Tổng thống Mỹ Joe Biden có kế hoạch họp trực tuyến với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước thời điểm cuối năm nay, theo quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ chia sẻ với Bloomberg. Ở hiện tại, mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang tồn tại nhiều căng thẳng lớn dần.

Kế hoạch về cuộc họp được thông báo trong cuộc điện thoại với phóng viên các báo sau cuộc gặp kéo dài 6 giờ giữa tư vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan và quan chức cấp cao phụ trách chính sách ngoại giao Trung Quốc – ông Dương Khiết Trì tại Zurich – Thụy Sỹ.

Theo quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ, các cuộc gặp tại Zurich mang đến nhiều kết quả có ý nghĩa hơn các cuộc gặp trước đây giữa quan chức chính quyền Biden và người đồng cấp Trung Quốc. Khi ông Sullivan và nhiều quan chức khác của Mỹ gặp gỡ với ông Dương vào đầu năm nay tại Anchorage, Alaska, hai bên đã có nhiều khúc mắc và không thể đi đến được một thông báo chung.

Chi tiết cụ thể về cuộc gặp trực tuyến giữa ông Biden và ông Tập, trong đó có cả thời điểm cụ thể, cho đến nay chưa được công bố. Lần gần nhất hai ông đối thoại với nhau là ngày 9/9/2029, khi đó họ bàn thảo cái mà Nhà Trắng Mỹ coi như yếu tố cần thiết để đảm bảo rằng cạnh tranh giữa hai nước không chuyển thành xung đột.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki tuyên bố: “Chúng tôi vẫn tiếp tục tin rằng các cuộc gặp gỡ cấp lãnh đạo là một phần rất quan trọng trong việc ứng xử với sự cạnh tranh từ Trung Quốc. Chúng tôi vẫn đang tiếp tục lên kế hoạch và hiện chưa thể có chi tiết cuối cùng về cuộc họp”.

Trong tháng vừa qua, Trung Quốc đã đẩy cao căng thẳng với Đài Loan, Trung Quốc đã gửi hàng loạt máy bay chiến đấu vào vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của Đài Loan. Cùng lúc đó, Mỹ và một số nước đồng minh trong đó có bao gồm Nhật và Anh đã có các buổi diễn tập hàng hải tại vùng biển gần đó. 

Tuần này, chính quyền Joe Biden cũng đã cam kết sẽ buộc Bắc Kinh phải có trách nhiệm thực hiện đầy đủ những điều khoản đã được hai bên thống nhất trong thỏa thuận thương mại giai đoạn một mà chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký kết với Trung Quốc, chính quyền Joe Biden đồng thời đã thề sẽ bảo vệ quyền lợi của nước Mỹ.

Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai dự kiến sẽ có cuộc gặp với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc ngay trong tuần này nhằm nói về tiến trình thực hiện cam kết trong thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung Quốc cũng như một số chính sách công nghiệp mà phía Mỹ cho rằng không phù hợp.

Theo tuyên bố của chính phủ Trung Quốc về cuộc gặp giữa bà Sullivan và ông Dương được Tân Hoa Xã công bố, ông Dương khẳng định Trung Quốc đánh giá cao tuyên bố tích cực của Tổng thống Biden trong thời gian gần đây và rằng phía Mỹ nói không có ý định kiềm chế Trung Quốc hay hướng đến cuộc chiến tranh lạnh.

Tuyên bố cũng cho hay cuộc gặp gỡ giữa bà Sullivan và ông Dương đã bàn về tổng thể nhiều vấn đề trong quan hệ giữa hai nước cũng như nhiều vấn đề quốc tế và khu vực cũng như các mối quan tâm chung.

Quan chức chính quyền Biden trước đây từng rất không hài lòng khi phía Bắc Kinh không nhiệt tình muốn tham gia vào các vấn đề quan tâm chung. Các cuộc gặp cấp thấp và đối thoại cho đến nay chưa phát huy tác dụng. Kết quả các nhà lãnh đạo cao cấp nhất đã có cuộc điện đàm vào ngày 9/9.

Quan chức Mỹ trong khi đó cho biết cuộc gặp giữa bà Sullivan và ông Dương đã nói đến những lĩnh vực quan tâm chung ví như biến đổi khí hậu, tuy nhiên bà Sullivan cũng đã nói đến vấn đề gây tranh cãi ví như nhân quyền tại Tân Cương và Hồng Kông, tranh chấp liên quan đến Đài Loan và nhiều vấn đề hàng hải quốc tế khác.