Theo sắc lệnh có hiệu lực vào ngày 23/3, Mỹ sẽ áp thuế 10% đối với nhôm và 25% đối với thép nhập khẩu. Động thái này gây bất lợi cho Trung Quốc – nhà cung cấp nhôm thép lớn thứ 3 của Mỹ với giá trị xuất khẩu khoảng 2 tỷ USD năm 2017.  

Hãng tin Pháp AFP điểm lại các mốc thời gian kể từ ngày Tổng thống Mỹ ký sắc lệnh, 8/3/2018.

Ngày 8/3: Việc ký sắc lệnh được cho là biện pháp tự vệ bảo hộ nền sản xuất trong nước. Dù hành động này bị nhiều đối tác lớn như Canada, Mexico và Liên minh châu Âu đe dọa trả đũa, dẫn tới việc nhượng bộ của Mỹ là đưa các nước này ra khỏi danh sách chịu thuế, nó vẫn nhắm vào Trung Quốc – nước có sản lượng thép dư thừa.

Ngày 22/3: Chính quyền Trump tuyên bố áp thuế lên 50 tỷ USD giá trị hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc để trả đũa hành động vi phạm sở hữu trí tuệ mà Trung Quốc gây ra cho các công ty Mỹ.

Ông Trump yêu cầu Đại diện Thương mại Robert Lighthizer trong vòng 15 ngày phải trình danh sách các sản phẩm từ Trung Quốc.

Ngày 23/3: Để đáp trả Washington, Bắc Kinh lên danh sách 128 mặt hàng từ Mỹ có thể sẽ bị áp mức thuế nhập khẩu 15%-25% nếu đàm phán với Nhà Trắng thất bại. Trong số này có quả tươi, thịt lợn, và nhôm tái chế, chiếm 3 tỷ USD xuất khẩu của Mỹ vào Trung Quốc.

Theo các chuyên gia kinh tế, hành động của Bắc Kinh rất thận trọng vì nó không ảnh hưởng đến hàng nhập khẩu chính của Trung Quốc từ Mỹ.

Ngày 26/3: Giới chức Trung Quốc kêu gọi Mỹ chấm dứt các hành động “đe dọa kinh tế” và dọa sẽ mạnh tay trả đũa.

Ngày 2/4: Trung Quốc tuyên bố sẽ áp thuế trừng phạt đối với 128 sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ, trong đó mặt hàng bị ảnh hưởng nhiều nhất là trái cây, thịt lợn và rượu vang California.

Ngày 3/4: Đại diện Thương Mại Mỹ công bố danh mục tạm thời các mặt hàng Trung Quốc sẽ phải chịu các mức thuế mới để trả đũa cho “việc ép các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ và sở hữu trí tuệ”.

Danh sách này nhằm vào hàng nhập khẩu trị giá khoảng 50 tỷ USD, gồm nhiều sản phẩm từ các lĩnh vực khác nhau như hàng không, thông tin-truyền thông, robot và máy móc.

Ngày 4/4: Chỉ vài giờ sau hành động của Washington, Bắc Kinh phản ứng bằng việc đưa ra một danh sách trị giá 50 tỷ USD gồm những mặt hàng nhập khẩu chính từ Mỹ như máy bay, ô tô và đậu nành.

Trên mạng xã hội Twitter, Tổng thống Trump nói: “Chúng ta không tiến hành chiến tranh thương mại với Trung Quốc, mà đã thua cuộc chiến đó từ lâu rồi, do những kẻ đại diện nước Mỹ ngu dốt và xuẩn ngốc”.

Năm ngoái, Mỹ chịu thâm hụt thương mại 337 tỷ USD với Trung Quốc, trong đó chỉ riêng thâm hụt hàng hóa là 375 tỷ USD. Tuy vậy, ông Trump không muốn đề cập đến ngành dịch vụ mà Mỹ chiếm ưu thế, và còn “thổi phồng” con số thâm hụt.

“Thâm hụt thương mại 500 tỷ USD một năm, chưa kể đến 300 tỷ USD từ việc ăn cắp sở hữu trí tuệ. Chúng ta không thể để tình trạng này tiếp tục!”, ông Trump viết trên Twitter.

Trong diễn biến mới nhất, chiều muộn ngày 5/4 (giờ Mỹ), ông Trump cho biết muốn đánh thuế thêm 100 tỷ USD đối với hàng hóa nhập từ Trung Quốc.