Thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học của trường đại học là một chủ đề luôn thu hút được sự quan tâm đặc biệt của nhiều học giả trên thế giới cũng như ở Việt Nam trong nỗ lực định vị vai trò của trường đại học trong xã hội. Bài viết đánh giá các hình thức, thực trạng thương mại hóa kết quả đề tài nghiên cứu khoa học, cơ chế chính sách và các kết quả đạt được ở các trường đại học công lập khối kỹ thuật ở Việt Nam. Từ đó, chỉ rõ các mặt thuận lợi và hạn chế trong việc đưa các đề tài nghiên cứu khoa học vào trong đời sống thực tiễn.

Áp dụng kế toán chi phí dựa trên hoạt động ở các trường cao đẳng, đại học công lập được kỳ vọng sẽ kiểm soát chi phí hiệu quả, giúp đào tạo có chất lượng cao. Đặc biệt, các trường cao đẳng, đại học công lập tự chủ tài chính càng có nhu cầu phát triển một hệ thống chi phí, để hiểu rõ các chi phí phát sinh. Điều này có thể đạt được, thông qua việc áp dụng phương pháp kế toán chi phí dựa trên hoạt động (phương pháp ABC). Mặc dù vẫn còn nhiều thách thức trong thực hiện phương pháp ABC, những đây được xem là mô hình quản lý chi phí hiệu quả để xác định chi phí; đánh giá hiệu quả tài chính và phù hợp để áp dụng vào các trường cao đẳng, đại học công lập.

Bài viết trao đổi các vấn đề chung về áp dụng kế toán trách nhiệm trong các cơ sở giáo dục đại học công, kinh nghiệm quốc tế và một số hàm ý cho Việt Nam.

Công tác quản lý tài chính trong các cơ sở giáo dục đại học công lập bao gồm quản lý nguồn kinh phí và quản lý các khoản chi. Trong quản lý tài chính cần áp dụng các chức năng quản lý bao gồm: lập kế hoạch, tổ chức và giám sát theo hướng phù hợp với mục tiêu, tầm nhìn và sứ mệnh của trường đại học. Với ý nghĩa quan trọng của quản lý tài chính, bài viết đề xuất một số giải pháp về quản lý tài chính hiệu quả tại các trường đại học công lập ở Việt Nam theo hướng tự chủ.

Trong những năm gần đây, quản lý tài chính của các trường đại học công lập đã có nhiều chuyển biến tích cực để phù hợp hơn với quá trình phát triển, cũng như tiến tới tự chủ đại học.

Một trong những phương tiện để hệ thống hóa thông tin kế toán là hệ thống tài khoản kế toán. Đối với các trường đại học công lập thực hiện tự chủ tài chính ở Việt Nam, việc sử dụng hệ thống tài khoản kế toán theo hướng dẫn của Thông tư số 107/2017/TT-BTC ngày 10/10/2017 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp còn nhiều bất cập.

Tự chủ đại học là xu thế tất yếu của xã hội phát triển và các trường đại học công lập buộc phải thích nghi với cơ chế tự chủ tài chính.

Để đạt được mục tiêu phát triển giáo dục đại học công lập hiện đại, bên cạnh cơ sở vật chất, nguồn nhân lực, phát triển nguồn lực tài chính đóng vai trò quan trọng. Phát triển nguồn lực tài chính vừa là mục tiêu, vừa là động lực nhằm đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính, tạo động lực thúc đẩy phát triển bền vững tại đại học công lập.

Tự chủ là xu hướng tất yếu của các trường đại học công lập. Chính phủ xác định, đào tạo phải gắn với nhu cầu xã hội và tự chủ đại học gồm có 4 trụ cột chính, trong đó, tự chủ tài chính đóng vai trò nền tảng để thực hiện hiệu quả và bền vững các nội dung tự chủ về bộ máy, nhân sự và học thuật. Bên cạnh những kết quả đạt được, vấn đề tài chính cho giáo dục đại học ở Việt Nam hiện nay đang có những tồn tại, hạn chế cần tiếp tục sửa đổi và hoàn thiện trong thời gian tới.

Đổi mới cơ chế tài chính theo hướng trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị giáo dục đại học công lập là xu thế khách quan. Thời gian qua, việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính tại các trường đại học công lập ở Việt Nam đã được triển khai thí điểm và có những kết quả ban đầu, tuy nhiên vẫn cần tiếp tục nghiên cứu thực tiễn, đổi mới để phát huy cơ chế này trong thời gian tới. Bài viết phân tích thực trạng cơ chế tự chủ tài chính tại các trường đại học công lập để làm rõ cơ hội, thách thức và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao cơ chế tự chủ tài chính cho các trường đại học công lập ở Việt Nam…