Đổi mới toàn diện

Kể từ năm 2022, Trường HQVN đã bắt tay vào đổi mới toàn diện công tác đào tạo theo Đề án đào tạo bồi dưỡng giai đoạn 2021-2025. Những năm qua, Nhà trường đã chủ động xây dựng các định hướng, kế hoạch phát triển của đơn vị nhằm đáp ứng yêu cầu của công tác tự chủ tài chính trong giai đoạn 2021-2025, trong đó đã và đang đẩy mạnh công tác đào tạo cho cộng đồng doanh nghiệp trên cả nước.

Đồng thời, không ngừng hoàn thiện giáo trình đào tạo theo Khung năng lực vị trí việc làm và các chương trình đào tạo chuyên ngành, chuyên sâu theo các lĩnh vực. Đẩy mạnh hợp tác đào tạo, đặc biệt là hợp tác đào tạo quốc tế tạo bước đệm xây dựng Trường HQVN trở thành Trung tâm đào tạo Hải quan khu vực châu Á-Thái Bình Dương (A/P RTC) của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO). Đẩy mạnh việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, chuyên viên, nhân viên có năng lực chuyên môn, năng động, thích ứng được với tình hình phát triển mới của Nhà trường; triển khai có hiệu quả phần mềm LMS do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ và tiếp tục hoàn thiện, nâng cấp hệ thống đáp ứng nhu cầu đào tạo trực tuyến trong thời gian tới.

Có thể nói, đứng trước yêu cầu từ thực tế, công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ đã được đổi mới, chương trình, nội dung bồi dưỡng đã được cập nhật kịp thời với những chính sách, chế độ, quy trình thủ tục mới cho từng giai đoạn. Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng được nâng lên, cơ bản đáp ứng được với yêu cầu nhiệm vụ...

Theo ông Vũ Văn Khánh - Hiệu trưởng Trường HQVN, Nhà trường đã đa dạng hóa các loại hình đào tạo như: đào tạo trực tuyến, đào tạo trực tiếp; thực tế, thực hành tại các đơn vị vụ, cục; phố hợp đào tạo với các đơn vị vụ, cục trong, ngoài ngành và với các tổ chức quốc tế… Hình thức giảng dạy cũng được đổi mới, hoàn thiện và được chuyên môn hóa: Lấy người học làm trung tâm, thực hành, thảo luận nhóm nhiều hơn lý thuyết, dùng hình ảnh, clip, giáo cụ trực quan minh họa cho bài giảng…

Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, Nhà trường đã tổ chức đào tạo 108 lớp với 5.278 lượt học viên. Trong đó, 36 lớp với 2.021 lượt học viên đào tạo theo kế hoạch được giao (đạt trên 90% kế hoạch) và 66 lớp với 3.145 lượt học viên đào tạo theo hình thức tự chủ. Trong số 66 lớp thì có 41 lớp với 1.946 học viên là công chức, viên chức trong Ngành và 25 lớp với 1.199 học viên là các cá nhân, doanh nghiệp, người khai hải quan.

Ngoài ra, trong khuôn khổ hợp tác song phương với Hoa Kỳ của Tổng cục Hải quan, Nhà trường đã phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế, Vụ Tổ chức cán bộ tổ chức “Chương trình nâng cao năng lực cho cán bộ lãnh đạo” do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Hoa Kỳ (CBP) phối hợp tài trợ.

Đặc biệt, Nhà trường đã tổ chức thành công 3 kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan tại khu vực phía Bắc và phía Nam với gần 1.100 thí sinh tham gia dự thi; nghiệm thu thành công 1 nhiệm vụ, đang triển khai 1 nhiệm vụ khoa học cấp Bộ Tài chính; 1 nhiệm vụ khoa học cấp Tổng cục Hải quan và 3 nhiệm vụ khoa học cấp Trường.

Song song với đó, Nhà trường thường xuyên phối hợp với các đơn vị chuyên môn của các bộ, ngành, các học viện, trường đại học để xây dựng giáo trình, kế hoạch, chương trình, tổ chức các lớp đào tạo, chuyên sâu về các biện pháp nghiệp vụ hải quan; nghiệp vụ về thu thập, xử lý thông tin nghiệp vụ hải quan; nghiệp vụ công tác điều tra tội phạm; kiểm soát ma túy, tiền chất; kiểm soát chống buôn lậu hàng giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; đào tạo, huấn luyện công tác quản lý, sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ cho cho cán bộ, công chức Hải quan ...

Chủ động đào tạo sát với nhu cầu thực tiễn  

Mặc dù đạt kết quả cao nhưng theo Hiệu trưởng Vũ Văn Khánh, hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đối với doanh nghiệp chủ yếu vẫn là các chương trình cơ bản, đáp ứng nhu cầu gia hạn chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan; các chương trình chuyên sâu, cập nhật dành cho doanh nghiệp, các cơ quan bộ, ngành có liên quan chưa được đẩy mạnh, chưa tận dụng được hết thế mạnh đặc thù và kinh nghiệm đào tạo, bồi dưỡng của Nhà trường…

Trong đó, quá trình tổ chức đào tạo cho cộng đồng doanh nghiệp, Nhà trường còn gặp nhiều khó khăn khi phải cạnh tranh thị phần với một số cơ sở đã có kinh nghiệm đào tạo trước đó. Bên cạnh đó, khối lượng công việc ngày càng tăng nhưng lực lượng nhân sự còn hạn chế, do đó Nhà trường luôn phải chủ động, sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ phát sinh theo yêu cầu.

Đặc biệt, cơ sở vật chất kỹ thuật, điều kiện giảng dạy đã được quan tâm đầu tư nhưng vẫn còn khó khăn và thấp so với mức chung của khu vực; chương trình, giáo trình đào tạo chưa đồng bộ; đội ngũ giảng viên cơ hữu còn thiếu về số lượng, còn kiêm nhiệm và chưa đáp ứng được yêu cầu đào tạo trong tình hình mới.

Tại Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và Kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa ngành Hải quan đến năm 2025 của Bộ Tài chính đã chỉ rõ: việc xây dựng, phát triển đội ngũ CBCCVC các cấp có trình độ chuyên môn sâu, hoạt động liêm chính, có tác phong làm việc chuyên nghiệp, làm chủ được công nghệ, trang thiết bị hiện đại, đủ về số lượng, cơ cấu phù hợp, đáp ứng mô hình quản lý hải quan hiện đại là giải pháp cấp thiết.

Ngoài ra, Kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa ngành Hải quan đến năm 2025 xác định mục tiêu xây dựng cơ sở vật chất hiện đại, phương pháp quản lý đào tạo đạt chuẩn của cơ sở đào tạo cấp khu vực; đội ngũ giảng viên chuyên sâu về kiến thức hải quan, kỹ năng sư phạm, một số giảng viên cơ hữu và kiêm chức được công nhận là giảng viên của WCO có thể tham gia giảng dạy quốc tế.

Để triển khai thực hiện các giải pháp do Tổng cục Hải quan đề ra, ông Vũ Văn Khánh cho biết, Nhà trường đã và đang nghiên cứu áp dụng các phương pháp đào tạo hiện đại, công nghệ tiên tiến đáp ứng theo yêu cầu vị trí việc làm trong đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho CBCCVC Hải quan nhằm đảm bảo đào tạo bồi dưỡng được thực hiện mọi lúc, mọi nơi; gắn công tác đào tạo, đánh giá năng lực với việc bố trí, sử dụng CBCCVC.

Bên cạnh đó, tiếp tục đề nghị xin được đầu tư một số hạng mục, phương tiện phục vụ giảng dạy và học tập như: mô hình tiếp nhận, đang ký tờ khai, thông quan giả định, phần mềm đào tạo trực tuyến từ xa, bài giảng điện tử, các công cụ hỗ trợ để làm giáo cụ trực quan phục vụ công tác giảng dạy...

Đồng thời, Nhà trường thực hiện giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học bằng việc lập kế hoạch đào tạo chủ động, sát với nhu cầu đào tạo bồi dưỡng CBCCVC. Rà soát, thẩm định và cập nhật nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhằm tránh chồng chéo; loại bỏ những chương trình tài liệu, giáo trình mà chất lượng, hàm lượng chuyên môn sơ sài, không cập nhật, từ đó nghiên cứu, đề xuất xây dựng mới chương trình, tài liệu, giáo trình theo hướng xây dựng các bài tập tình huống, giảm thời lượng đào tạo lý thuyết, tăng thời lượng thực hành, trang bị cho học viên phương pháp tiếp cận tự nghiên cứu, học tập.

Kiện toàn và phát triển đội ngũ giảng viên cơ hữu, kiêm nhiệm có năng lực, trình độ, kinh nghiệm thực tế, kỹ năng sư phạm và kỹ năng mềm đảm nhiệm công tác giảng dạy, đáp ứng yêu cầu phát triển, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế.