Phát huy vai trò của cấp ủy, chính quyền địa phương trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT
Thời gian qua, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) đã đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả tích cực. Trên cơ sở đó, thời gian tới, cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT.
Hiệu quả tích cực trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT
BHXH Việt Nam vừa có Công văn gửi Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc đề nghị tiếp tục phối hợp chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).
Theo BHXH Việt Nam, trong những năm qua, Ban Thường vụ tỉnh ủy, Thành ủy các tỉnh, thành phố đã luôn quan tâm đến việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN.
Điều đó thể hiện qua việc ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, văn bản, đặc biệt đã thống nhất chủ trương ban hành chính sách hỗ trợ từ nguồn ngân sách địa phương đối với người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
Đồng thời, lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền, các ngành liên quan phối hợp với cơ quan BHXH triển khai đồng bộ giải pháp phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN và hạn chế số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN tại các đơn vị sản xuất kinh doanh.
Chính vì vậy, mặc dù kinh tế - xã hội còn khó khăn, nhất là trong thời kỳ dịch bệnh COVID-19 nhưng số người tham gia BHXH, BHYT vẫn tăng trưởng. Cụ thể, đến hết năm 2022, số người tham gia BHXH, BHTN lần lượt đạt khoảng 38,08%, 31,18% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHYT đạt khoảng 92,04% dân số.
Số tiền chậm đóng BHXH, BHYT giảm mạnh trong những năm gần đây (năm 2022 chỉ còn chiếm 2,91% số tiền thu, là năm có tỷ lệ chậm đóng thấp nhất từ trước đến nay); quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT được đảm bảo.
Năm 2023, bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, nhu cầu tiêu dùng và các hoạt động kinh tế tiếp tục suy giảm. Trong nước, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn do thiếu đơn hàng, nhiều lao động nghỉ việc, giãn việc, gây áp lực lớn tới hệ thống an sinh xã hội.
Tình trạng doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể chưa tham gia hoặc tham gia chưa đầy đủ BHXH, BHYT cho người lao động, tình trạng trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN vẫn diễn ra; tình trạng người hưởng BHXH một lần gia tăng gây áp lực lớn cho việc mở rộng, phát triển người tham gia BHXH, BHYT.
Thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, đến hết ngày 31/7/2023, số người tham gia BHXH, BHTN lần lượt đạt khoảng 36,8%, 30,1% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHYT đạt khoảng 92,3% dân số.
Để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT
Để hoàn thành mục tiêu đến năm 2025, số người tham gia BHXH, BHTN lần lượt đạt khoảng 45%, 35% lực lượng lao động trong độ tuổi, trên 95% dân số tham gia BHYT theo các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ để ra, BHXH Việt Nam đề nghị Ban Thường vụ tỉnh ủy, Thành ủy các tỉnh, thành phố tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo một số nội dung sau:
Một là, đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT vào Nghị quyết của từng cấp ủy các cấp và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm của địa phương. Tăng cường kiểm tra, giám sát các cơ quan, đơn vị, cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT.
Hai là, kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã, do đồng chí Chủ tịch UBND làm Trưởng ban chỉ đạo. Quy định rõ trách nhiệm, mối quan hệ công tác của từng thành viên trong việc chỉ đạo, triển khai các giải pháp phát triển người tham gia BHXH, BHYT, ngăn chặn việc lạm dụng, trục lợi chính sách BHXH, BHYT.
Ba là, tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa các phương thức, hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật để cán bộ, đảng viên, chủ sử dụng lao động, người lao động và nhân dân hiểu rõ ý nghĩa tính nhân văn, ưu việt của chính sách BHXH, BHYT, từ đó nâng cao ý thức tự giác, ý thức chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT.
Bốn là, thực hiện tốt việc chia sẻ, cung cấp thông tin về khai trình lao động của doanh nghiệp, kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân của các cơ quan quản lý về lao động, thuế, kế hoạch đầu tư... với cơ quan BHXH.
Thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình sử dụng lao động, việc làm, thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại các đơn vị sử dụng lao động, nhất là đơn vị sử dụng nhiều lao động nhằm kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, phát hiện, ngăn chặn gian lận, trục lợi, chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT.
Năm là, tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với đơn vị sử dụng lao động chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật. Chỉ đạo các cơ quan liên quan tập hợp hồ sơ, tài liệu chuyển cơ quan điều tra xem xét, xử lý đối với các hành vi gian lận, trốn đóng, trục lợi BHXH, BHYT theo quy định.
Sáu là, tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ sở khám chữa bệnh, cải cách hành chính trong khâu đón tiếp bệnh nhân, đẩy mạnh việc sử dụng căn cước công dân có gắn chíp, sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng BHXH số (VssID) thay cho thẻ BHYT.
Thực hiện đúng quy trình, quy định việc cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH; sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí khám chữa bệnh BHYT tại các cơ sở khám chữa bệnh BHYT, củng cố niềm tin của Nhân dân vào chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.
Bảy là, không khen thưởng, vinh danh, không xem xét hồ sơ tham gia đấu thầu các dự án đầu tư công đối với đơn vị sử dụng lao động trốn đóng BHXH, BHYT. Công khai rộng rãi các đơn vị trốn đóng BHXH, BHYT trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Tám là, xem xét, bố trí ngân sách địa phương hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình cho người dân, nhất là số người mới thoát nghèo, vùng dân tộc thiểu số, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo... có hoàn cảnh khó khăn nhằm mở rộng và duy trì người tham gia...