Nộp thuế điện tử là động lực để doanh nghiệp đổi mới quản trị
Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc đã nhấn mạnh như vậy tại “Diễn đàn thanh toán điện tử Việt Nam 2015” do Ngân hàng Nhà nước và Báo điện tử VnExpress đồng tổ chức ngày 16/12 tại Hà Nội.
Theo đó, ông Lộc cho rằng, Việt Nam đang tham gia hai cuộc cách mạng mang tính thời đại là FTA và công nghệ thông tin. Do đó, để hội nhập sâu rộng vào thế giới, Việt Nam cần phải đẩy mạnh việc thanh toán điện tử, trong đó nộp thuế điện tử là động lực khiến DN đổi mới mô hình quản trị theo hướng minh bạch, hiện đại hơn để bắt kịp xu hướng thay đổi của quốc tế và những quy định của cơ quan quản lý nhà nước.
Tuy nhiên, từ việc đăng ký đến việc thực hiện nộp vẫn là một chặng đường khá dài, vì thế ông Lộc đề xuất: phải xây dựng lòng tin cho DN để họ không còn cảm thấy khó khăn và “nản” khi thử nghiệm áp dụng nộp thuế không dùng tiền mặt; tiếp đến các ngân hàng, trung gian thanh toán phải kết nối với nhau để hỗ trợ DN nộp thuế điện tử; trong khi bản thân DN cũng cần phải nâng cao trình độ công nghệ thông tin để thực hiện kê khai và nộp thuế điện tử.
Về vấn đề này, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Nguyễn Đại Trí cho biết, năm 2015 Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 19 và gần đây nhất là Nghị quyết 36a về chính phủ điện tử, trong đó thanh toán điện tử là một khâu mấu chốt, khép lại một chu trình thương mại điện tử. Dựa trên chiến lược dài hạn đó, Tổng cục Thuế đã triển khai cung cấp toàn diện các dịch vụ thuế điện tử, bao gồm: đăng ký, kê khai và nộp thuế điện tử; tổ chức các đợt trao đổi, ký kết thoả thuận hợp tác triển khai nộp thuế điện tử với các ngân hàng thương mại, bao gồm cả các ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam.
Dịch vụ nộp thuế điện tử đã góp phần tiết kiệm tối đa thời gian và nhân lực của DN cho việc nộp thuế; đồng thời hạn chế sai sót khi kê khai, thanh toán thuế. Bên cạnh đó, chủ trương hỗ trợ các ngân hàng triển khai các phương thức nộp thuế điện tử khác như internet banking, ATM... cũng đã tạo thêm nhiều lựa chọn cho DN. Với những nỗ lực này, hiện ngành thuế đã ký thỏa thuận với 43 ngân hàng, trong đó 27 ngân hàng trong nước và 3 ngân hàng nước ngoài đã chính thức cung cấp dịch vụ nộp thuế điện tử.
Tuy nhiên, ông Trí cũng thừa nhận, bên cạnh những thuận lợi, việc triển khai nộp thuế điển tử cũng gặp không ít khó khăn. Nhất là với DN đăng ký mới và nghỉ kinh doanh liên tục, thường xuyên vào ra khoảng 10%, nên cơ quan thuế phải thường xuyên vận động DN tham gia đăng ký và nộp thuế điện tử. Một số DN chưa quen, chưa thật sự yên tâm, vẫn duy trì phương thức nộp thuế thủ công bằng tiền mặt, hoặc sự phối hợp chưa đồng bộ trong thời gian đầu giữa cơ quan thuế - ngân hàng – kho bạc... Từ thực tiễn này, ông Trí cho biết, ngành thuế đã triển khai xây dựng hành lang pháp lý cho cá nhân được khai và nộp thuế điện tử bằng việc bổ sung quy định pháp lý tại Thông tư số 110 ngày 28/7/2015 của Bộ Tài chính (có hiệu lực từ ngày 10/9/2015).
Theo đó cá nhân được tham gia giao dịch điện tử không nhất thiết phải có chữ ký số mà được sử dụng mã xác thực (OTP) do cơ quan thuế cấp; hồ sơ khai điện tử được quản lý bằng mã giao dịch điện tử tự sinh từ hệ thống ngành thuế và nộp điện tử theo phương thức của ngân hàng. Người nộp thuế là cá nhân cũng sẽ được cung cấp dịch vụ, được tra soát các giao dịch với cơ quan thuế trên cổng thông tin điện tử ngành thuế; xây dựng các quy trình nghiệp vụ để triển khai thực hiện.
Kết quả thí điểm thời gian vừa qua đã ghi nhận, tại TP HCM, Kho bạc Nhà nước bắt đầu nhận thu thuế bằng máy chấp nhận thẻ (POS). Người nộp thuế có thẻ ghi nợ của bất cứ ngân hàng nào (thường gọi là thẻ ATM) đều có thể sử dụng để cà thẻ tại máy POS ở kho bạc để nộp khoản thuế của mình, không bị tính phí. Một số tiểu thương chợ Bến Thành... đã nộp thuế thu nhập cá nhân thông qua dịch vụ này chỉ trong vài phút và hài lòng với cách nộp thuế bằng POS. Bên cạnh đó, người dân có thể nộp các khoản khác, như nộp tiền phạt vi phạm giao thông qua POS. Hình thức này mở ra một lựa chọn mới tiện lợi hơn, an toàn hơn, nhanh chóng hơn cho người nộp thuế.
Từ kết quả trên, ông Trí cho biết, để tiếp tục mở rộng dịch vụ khai và nộp thuế điện tử cho cá nhân trên diện rộng, từ ngày 1/1/2016 sẽ thí điểm ủy nhiệm thu thuế đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán. Theo đó, những hộ này được quản lý theo phương thức điện tử và nộp thuế điện tử qua đơn vị uỷ nhiệm thu thuế như nộp qua dịch vụ thanh toán điện tử của ngân hàng, nộp qua thẻ, nộp qua internet banking.
Từ 1/7/2016, triển khai thí điểm khai và nộp thuế điện tử cho cá nhân khai lệ phí trước bạ ôtô, xe máy, cho thuê nhà, nộp các khoản thu liên quan đến đất. Và từ 1/1/2017, triển khai diện rộng toàn quốc của 3 lĩnh vực thí điểm và mở rộng diện đối với lệ phí trước bạ tài sản phải đăng ký khác, cho thuê tài sản, hộ kinh doanh qua mạng.