Trong những năm gần đây, hoạt động kinh doanh TMĐT khá phát triển, đòi hỏi phải có thêm những chế tài quản lý phù hợp với thực tiễn. Theo hướng này, Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 vừa được Quốc hội thông qua đã bổ sung quy định đối với nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh dựa trên nền tảng số, được thực hiện bởi nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam.

Hiện có nhiều doanh nghiệp (DN) TMĐT có tên tuổi trên thế giới như Google, Facebook, Yahoo đã có mặt tại Việt Nam, đồng thời xuất hiện một số mô hình kinh doanh mới cung cấp các dịch vụ kết nối vận tải (Uber, Grab), đặt phòng trực tuyến khách sạn (Agoda, Traveloka, Booking) và các hoạt động kinh tế chia sẻ trên nền tảng số.

Do đó, để hoàn thiện các quy định liên quan đến quản lý thuế đối với TMĐT, Điều 27 Luật Quản lý thuế số 38 quy định, ngân hàng thương mại có nhiệm vụ, quyền hạn khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế theo quy định pháp luật về thuế của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài hoạt động kinh doanh TMĐT có phát sinh thu nhập từ Việt Nam. Điều 42 quy định, đối với hoạt động kinh doanh TMĐT, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác được thực hiện bởi nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, thì nhà cung cấp ở nước ngoài có nghĩa vụ trực tiếp, hoặc ủy quyền thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam theo quy định của Bộ Tài chính. 

Theo ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Tổng cục Thuế) cho biết, trên cơ sở quy định tại Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính đã dự thảo nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14. Liên quan đến nội dung quản lý thuế đối với kinh doanh TMĐT, dự thảo đã quy định cụ thể các cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm cung cấp thông tin, phối hợp theo yêu cầu của cơ quan thuế.

Theo đó, Bộ Công Thương và cơ quan quản lý nhà nước về thương mại có trách nhiệm cung cấp thông tin, giấy phép hoạt động TMĐT, nhượng quyền thương mại; thông tin liên quan trong quản lý thuế đối với tổ chức, cá nhân có hoạt động TMĐT, nhượng quyền thương mại. Ngân hàng Nhà nước phối hợp Bộ Tài chính chỉ đạo, hướng dẫn các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán kết nối, cung cấp thông tin với cơ quan thuế liên quan đến giao dịch qua ngân hàng của tổ chức, cá nhân.

Đồng thời, phối hợp với cơ quan thuế trong thực hiện biện pháp cưỡng chế thuế; thiết lập cơ chế quản lý, giám sát các giao dịch thanh toán xuyên biên giới. Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp cung cấp hoạt động mua bán sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin trên môi trường mạng, kinh doanh dựa trên nền tảng số; cung cấp thông tin thông qua kết nối mạng trực tuyến, trao đổi dữ liệu điện tử hàng ngày qua hệ thống thông tin người nộp thuế, hoặc thông qua cổng thông tin một cửa quốc gia.

Cùng với xây dựng dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính đang triển khai xây dựng thông tư hướng dẫn về quản lý thuế. Trong đó có nội dung hướng dẫn cụ thể thủ tục đăng ký, khai, nộp thuế của nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh TMĐT, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác; trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân ở Việt Nam có liên quan trong trường hợp nhà cung cấp ở nước ngoài không thực hiện đăng ký, khai, nộp thuế trên Cổng thông tin quản lý của Tổng cục Thuế. Dự kiến nghị định hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế sẽ trình Chính phủ trong tháng 1/2020 và thông tư hướng dẫn sẽ trình Bộ Tài chính trong tháng 2/2020.

Để đáp ứng mục tiêu mới về quản lý thuế đối với TMĐT, theo khuyến nghị của ông Nguyễn Tử Quảng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty CP BKAV, ngành Thuế cần sớm ứng dụng các thành tựu mới của công nghệ thông tin như AI, Big data. Đồng thời, xây dựng các hệ thống kết nối liên ngành giữa thuế, hải quan, ngân hàng và các công ty cung cấp dịch vụ thanh toán, từ đó có được cơ sở dữ liệu chung của những người tham gia giao dịch TMĐT, giúp xây dựng hệ thống phân tích, dự báo cho cơ quan thuế.

Ngoài ra, các ứng dụng của ngành Thuế về cấp mã số thuế và kê khai, nộp thuế qua mạng cần được xây dựng một cách đơn giản, dễ sử dụng và thực hiện được trên nhiều môi trường khác nhau, cả trên máy tính và các thiết bị di động.