Cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) cho biết, thời gian qua, một số địa phương như Quảng Nam, Sơn La, Lào Cai, Thanh Hóa đã nhận được đề nghị của các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế đến tìm hiểu và đề xuất triển khai dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các bon rừng,  bao gồm việc đo đạc, báo cáo, thẩm định, phát hành và thương mại tín chỉ các bon rừng. 

Các địa phương này đã đề xuất xây dựng và triển khai đề án thí điểm đầu tư, kinh doanh tín chỉ các bon rừng. Tuy nhiên, đến nay các tỉnh này chưa thực hiện do thiếu quy định pháp luật và các hướng dẫn chi tiết.

Liên quan đến những khó khăn trong triển khai dịch vụ các bon rừng, theo Cục Lâm nghiệp, dịch vụ này là một lĩnh vực mới. Hiện nay, các chính sách và quy định pháp lý tuy đã hình thành nhưng thiếu quy định, hướng dẫn chi tiết để có thể triển khai dịch vụ các bon rừng, bao gồm: quyền sở hữu các bon rừng, quy định về trao đổi, chuyển nhượng các-bon rừng, cơ chế quản lý, sử dụng nguồn thu từ dịch vụ các bon rừng.

Bên cạnh đó, hạn ngạch giảm phát thải đóng góp cho việc thực hiện mục tiêu NDC (đóng góp do quốc gia cam kết về ứng phó với khí hậu) và tiềm năng tín chỉ các bon rừng có thể thương mại của từng địa phương chưa được xác định, phân bổ. Đồng thời, thông tin, nhận thức của nhiều bên liên quan đến dịch vụ các bon rừng còn nhiều hạn chế như: thế nào là tín chỉ các bon rừng, phương thức tạo tín chỉ, phương pháp tính toán tín chỉ cũng như hướng dẫn về thẩm định, xác minh, cấp tín chỉ…

Hiện nay, các bộ, ngành đang xây dựng, hoàn thiện cơ sở pháp lý và các điều kiện thể chế, kỹ thuật và năng lực để triển khai thị trường các bon trong nước và tham gia thị trường các bon thế giới. Vì vậy, để chuẩn bị và sẵn sàng triển khai dịch vụ các bon rừng, Cục Lâm nghiệp khuyến nghị việc thương mại, trao đổi, bù trừ tín chỉ các bon rừng với các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế phải tuân thủ quy định pháp luật và chỉ được thực hiện đối với lượng giảm phảt thải dôi dư sau khi đã hoàn thành trách nhiệm đóng góp NDC theo hạn ngạch được phân bổ.

Bên cạnh đó, các địa phương chủ động huy động và lồng ghép các nguồn lực hợp pháp để triển khai các biện pháp giảm phát thải/tăng hấp thụ trên diện tích rừng quản lý để triển khai Kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính lĩnh vực lâm nghiệp. Từ đó làm cơ sở đề xuất, triển khai các dự án chuyển nhượng tín chỉ các bon rừng.

Đại diện Cục Lâm nghiệp nhấn mạnh, Cục sẽ triển khai đánh giá tiềm năng giảm phát thải và hấp thụ các bon từ rừng cấp quốc gia, vùng, địa phương đến năm 2030 và có tính đến năm 2050. Theo đó, sẽ phân bổ hạn ngạch giảm phát thải từ rừng cho các vùng sinh thái, các địa phương hàng năm giai đoạn 2021-2030 để thực hiện mục tiêu NDC. Xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về tín chỉ các bon rừng và quy định chi tiết về hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định lượng giảm phát thải/tăng hấp thụ các bon rừng.

Cùng với đó, xây dựng cơ sở dữ liệu, hệ thống đăng ký, quản lý tín chỉ các bon rừng; Tham mưu tổ chức đàm phán, ký kết, triển khai thỏa thuận mua bán giảm phát thải vùng Tây Nguyên và Nam Trung Bộ (ERPA) với Tổ chức Emergent và các đối tác khác...

Đối với các chương trình, đề án chuyển nhượng kết quả giảm phát thải/tín chỉ các bon rừng, đến thời điểm hiện nay, Việt Nam đang triển khai duy nhất một Chương trình chuyển nhượng kết quả giảm phát thải/tín chỉ các bon rừng là Thoả thuận chi trả giảm phát thải vùng Bắc Trung Bộ (ERPA) được ký ngày 22/10/2020 giữa Bộ NN&PTNT và Ngân hàng tái thiết và phát triển quốc tế thuộc nhóm Ngân hàng Thế giới.

Đáng chú ý, Bộ NN&PTNT, Tổ chức Emergent và cơ quan LEAF đang chuẩn bị đàm phán, ký kết và triển khai Thỏa thuận mua bán giảm phát thải vùng Tây Nguyên và Nam Trung Bộ theo Ý định thư đã ký ngày 31/10/2021. Dự kiến, Việt Nam sẽ chuyển nhượng cho LEAF/Emergent 5,15 triệu tấn CO2 giai đoạn 2021-2025. Toàn bộ lượng tín chỉ chuyển nhượng cho LEAF/Emergent sẽ được tính vào cam kết NDC của Việt Nam.