Điều hành giá xăng dầu theo đúng theo quy định và phụ thuộc vào giá xăng dầu thế giới

Ngày 20/5/2015, trên cở sở diễn biến giá xăng dầu thế giới tăng ở mức cao, Liên Bộ Công Thương - Tài chính quyết định: Giảm thuế nhập khẩu các mặt hàng dầu từ 2% - 7% tùy từng chủng loại; cho phép các thương nhân kinh doanh xăng dầu đầu mối được phép sử dụng Quỹ Bình ổn giá từ 324 đồng/lít đến 1.054 đồng/lít đồng thời tăng giá bán các mặt hàng xăng dầu từ 500 đến 1.200 đồng/lít, kg. Việc điều chỉnh tăng giá xăng dầu ngày 05/5/2015 và ngày 20/5/2015 là theo diễn biến giá xăng dầu thế giới, thuế bảo vệ môi trường không tác động vào việc tăng giá này. Cụ thể:

Giá xăng dầu hiện nay đang được điều hành theo quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 03/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu (gọi tắt là Nghị định số 83/2014/NĐ-CP) với nguyên tắc cơ bản là: "Giá bán xăng dầu được thực hiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước". Ví dụ: trong chu kỳ điều hành ngày 20/5/2015: bình quân 15 ngày từ ngày 03/5/2015 đến ngày 19/5/2015 giá xăng dầu thế giới tiếp tục tăng cao so với bình quân 15 ngày làm căn cứ điều hành giá của lần điều hành gần nhất 05/5/2015 - tăng từ 4,74% đến 7,68%, cụ thể:

Đơn vị: USD/thùng riêng madut USD/tấn

	Xăng RON 92	Điêzen 0,05%S	Dầu hoả	Madut 180cst 3,5%S
1. Bình quân 15 ngày 03/5/2015 đến 19/5/2015	81,343	79,135	78,834	394,555
2. Bình quân 15 ngày làm căn cứ điều hành ngày 20/5/2015	77,664	75,107	74,914	366,405
So sánh (1) / (2) (USD/thùng)	3,68	4,03	3,92	28,15
So sánh (1) / (2) (%)	4,74	5,36	5,23	7,68

Trước biến động tăng của giá xăng dầu thế giới như trên, Liên bộ Công Thương – Tài chính đã quyết định:

Thứ nhất, giảm thuế nhập khẩu các mặt hàng dầu từ 2%-7% tùy từng chủng loại, cụ thể: Dầu điêzen giảm 2% từ 12% xuống còn 10%; Dầu hỏa giảm 7% từ 20% xuống còn 13%; Dầu madut giảm 3% từ 13% xuống còn 10%.

Thứ hai, cho phép các thương nhân kinh doanh xăng dầu đầu mối được phép sử dụng Quỹ BOG góp phần kiềm chế mức độ tăng giá của giá xăng dầu trong nước, chia sẻ với người tiêu dùng (sử dụng từ 324 đồng/lít đến 1.054 đồng/lít), cụ thể: Xăng khoáng sử dụng 1.054 đồng/lít; Xăng E5 sử dụng 889 đồng/lít; Dầu điêzen sử dụng 328 đồng/lít; Dầu madut sử dụng 324 đồng/kg.

Thứ ba, sau khi giảm thuế như mục 1 và sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu như trên, phần chênh lệch còn lại điều chỉnh tăng giá bán các mặt hàng xăng dầu từ 500 đồng/lít, kg đến 1.200 đồng/lít, kg; riêng mặt hàng dầu hỏa giảm giá bán 64 đồng/lít, cụ thể: Xăng tăng 1.200 đồng/lít; Dầu điêzen 0,05S tăng: 500 đồng/lít; Dầu madut: tăng 500 đồng/kg. Riêng mặt hàng dầu hỏa giảm 64 đồng/lít.

Như vậy, có thể thấy rõ trong lần điều hành này, giá xăng dầu trong nước tiếp tục được điều hành sát biến động của giá xăng dầu thế giới. Tuy nhiên, để hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp, người tiêu dùng và Nhà nước, đặc biệt để giảm bớt áp lực tăng giá bán xăng dầu trong nước góp phần kiềm chế lạm phát, Liên Bộ đã sử dụng đồng thời nhiều công cụ tài chính khác như giảm thuế nhập khẩu, tiếp tục sử dụng Quỹ Bình ổn giá, đặc biệt tăng mức sử dụng Quỹ BOG với mặt hàng dầu điêzen, dầu madut.

Vì vậy có thể khẳng định, phương án điều hành giá xăng dầu thời gian qua thực hiện đúng theo quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP và phụ thuộc vào biến động tăng giá xăng dầu thế giới, hoàn toàn độc lập với việc điều chỉnh tăng thuế bảo vệ môi trường có hiệu lực từ ngày 01/5/2015 vừa qua. Sở dĩ khẳng định như vậy là do việc điều chỉnh tăng thuế bảo vệ môi trường đã được Liên Bộ tính toán kỹ lưỡng, không làm tăng giá xăng, dầu trong nước thông qua việc tính toán tương tác giữa thuế nhập khẩu và thuế bảo vệ môi trường trong cơ cấu giá cơ sở.

Tăng cường các giải pháp điều hành giá xăng dầu

Ngày 20/5/2015, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 78/2015/TT-BTC sửa đổi mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với một số mặt hàng xăng, dầu, theo đó đã quyết định giảm thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với một số mặt hàng xăng dầu thuộc nhóm 27.10 tại Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi.

Đây là một bước quan trọng từ phía Bộ Tài chính để hạn chế đà tăng giá của xăng dầu. Theo Thông tư số 78/2015/TT-BTC về sửa đổi mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với một số mặt hàng xăng, dầu thuộc nhóm 27.10 tại Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi. Theo đó, kể từ ngày 21/5/2015, các mức thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng, dầu được điều chỉnh như sau: Mặt hàng xăng RON92/95, xăng sinh học (E5,E10): giữ nguyên mức 20%; Mặt hàng dầu hỏa giảm từ 20% xuống 13%; Mặt hàng dầu madut: giảm từ 13% xuống 10%; Mặt hàng dầu diezel, dầu diezel sinh học (B5, B10) giảm từ 12% xuống 10%; Mặt hàng nhiên liệu bay, xăng máy bay: giữ nguyên mức 10%.

Để giá bán xăng dầu trong nước tiệm cận với giá xăng dầu thế giới, nhằm hỗ trợ chi phí đầu vào của doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh, hỗ trợ đời sống sinh hoạt của người dân và hạn chế tình trạng buôn lậu xăng dầu qua biên giới, bên cạnh việc giảm thuế nhập khẩu các mặt hàng dầu, Liên Bộ đã sử dụng các công cụ điều hành khác. Cụ thể:

Giữ nguyên mức trích lập Quỹ Bình ổn giá xăng dầu như hiện hành. Chi sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu để hỗ trợ mặt hàng xăng dầu mức cụ thể: Xăng khoáng: 1.054 đồng/lít; Xăng E5: 889 đồng/lít; Dầu diesel: 328 đồng/lít; Dầu mazut: 324 đồng/kg.

Sau khi giảm thuế và chi sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu để hỗ trợ mặt hàng xăng dầu, Liên Bộ cho phép: Tăng giá mặt hàng xăng dầu ở mức: Xăng khoáng: 1.200 đồng/lít; Xăng E5: 1.200 đồng/lít; Dầu diesel 0.05S: 500 đồng/lít;Dầu mazut 3.5S: 500 đồng/kg. Giảm giá mặt hàng dầu hỏa: Giảm giá 64 đồng/lít.

Như vậy, sau khi thực hiện việc giảm thuếvà trích lập, sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, giá bán các mặt hàng xăng dầu tiêu dùng phổ biến trên thị trường không cao hơn mức giá: Xăng RON 92: không cao hơn mức giá 20.436 đồng/lít; Xăng E5: không cao hơn mức giá 20.106 đồng/lít; Dầu điêzen 0.05S: không cao hơn mức giá 16.383 đồng/lít; Dầu hỏa: không cao hơn mức giá 15.751 đồng/lít; Dầu madút 180CST 3.5S: không cao hơn mức giá 13.153 đồng/kg.

Việc trích lập, sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đối với các mặt hàng xăng dầu: Áp dụng từ 20 giờ 00 ngày 20 tháng 5 năm 2015 đối với mặt hàng xăng; Áp dụng từ 24h00 ngày 20 tháng 5 năm 2015 (tức 0h00 ngày 21 tháng 5 năm 2015) đối với các mặt hàng dầu diesel, dầu hỏa và dầu mazut.

Công văn cũng khẳng định, điều chỉnh giá bán các mặt hàng xăng dầu do thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu quy định nhưng không sớm hơn 20 giờ 00 ngày 20 tháng 5 năm 2015 đối với mặt hàng xăng; không sớm hơn 24h00 ngày 20 tháng 5 năm 2015 (tức 0h00 ngày 21 tháng 5 năm 2015) đối với các mặt hàng dầu diesel, dầu mazut; không muộn hơn 24h00 ngày 20 tháng 5 năm 2015 (tức 0h00 ngày 21 tháng 5 năm 2015) đối với mặt hàng dầu hỏa.

Việc tăng cường các giải pháp trong điều chỉnh thuế, sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu và điều chỉnh giá bán lẻ mặt hàng xăng dầu lần này được Liên Bộ Tài chính – Công thương khẳng định đã được tính toán chi tiết, đảm bảo giá bán lẻ các mặt hàng xăng dầu không tăng đột biến, hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.