Tài chính truyền thống và xuất khẩu

Tài chính truyền thống đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp (DN). Qua các ngân hàng và tổ chức tài chính, DN có thể tiếp cận nguồn vốn, các dịch vụ thanh toán quốc tế và các sản phẩm tài chính nhằm giảm thiểu rủi ro liên quan đến giao dịch quốc tế. Tuy nhiên, tài chính truyền thống cũng đối mặt với một số hạn chế.

Thứ nhất, việc tiếp cận vốn và dịch vụ tài chính có thể trở nên khó khăn đối với những DN nhỏ và vừa (SMEs), đặc biệt là những DN không có tài sản để thế chấp hoặc lịch sử tín dụng xấu.

Thứ hai, mô hình tài chính truyền thống có thể không đáp ứng nhanh chóng nhu cầu thay đổi của thị trường, do thời gian để phát triển và triển khai sản phẩm mới có thể dài.

Thứ ba, các hệ thống tài chính truyền thống có thể gặp khó khăn trong việc quản lý rủi ro liên quan đến giao dịch quốc tế, như rủi ro ngoại hối.

Các hạn chế này đã tạo ra cơ hội cho các giải pháp tài chính mới mẻ, nhanh chóng và linh hoạt hơn. Trong đó, Fintech, đã xuất hiện như một lựa chọn tiềm năng, có khả năng định hình lại cảnh quan tài chính và tạo ra cơ hội mới cho doanh nghiệp xuất khẩu (XK).

Đổi mới từ Fintech

Fintech đang tạo ra các sản phẩm, dịch vụ tài chính mới, sử dụng công nghệ để tạo ra các giải pháp linh hoạt và hiệu quả hơn so với mô hình tài chính truyền thống. Đối với DNXK, những đổi mới này mang đến nhiều cơ hội và tiềm năng quan trọng để nâng cao hiệu suất và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Một trong những đổi mới quan trọng nhất của Fintech là tạo ra các kênh vốn mới cho DN. Các nền tảng vay mượn trực tuyến hoặc peer-to-peer lending cho phép các DNXK tiếp cận nguồn vốn trước đây họ gặp khó khăn trong mô hình tài chính truyền thống. Nhờ vào Fintech, DNXK có thể tìm kiếm nguồn tài trợ linh hoạt và dễ dàng hơn, giúp họ đáp ứng các nhu cầu vốn trong quá trình mở rộng hoạt động và thâm nhập vào thị trường mới.

Fintech đã thúc đẩy sự đổi mới trong lĩnh vực thanh toán quốc tế. Các dịch vụ thanh toán điện tử như PayPal, Stripe và các dịch vụ gửi tiền quốc tế như Transferwise đã giảm thiểu chi phí và thời gian cần thiết cho việc chuyển tiền quốc tế. Điều này giúp DNXK tiết kiệm chi phí giao dịch và tăng cường tính tiện lợi trong việc thực hiện các giao dịch liên quốc gia.

Blockchain và tiền điện tử cũng là một cách đổi mới khác của Fintech, đem lại nhiều lợi ích cho DNXK. Các công nghệ này giúp giảm bớt rủi ro ngoại hối và thậm chí thay thế hoàn toàn việc sử dụng tiền tệ truyền thống trong giao dịch quốc tế.

Cuối cùng, sự phát triển của dữ liệu lớn đóng một vai trò quan trọng trong việc thay đổi cách thức hoạt động của lĩnh vực tài chính. Máy móc có thể phân tích hàng triệu điểm dữ liệu để đưa ra quyết định tín dụng, giúp DNXK tiếp cận vốn một cách nhanh chóng và hiệu quả. Các hệ thống dự đoán và phân tích dữ liệu giúp nâng cao hiệu suất vốn và giảm thiểu rủi ro trong các quyết định đầu tư và vay vốn.

Tóm lại, tất cả những đổi mới từ Fintech đã và đang tạo ra cơ hội mới cho DNXK. Việc tiếp cận nguồn vốn, quản lý rủi ro và thực hiện các giao dịch đã trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, để tận dụng triệt để những lợi ích này, DN cần hiểu rõ và sẵn sàng thích nghi với các công nghệ mới và thay đổi trong cách thức hoạt động của lĩnh vực tài chính.

Kết hợp tài chính truyền thống và Fintech

Việc kết hợp tài chính truyền thống và Fintech đang mở ra một mô hình mới mạnh mẽ và tiềm năng, hứa hẹn mang lại các lợi ích đáng kể từ cả hai hệ thống tài chính. Ngân hàng và các tổ chức tài chính truyền thống đang nhìn nhận và khai thác tiềm năng của công nghệ từ Fintech để cải tiến dịch vụ của họ, đồng thời nâng cao tính linh hoạt và tốc độ đáp ứng nhu cầu của thị trường đang thay đổi.

Ngoài ra, việc tích hợp các dịch vụ thanh toán điện tử vào hệ thống hiện tại của ngân hàng cũng là một phương tiện đáng chú ý để cung cấp giải pháp thanh toán quốc tế nhanh chóng và tiện lợi cho DNXK. Các dịch vụ như PayPal, Stripe và Transferwise đã giảm bớt thời gian và phí giao dịch liên quốc gia, đồng thời giúp DN tiết kiệm thời gian và tối ưu hóa quy trình giao dịch quốc tế.

Một tiềm năng khác của việc kết hợp tài chính truyền thống và Fintech là ứng dụng công nghệ blockchain trong các hệ thống thanh toán và giao dịch quốc tế. Blockchain không chỉ giúp tăng cường tính bảo mật và an toàn trong giao dịch, mà còn giúp giảm thiểu rủi ro ngoại hối, một vấn đề lớn mà các DNXK thường phải đối diện khi giao dịch với các thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, việc kết hợp tài chính truyền thống và Fintech cũng đòi hỏi sự thay đổi và điều chỉnh trong cơ sở hạ tầng và quy định hiện tại. Ngân hàng và các tổ chức tài chính phải đồng thuận với sự thay đổi và sẵn lòng thích nghi với công nghệ mới, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho DNXK tiếp nhận những tiến bộ này. Điều này đòi hỏi sự đổi mới không chỉ về công nghệ mà còn về tư duy và quản lý, để tận dụng hết tiềm năng của việc kết hợp giữa tài chính truyền thống và Fintech trong hỗ trợ DNXK đạt được sự phát triển và thành công trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng số hóa và thay đổi.

Cơ hội và thách thức

Kết hợp tài chính truyền thống và Fintech mở ra một loạt cơ hội mới đối với DNXK, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng số hóa và thay đổi. Dưới đây là những cơ hội quan trọng mà DNXK có thể tận dụng khi kết hợp tài chính truyền thống và Fintech:

Thứ nhất, tiếp cận vốn mới. Một trong những đổi mới quan trọng nhất của Fintech là việc tạo ra các kênh truy cập vốn mới cho DNXK thông qua các nền tảng vay mượn trực tuyến hoặc peer-to-peer lending. Thay vì phải phụ thuộc vào các nguồn vốn truyền thống từ ngân hàng hoặc tổ chức tài chính, DN có thể tiếp cận vốn từ những người đầu tư cá nhân hoặc tổ chức thông qua các nền tảng trực tuyến, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí tìm kiếm vốn.

Thứ hai, quản lý rủi ro hiệu quả. Fintech cung cấp những công cụ và dịch vụ tiên tiến giúp DNXK quản lý rủi ro một cách hiệu quả hơn. Công nghệ blockchain và tiền điện tử, ví dụ như Bitcoin và Ethereum, có thể giảm bớt rủi ro ngoại hối trong các giao dịch quốc tế. Hơn nữa, sự phát triển của dữ liệu lớn và học máy giúp phân tích và đánh giá rủi ro tín dụng một cách chính xác và nhanh chóng, giúp DN đưa ra quyết định vay vốn an toàn và bền vững.

Thứ ba, giao dịch quốc tế nhanh chóng và hiệu quả. Fintech cải thiện tính linh hoạt và tốc độ thực hiện giao dịch quốc tế cho DNXK. Các dịch vụ thanh toán điện tử như PayPal, Stripe và Transferwise giúp giảm thiểu thời gian và phí giao dịch liên quốc gia, đồng thời giúp DN tiết kiệm thời gian và tối ưu hóa quy trình thanh toán.

Mặc dù, việc kết hợp tài chính truyền thống và Fintech mang lại nhiều cơ hội, nhưng cũng đồng thời đối diện với một số thách thức:

- Khó khăn trong quá trình chuyển đổi: Việc chuyển đổi từ mô hình tài chính truyền thống sang mô hình kỹ thuật số có thể gây ra khó khăn về mặt cơ sở hạ tầng và quản lý.

- Rủi ro an ninh mạng và bảo mật thông tin: Việc áp dụng công nghệ mới cũng tạo ra những rủi ro mới, nhất là về an ninh mạng và bảo mật thông tin. DN cần đảm bảo rằng hệ thống và dữ liệu của họ được bảo vệ một cách tốt nhất để tránh mất mát thông tin quan trọng hoặc bị tấn công mạng.

- Sự không đồng nhất về quy định: Quy định về Fintech vẫn còn nhiều bất định và sự không đồng nhất trên toàn cầu. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đã làm cho quy định hiện tại trở nên lạc hậu và không đủ đáp ứng được các yêu cầu mới.

Tóm lại, việc kết hợp tài chính truyền thống và Fintech mang lại nhiều cơ hội và thách thức cho DNXK. Để tận dụng tối đa những cơ hội này và vượt qua những thách thức, DN cần có tư duy đổi mới và quyết tâm thích nghi với sự phát triển của công nghệ và quy định. Sự hỗ trợ từ các tổ chức tài chính và Chính phủ trong việc thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng công nghệ mới cũng đóng vai trò quan trọng trong thành công của quá trình kết hợp này.

Một số giải pháp đề xuất

Một là, tạo môi trường thúc đẩy hợp tác giữa ngân hàng và Fintech. Chính phủ và cơ quan quản lý tài chính cần định rõ quy định và hướng dẫn cho việc hợp tác này, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ thông tin và công nghệ giữa hai bên.

Hai là, đào tạo và nâng cao nhận thức cho nhân viên và DNXK. Để áp dụng thành công công nghệ Fintech, DNXK cần đầu tư vào đào tạo và nâng cao nhận thức cho nhân viên về những thay đổi và lợi ích mà công nghệ mới mang lại. Điều này giúp tạo sự chấp nhận và đồng thuận từ các bên liên quan và tăng cường khả năng thích nghi với các công nghệ mới.

Ba là, tạo ra các giải pháp tài chính tùy chỉnh. Ngân hàng và tổ chức tài chính cần phát triển các giải pháp tài chính tùy chỉnh dành riêng cho DNXK. Các sản phẩm và dịch vụ tài chính Fintech có thể được tùy chỉnh để đáp ứng các yêu cầu đặc thù của ngành xuất khẩu, giúp DNXK tiếp cận nguồn vốn và quản lý rủi ro một cách hiệu quả hơn.

Bốn là, đảm bảo an ninh mạng và bảo mật thông tin. Để đối phó với các rủi ro an ninh mạng và bảo mật thông tin khi sử dụng công nghệ Fintech, DNXK cần đầu tư vào các biện pháp bảo mật và an ninh thông tin. Việc sử dụng các công nghệ mã hóa và các hệ thống bảo mật tiên tiến giúp bảo vệ thông tin quan trọng của DN khỏi các cuộc tấn công mạng.

Năm là, hỗ trợ và khuyến khích DNXK tiếp nhận Fintech. Chính phủ và các tổ chức tài chính có thể cung cấp hỗ trợ và khuyến khích DNXK tiếp nhận Fintech. Điều này bao gồm cung cấp thông tin, tư vấn và hỗ trợ về cách áp dụng các công nghệ mới vào hoạt động xuất khẩu, giúp họ tận dụng mọi cơ hội để mở rộng thị trường và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Sáu là, xây dựng cơ sở hạ tầng tài chính số. Để thúc đẩy sự phát triển của tài chính số và kết hợp tài chính truyền thống và Fintech, cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng tài chính số. Điều này bao gồm việc cải thiện hệ thống thanh toán, phát triển các nền tảng trực tuyến và tạo điều kiện thuận lợi để DN tiếp cận vốn và thực hiện giao dịch một cách thuận tiện và nhanh chóng.

Bảy là, đẩy mạnh chính sách và quy định liên quan đến Fintech. Các chính phủ và cơ quan quản lý tài chính cần đẩy mạnh chính sách và quy định liên quan đến Fintech để đảm bảo môi trường kinh doanh ổn định và an toàn. Việc cập nhật và đưa ra các quy định mới cũng giúp tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của Fintech và đảm bảo rằng các công nghệ này được áp dụng một cách an toàn và hiệu quả.

Tám là, tăng cường hỗ trợ từ các tổ chức tài chính và Chính phủ: Các tổ chức tài chính và Chính phủ có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ DNXK trong việc áp dụng công nghệ Fintech. Họ có thể cung cấp tư vấn và hỗ trợ về việc chọn lựa và sử dụng các giải pháp tài chính phù hợp, đồng thời cung cấp các khoản vay vốn với lãi suất ưu đãi để khuyến khích sử dụng công nghệ mới.

Tóm lại, việc kết hợp tài chính truyền thống và Fintech trong hỗ trợ DNXK đòi hỏi một quá trình đổi mới và thích nghi. Tuy nhiên, với việc áp dụng các giải pháp và đề xuất được đề cập ở trên, DN có thể tận dụng tối đa các cơ hội và vượt qua những thách thức để nâng cao hoạt động xuất khẩu và đạt được sự phát triển bền vững trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng số hóa.

Tài liệu tham khảo:

1. Darma, D. C., Kadafi, M. A., Lestari, D., Ekonomi, F., Mulawarman, U., Ekonomi, F., & Mulawarman, U. (2020). Fintech and MSMEs Continuity: Applied in Indonesia. International Journal of Advanced Science and Technology, 29(4), 4676-4685;

2. Nguyen, H. P. (2019). Blockchain-an indispensable development trend of logistics industry in Vietnam: Current situation and recommended solutions. International Journal of e-Navigation and Maritime Economy, 13, 14-22;

3. Natanelov, V., Cao, S., Foth, M., & Dulleck, U. (2022). Blockchain smart contracts for supply chain finance: Mapping the innovation potential in Australia-China beef supply chains. Journal of Industrial Information Integration, 30, 100389;