Các nguồn thu nhập của ngân hàng ước tính hồi phục nhờ 3 yếu tố

Thứ nhất, tăng trưởng tín dụng dự kiến tăng 9-10%, chủ yếu nhờ đầu tư công được đẩy mạnh trong 2021 (đặc biệt là nửa cuối năm 2021). SSI Research kỳ vọng đây sẽ là chất xúc tác tạo điều kiện thúc đẩy tăng trưởng trong nhiều lĩnh vực cũng như tất cả các nhóm khách hàng từ doanh nghiệp lớn, đến SME và cá nhân, giúp nhu cầu vay phục hồi. 

Thứ hai, NIM có thể tăng nhẹ do áp lực huy động vốn dài hạn giảm. Tiền gửi không kỳ hạn (CASA) vẫn đang trong quá trình cải thiện liên tục, dư địa để tối ưu hóa tỷ lệ dư nợ cho vay trên huy động (LDR) và việc trì hoãn giảm trần tỷ lệ vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung, dài hạn thêm 1 năm (Thông tư 08) là những yếu tố chính cho phép các ngân hàng cải thiện NIM vào năm 2021. Tuy nhiên, NIM không được kỳ vọng năm sau sẽ quay trở lại mức 2019.

Thứ ba, tăng trưởng thu nhập phí phục hồi. Vào năm 2020, các dịch vụ thanh toán quốc tế và tài trợ thương mại chịu ảnh hưởng tiêu cực do hoạt động giao dịch giảm trong thời kỳ dịch bệnh Covid-19. Thu nhập từ bancassurance cũng bị ảnh hưởng tiêu cực vào tháng 4/2020 khi giãn cách xã hội. SSI Research ước tính các nguồn thu nhập này sẽ tăng trở lại  cùng với sự phục hồi kinh tế chung trong nửa cuối năm 2021. Do đó, tăng trưởng thu nhập phí trên tổng thu nhập hoạt động sẽ cải thiện từ 12% lên 13% trong năm 2020.

SSI Reserch cho rằng các ngân hàng quốc doanh chịu nhiều áp lực hơn từ NHNN trong việc hỗ trợ khách hàng trong thời kỳ đại dịch, trong khi các ngân hàng tư nhân vẫn có dư địa nhất định để cân đối giữa hỗ trợ khách hàng và đảm bảo mức lợi nhuận hợp lý. Do đó, lãi trước thuế năm 2020 dự báo giảm nhưng năm 2021, khi ngân hàng quốc doanh hoàn thành việc hỗ trợ khách hàng hiện tại, lợi nhuận sẽ bật tăng 22,6% trong khi nhóm ngân hàng TMCP tăng 11,2%.  

Nợ xấu tiềm ẩn dần xuất hiện

Dựa trên kịch bản cơ sở rằng Covid-19 sẽ được kiểm soát giữa năm 2021, SSI Research tin rằng thời gian tái cơ cấu nợ có thể kéo dài hết nửa đầu năm sau. Do đó, nợ xấu tiềm ẩn sẽ bắt đầu tăng mạnh hơn trong nửa cuối 2021 và chi phí dự phòng cho các khoản nợ xấu này sẽ tăng dần cho cả năm 2021 và 2022.

SSI Reserch ước tính nợ xấu sẽ tăng 17% và 14% trong năm 2020 và 2021 (so với mức giảm16,3% năm 2019). Chi phí tín dụng sẽ lần lượt là 1,67% và 1,64% (so với mức 1,5% trong giai đoạn 2017-2019 và 1,3% trong giai đoạn 2013-2016).

Các khoản nợ xấu mới từ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh sẽ đặt ra những thách thức hơn nữa về vốn cho các ngân hàng trong phạm vi nghiên cứu. Với mỗi 1% nợ xấu tăng thêm, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) sẽ giảm từ 40 đến 80 điểm cơ bản theo ước tính của SSI Research. Do đó, đối với các ngân hàng có hệ số CAR trên 11%, áp lực về vốn sẽ không quá lớn trong năm 2021 nếu nợ xấu tăng 1-2%. Tuy nhiên, với BIDV, VietinBank và Vietcombank, nhu cầu tăng vốn trong năm 2021 khá rõ ràng.