06 tháng đầu năm, điều tra, xử phạt 36 doanh nghiệp gần 6,5 tỷ đồng 

Hoạt động bán hàng đa cấp được chính thức thừa nhận tại Việt Nam từ năm 2005. Đến nay, bán hàng đa cấp đã có những bước phát triển, trở thành một trong những phương thức bán lẻ phổ biến với sự tham gia phân phối của hàng trăm nghìn người với nhiều mặt hàng.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, một số tổ chức, cá nhân hoạt động bán hàng đa cấp không đăng ký với cơ quan có thẩm quyền và kinh doanh đa cấp biến tướng diễn ra hết sức phức tạp, gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước, gây hoang mang trong dư luận xã hội và gây thiệt hại về tài sản cho người dân.

Theo Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương), 06 tháng đầu năm, cơ quan này đã điều tra, xử phạt 36 doanh nghiệp với số tiền xử phạt gần 6,5 tỷ đồng, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp đối với 09 doanh nghiệp. Cục cũng tiếp nhận và xử lý 123 khiếu nại của người tham gia bán hàng đa cấp.

Số lượng doanh nghiệp bán hàng đa cấp tính đến tháng 9/2016 đã giảm từ 67 xuống còn 50 doanh nghiệp đang hoạt động. Số lượng người tham gia bán hàng đa cấp hiện có 500.000 người, giảm 57% so với gần 1,2 triệu người của cùng kỳ năm 2015.

Tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp

Trước tình trạng đó, nhằm bảo đảm an ninh trật tự và quyền lợi của nhân dân, nâng cao trách nhiệm, tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, tạo bước chuyển biến tích cực trong công tác quản lý hoạt động bán hàng đa cấp, đồng thời tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp hoạt động theo đúng quy định của pháp luật, ngày 31/10/2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có Chỉ thị số 30/CT-TTg về việc tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan trong công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn toàn quốc theo các quy định của pháp luật có liên quan. Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch hoặc đột xuất và xử lý theo thẩm quyền hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý các vi phạm pháp luật của các doanh nghiệp đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, người tham gia bán hàng đa cấp theo quy định; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định các doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp chưa được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp...

Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm, các hoạt động khuyến mại, quảng cáo, hội nghị, hội thảo, tuyên truyền về các sản phẩm được phép kinh doanh theo phương thức đa cấp thuộc phạm vi thẩm quyền do pháp luật quy định.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường các cấp chủ trì, phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra, đánh giá nguồn gốc xuất xứ, chất lượng hàng hóa của doanh nghiệp đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, đặc biệt là hàng hóa được sản xuất, gia công trong nước. Phối hợp với các cấp chính quyền, đoàn thể, tổ chức thực hiện công tác phổ biến, tuyên truyền đối với hoạt động bán hàng đa cấp cho các doanh nghiệp và người tham gia bán hàng đa cấp...

Thủ tướng giao Bộ Công An chỉ đạo các lực lượng nghiệp vụ, công an các cấp tăng cường công tác nắm tình hình, kịp thời phát hiện, điều tra làm rõ các tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp hoặc lợi dụng kinh doanh đa cấp biến tướng nhằm thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật như lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trốn thuế, gian lận thương mại buôn lậu, sản xuất kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, huy động tài chính trái phép, kinh doanh trái phép... trên phạm vi cả nước để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, góp phần răn đe, giáo dục phòng ngừa chung, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan trong việc theo dõi tình hình thi hành pháp luật, công tác xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bán hàng đa cấp. Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan khẩn trương nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền bổ sung quy định về xử lý hình sự đối với hoạt động của các doanh nghiệp sử dụng mô hình đa cấp để kinh doanh trái phép...

Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính chỉ đạo các cơ quan thuế các cấp căn cứ vào cơ sở dữ liệu thu thập từ các cơ quan chức năng về các đơn vị kinh doanh theo phương thức bán hàng đa cấp để phân tích rủi ro, lập kế hoạch thanh tra và triển khai công tác thanh tra, kiểm tra theo quy định của Luật Quản lý thuế. Công khai thông tin kịp thời, chính xác, khách quan về kết quả thanh tra, kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp trên địa bàn toàn quốc...

Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và các đơn vị có liên quan thực hiện hoạt động thanh tra, kiểm tra để xử lý các hành vi vi phạm quy định pháp luật của các doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm hàng hóa, sở hữu trí tuệ thuộc phạm vi thẩm quyền được pháp luật quy định.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý các vi phạm trong quá trình sản xuất, gia công, sang chai, chiết xuất, đóng gói, nhập khẩu kinh doanh, vận chuyển, quảng cáo đối với các sản phẩm của các doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp thuộc phạm vi thẩm quyền được pháp luật quy định, đặc biệt chú trọng vào sản phẩm phân bón. 

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các tổ chức tín dụng tuân thủ các quy định về xác nhận, quản lý tiền ký quỹ của doanh nghiệp bán hàng đa cấp theo quy định tại Điều 29 Nghị định 42/2014/NĐ-CP ngày 14/5/2014; phong tỏa tài khoản, kịp thời ngăn chặn tổ chức, cá nhân liên quan tẩu tán tài sản, tạo thuận lợi cho công tác điều tra, xử lý và thu hồi tài sản phạm tội trong hoạt động kinh doanh đa cấp. 

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng các cấp tăng cường công tác quản lý, giám sát, kiểm tra, thanh tra, phát hiện, xác minh, điều tra và xử lý vi phạm theo thẩm quyền đối với hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp, người tham gia bán hàng đa cấp và các tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp đối với mọi loại hình như dịch vụ và các hình thức kinh doanh đa cấp trái pháp luật khác trên địa bàn; Tổ chức tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về bán hàng đa cấp và những thủ đoạn lợi dụng bán hàng đa cấp để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản để người dân, người tham gia bán hàng đa cấp chủ động phòng ngừa, tránh bị lôi kéo, dụ dỗ tham gia vào các hoạt động bán hàng đa cấp bất chính...