Tiềm năng rất lớn

Ngày 14/7/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Trung tâm Hỗ trợ hội nhập quốc tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo “Thị trường Halal tại khu vực GCC và Nam Á – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp”.

Với quy mô nền kinh tế Halal toàn cầu ước đạt 7.700 tỷ USD vào năm 2025, dự kiến tăng lên 10.000 tỷ USD vào năm 2028, Halal đang được xem là thị trường tiềm năng cho các nước sản xuất lương thực thực phẩm, trong đó có Việt Nam.

Theo ông Đỗ Quốc Hưng, Phó Vụ trưởng, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương, thị trường Halal toàn cầu hiện có quy mô lên đến hàng nghìn tỷ USD mỗi năm, với lượng người tiêu dùng tiềm năng chiếm gần 25% dân số thế giới, chủ yếu tập trung tại các quốc gia Hồi giáo như Ả Rập Xê Út, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Pakistan, Bangladesh…

Tuy nhiên, để tiếp cận được thị trường này, doanh nghiệp Việt cần đáp ứng nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt, đặc biệt là chứng nhận Halal và các rào cản kỹ thuật liên quan đến văn hóa, tín ngưỡng và chuỗi cung ứng.

Trong xu hướng đa dạng hóa thị trường, nhu cầu tiếp cận, mở rộng các thị trường mới như Halal cho doanh nghiệp Việt Nam là rất cần thiết. 

Tại hội thảo, các chuyên gia đã cập nhật cho các doanh nghiệp thông tin, định hướng chiến lược và kết nối trong chuỗi giá trị Halal.

Bà Nguyễn Minh Phương, Trưởng phòng, Phòng Tây Á – châu Phi, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) giới thiệu tổng quan Hiệp định CEPA (các mặt hàng được giảm thuế, lộ trình giảm thuế, yêu cầu về quy tắc xuất xứ hàng hóa...); quy mô thị trường Halal tại GCC; xu hướng tiêu dùng sản phẩm Halal tại thị trường GCC; quy định nhập khẩu, kiểm dịch, tiêu chuẩn kỹ thuật tại thị trường GCC…

Trong đó, bà Phương cho rằng, 95% người tiêu dùng thị trường GCC sử dụng sản phẩm Halal. Do đó, khi xuất khẩu, các doanh nghiệp Việt Nam cần lưu ý về mức thu nhập bình quan đầu người của các nước để có những sản phẩm giá trị gia tăng phù hợp.

Theo bà Phương, 6 nước trong nhóm GCC chủ yếu xuất khẩu dầu mỏ, nền nông nghiệp không phát triển, chủ yếu nhập khẩu từ các nước. Chính vì thế, tiềm năng cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam từ thị trường rất lớn. Các doanh nghiệp nếu đáp ưng được các yêu cầu sẽ được hưởng mức thuế suất 0%.

Đặc biệt, nhiều cơ hội giữa Việt Nam và UAE có thể mở ra khi Việt Nam và UAE đã ký kết Hiệp định CEPA. “Ngoài chất lượng sản phẩm, các doanh nghiệp cần lưu ý thiết kế logo, mẫu mã đẹp, bắt mắt…”, bà Phương lưu ý thêm.

Đánh giá thị trường Halal tại khu vực Nam Á, TS.Lê Thị Mai Anh, Trưởng phòng, Phòng Đông Nam Á, Nam Á và Hợp tác khu vực, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương cho rằng, tiềm năng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường rất lớn. Trong đó, các doanh nghiệp cần quan tâm tập trung vào hành vi tiêu dùng, nhu cầu theo ngành hàng và cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực như thực phẩm nông sản, mỹ phẩm, nguyên liệu công nghiệp nhẹ tại thị trường Halal... 

Chinh phục bằng thương hiệu Việt Nam

Theo các chuyên gia, mặc dù là thị trường lớn, tiềm năng, thuận lợi về vị trí địa lý, song hàng hóa Việt Nam nói chung, hàng nông, thủy sản nói riêng sang thị trường Halal mới chỉ ở bước đầu khai phá. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 50 công ty được cấp chứng nhận Halal với các sản phẩm chủ yếu là hải sản, đồ uống, thực phẩm đóng hộp, bánh kẹo, đồ ăn chay và dược phẩm.

Để đáp ứng được các yêu cầu về chứng nhận, bà Nguyễn Thị Ngọc Hằng, Giám đốc Marketing Công ty TNHH Văn phòng Chứng nhận Halal (HCA) đã giới thiệu quy trình, yêu cầu chứng nhận Halal và những rào cản kỹ thuật mà doanh nghiệp Việt Nam thường gặp khi tiếp cận các thị trường Hồi giáo.

Theo bà Hằng, việc sở hữu chứng nhận Halal không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn là điều kiện bắt buộc khi xuất khẩu vào nhiều thị trường như UAE, Qatar, Ả Rập Xê Út...

Trong đó, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý: đảm bảo thiết kế bao bì, nhãn mác không gây hiểu nhầm với sản phẩm bị cấm (Haram); xây dựng hồ sơ nguyên liệu minh bạch, tránh sử dụng phụ gia gây tranh cãi; thường xuyên cập nhật danh sách các tổ chức chứng nhận Halal được công nhận tại từng quốc gia để đáp ứng đúng quy định xuất khẩu. 

Để xuất khẩu đạt hiệu quả cao, các doanh nghiệp nên phối hợp phân phối với doanh nghiệp địa phương, hoặc các siêu thị của nước sở tại… 

Để giúp doanh nghiệp thâm nhập thị trường Halal, Việt Nam đã xây dựng định hướng chiến lược về phát triển ngành Halal đến năm 2030, trong đó có Đề án "Tăng cường hợp tác quốc tế để xây dựng và phát triển ngành Halal Việt Nam đến năm 2030"; thành lập Trung tâm Chứng nhận Halal quốc gia, hoàn thiện các quy định pháp lý và tiêu chuẩn về Halal quốc gia.

Các doanh nghiệp có nhiều sản phẩm Halal xuất khẩu vào thị trường GCC, như: Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn, Công ty Cầu Tre, Công ty Trung Nguyên…