Sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ, biện pháp điều tiết giá
Để ổn định giá cả thị trường trong các tháng cuối năm, Bộ Tài chính tiếp tục chủ động, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành địa phương triển khai thực hiện quyết liệt các biện pháp về quản lý, điều hành giá, bình ổn giá cả thị trường, nhất là đối với các hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu.
Cử tri lo ngại trước những biến động giá cả thị trường
Gửi đến trước Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, cử tri TP. Hồ Chí Minh bày tỏ lo lắng trước những biến động giá cả thị trường, nhất là việc tăng giá xăng dầu, giá điện như hiện nay, đã tác động trực tiếp đến các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, vận tải hàng hóa và làm tăng giá cả thị trường, ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Từ thực tế này, cử tri TP. Hồ Chí Minh kiến nghị có chính sách điều chỉnh, quản lý giá cả trên thị trường để người dân có thể ổn định cuộc sống.
Liên quan đến nội dung này, cử tri tỉnh Hòa Bình đề nghị quan tâm có các giải pháp hiệu quả trong việc kiểm soát lạm phát, bình ổn giá cả hàng hóa, thị trường để việc cải cách tiền lương từ ngày 01/07/2024, bảo đảm nâng cao đời sống cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, tránh tình trạng tăng lương thì giá cả cũng tăng theo.
Phản ánh về vấn đề này, cử tri tỉnh Bình Thuận cho biết, mặc dù đến tháng 7/2024 mới cải cách tiền lương nhưng hiện nay giá cả thị trường đã có dấu hiệu gia tăng. Đối với người lao động thu nhập thấp sẽ bị ảnh hưởng rất lớn về việc này. Do đó, cử tri kiến nghị có biện pháp quản lý giá cả thị trường kỹ lưỡng, căn cơ hơn để giảm khó khăn cho đời sống người dân.
Trả lời các kiến nghị trên, Bộ Tài chính cho biết, để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra, ngay từ đầu năm, Bộ Tài chính với vai trò Thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các bộ, ngành liên quan chủ động tính toán và dự báo các yếu tố tác động đến lạm phát, xây dựng các kịch bản, giải pháp điều hành giá cả năm.
Cùng với đó, Bộ Tài chính thường xuyên cập nhật theo sát tình hình thực tế báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra các giải pháp phù hợp để kiểm soát lạm phát, qua đó góp phần ổn định mặt bằng giá cả, đảm bảo theo mục tiêu Quốc hội và Chính phủ đề ra cả năm CPI bình quân trong khoảng 4-4,5%.
Trong nửa đầu năm 2024, thị trường các mặt hàng thiết yếu không có biến động bất thường, nguồn cung được bảo đảm, giá cả hàng hóa cơ bản ổn định, diễn biến theo quy luật hàng năm và phù hợp với kịch bản lạm phát của Ban Chỉ đạo điều hành giá đã xây dựng từ đầu năm.
Giá xăng dầu trong nước được điều hành nhất quán, đúng quy định pháp luật và phù hợp với diễn biến giá xăng dầu thế giới và từ cuối tháng 4 đến tháng 6 giá xăng dầu trong nước có xu hướng giảm, góp phần làm giảm áp lực lên mặt bằng giá.
Tuy nhiên, sang nửa cuối tháng 6 tới đầu tháng 7 bình quân giá xăng dầu tăng trở lại và sau đó quay đầu giảm liên tục trong 5 kỳ điều hành tiếp theo và mặt bằng giá xăng dầu bán lẻ hiện nay tương đương với mặt bằng giá đầu năm 2024.
Việc sử dụng công cụ Quỹ Bình ổn giá được thực hiện linh hoạt nhằm hạn chế mức biến động mạnh của giá xăng dầu trong nước so với biến động của giá thế giới giúp hỗ trợ các hoạt động kinh tế, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và nhu cầu tiêu dùng phục vụ đời sống nhân dân...
Đối với các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, chịu ảnh hưởng gián tiếp từ giá xăng dầu, có tác động đến chỉ số giá tiêu dùng và ảnh hưởng đến đời sống người dân, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ luôn chú trọng, thường xuyên chỉ đạo, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường.
Đồng thời, tổ chức nắm bắt tình hình thực hiện của các tổ chức, cá nhân kinh doanh để có các biện pháp điều hành, bình ổn giá phù hợp; tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành pháp luật về giá, các biện pháp kê khai, niêm yết giá, xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng để tăng giá bất hợp lý.
Đối với mặt hàng điện, trong năm 2023 đã có 02 lần điều chỉnh theo quyết định của Tập đoàn điện lực Việt Nam trên cơ sở có sự quản lý, giám sát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Việc đánh giá tác động của điều chỉnh giá điện được thực hiện kỹ lưỡng trong các kịch bản điều hành giá của Ban chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ để vừa đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát, vừa đảm bảo hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội.
Trong nửa đầu năm 2024, việc điều chỉnh giá điện chưa được xem xét vì vậy chỉ số giá nhóm điện sinh hoạt có tăng nhẹ trong trong dịp Tết, các tháng hè nắng nóng là do nhu cầu sử dụng điện tăng.
Giám sát chặt chẽ biến động giá cả thị trường
Để ổn định giá cả thị trường trong các tháng cuối năm, Bộ Tài chính tiếp tục chủ động, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành địa phương triển khai thực hiện quyết liệt các biện pháp về quản lý, điều hành giá, bình ổn giá cả thị trường, nhất là đối với các hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu.
Tăng cường các biện pháp giám sát chặt chẽ biến động giá cả thị trường, các mặt hàng vẫn có biến động tăng giá để tham mưu chính sách, kịch bản điều hành giá phù hợp, linh hoạt, kịp thời, nhất là với những hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tác động lớn tới mặt bằng giá; điều hành chính sách tiền tệ theo mục tiêu đề ra, phối hợp với chính sách tài khóa và các chính sách khác để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Đối với các mặt hàng nhà nước quản lý, các dịch vụ công đang triển khai lộ trình thị trường như điện, dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành theo dõi sát các phương án, lộ trình giá, để cập nhật kịch bản lạm phát làm cơ sở điều hành giá, đảm bảo kiểm soát lạm phát bình quân năm 2024 theo mục tiêu Quốc hội đề ra từ 4-4,5%.
Các bộ, ngành, địa phương chủ động chuẩn bị tốt phương án điều hành giá các mặt hàng Nhà nước định giá, đánh giá kỹ tác động để thực hiện điều chỉnh theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định mức độ, thời điểm điều chỉnh phù hợp với diễn biến, mặt bằng giá thị trường; đảm bảo hài hòa lợi ích của người tiêu dùng, nhà nước và doanh nghiệp.
Chú trọng theo dõi sát diễn biến kinh tế và lạm phát thế giới tác động đến Việt Nam để có những giải pháp ứng phó phù hợp; sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ, biện pháp điều tiết giá theo quy định của pháp luật về giá.
Đối với mặt hàng xăng dầu, Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương điều hành giá xăng dầu theo quy định, bám sát diễn biến giá thế giới; tham gia ý kiến góp ý để hoàn thiện cơ chế quản lý giá xăng dầu.
Tăng cường triển khai hiệu quả và giám sát thực hiện các biện pháp kê khai giá, niêm yết giá; công khai thông tin về giá; tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, khắc phục những điểm còn hạn chế, bất cập, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Ngoài các nội dung trên, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục chú trọng công tác thông tin, tuyên truyền, công khai minh bạch, trung thực, đầy đủ thông tin về giá để kiểm soát lạm phát kỳ vọng; hạn chế những thông tin thất thiệt gây hoang mang cho người tiêu dùng, gây bất ổn thị trường.