Không phải doanh nghiệp nào đem ra bán vốn cũng dễ thành công

Đầu tiên phải kể đến các doanh nghiệp nằm trong danh sách 10 doanh nghiệp mà Thủ tướng chỉ đạo về việc bán vốn tại Thông báo số 281/TB-VPCP ngày 7/9/2016. Đó là Xuất nhập khẩu Sa Giang, Bảo Minh, Hạ tầng và bất động sản Việt Nam, Vinamilk, Nhựa Bình Minh và FPT.

Theo ông Nguyễn Đức Chi, Chủ tịch Hội đồng thành viên SCIC cho biết, không phải doanh nghiệp nào đem ra bán vốn cũng dễ thành công. Trong danh sách trên, có hơn 40 doanh nghiệp SCIC đã bán nhiều lần không có người mua vì nhiều lý do như hoạt động kinh doanh èo uột, không có lợi thế cạnh tranh, âm vốn chủ…

Nếu tính cả các doanh nghiệp chưa thực hiện thoái vốn thành công từ các năm dồn sang, danh sách thoái vốn năm nay lên tới 140 doanh nghiệp.

Quan điểm của SCIC là việc thoái vốn cần linh hoạt theo thị trường, bán vốn phải đạt hiệu quả, nếu thị trường chứng khoán diễn biến không tốt thì Tổng công ty cũng không đưa hàng hóa ra bán dội cung."

Ông Nguyễn Đức Chi.

Dòng tiền rất thông minh, bởi thế, danh sách thoái vốn của SCIC luôn được giới đầu tư mổ xẻ để tìm những cơ hội phù hợp nhất và sẵn sàng trả giá cao. Vừa qua, SCIC thực hiện bán đấu giá thành công trọn lô 3,13 triệu cổ phần (tương đương 59% vốn) Công ty Phát triển nhà Cần Thơ với giá 47.300 đồng/cổ phần, cao hơn 69% so với giá chào bán và gấp gần 5 lần so với mệnh giá.

Trong nhóm này, ngoại trừ Nhựa Bình Minh đã thực hiện thoái vốn nhà nước, Vinamilk sẽ thực hiện bán vốn theo chỉ định của Thủ tướng Chính phủ, SCIC dự kiến sẽ bán toàn bộ vốn tại các doanh nghiệp có trong danh sách kể trên.

Có những phiên thoái vốn được chú ý

Đơn cử, SCIC đang chào bán toàn bộ 3,56 triệu cổ phần (tương đương 50% vốn) đang nắm giữ tại Công ty CP Xuất nhập khẩu Sa Giang. Hình thức bán số cổ phần nói trên là đấu giá cả lô, với giá khởi điểm là 111.700 đồng/cổ phần, đồng nghĩa với việc nhà đầu tư phải bỏ ra tối thiểu 398 tỷ đồng để sở hữu số cổ phần này. Thời gian đăng ký muộn nhất là ngày 12/7/2019 và chỉ dành cho nhà đầu tư trong nước.

Sa Giang là đơn vị hoạt động trong lĩnh vực chế biến thực phẩm, hoạt động khá ổn định dù chịu áp lực cạnh tranh khốc liệt trên thị trường xuất khẩu từ các đối thủ đến từ Indonesia, Malaysia, Thái Lan… Năm 2018, Sa Giang trả cổ tức 29% bằng tiền, lãi cơ bản trên mỗi cổ phần là 3.214 đồng.

Đây là doanh nghiệp được giới đầu tư nước ngoài khá quan tâm. Tuy nhiên, ngoài SCIC, nhóm cổ đông lớn trong nước của Sa Giang hiện nắm gần 30% cổ phần, đồng thời nhà đầu tư nước ngoài chỉ được sở hữu tối đa 49% cổ phần tại Sa Giang, nên SCIC giới hạn đợt chào bán này chỉ dành cho nhà đầu tư trong nước.

Diễn biến của phiên chào bán này không đơn giản ngay từ những phút đầu. SCIC đã nhận kiến nghị về việc xé nhỏ lô cổ phần ra chào bán rộng rãi cho nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, quan điểm của Tổng công ty là sẽ bán toàn bộ vốn nhà nước tại doanh nghiệp, tránh trường hợp nhà đầu tư chỉ mua một phần cổ phiếu chào bán nhằm đạt được quyền chi phối doanh nghiệp rồi thôi.

Sau Sa Giang, Bảo hiểm Bảo Minh có thể tiếp tục là đợt thoái vốn gây chú ý. Trước thềm phiên thoái vốn, Đại hội đồng cổ đông Bảo Minh đã thông qua tờ trình nới room ngoại lên 100%. Đây có thể là động thái quan trọng mở đường cho các nhà đầu tư ngoại có điều kiện thâu tóm doanh nghiệp.

Bảo Minh có vốn điều lệ hơn 900 tỷ đồng, SCIC sở hữu 50,7%. Ngoài SCIC, Bảo Minh còn có cổ đông lớn khác là Tập đoàn AXA (Pháp), nắm 16,6% cổ phần. Khi đầu tư vào Bảo Minh, AXA có thỏa thuận với SCIC rằng khi thoái vốn, hai bên sẽ cùng thoái vốn.

Như vậy, nếu lần này AXA muốn thoái vốn cùng SCIC thì nhà đầu tư mới có thể mua vào gần 70% cổ phần Bảo Minh, tức là đủ để chi phối hoàn toàn doanh nghiệp. Thương vụ do vậy được nhìn nhận là hấp dẫn, đặc biệt là với các nhà đầu tư ngoại muốn gia nhập thị trường bảo hiểm Việt Nam, chứ không phải đầu tư tài chính đơn thuần.