đảm an sinh, vừa góp phần bình ổn thị trường.