Tăng trưởng thương mại điện tử Việt Nam trong Top 10 toàn cầu

Trần Huyền

Theo đại diện Bộ Công Thương, thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đến nay đã giữ được tốc độ tăng trưởng liên tục ở mức 16-30%/năm. Thị trường TMĐT Việt Nam đang được đánh giá có tốc độ tăng trưởng nằm trong nhóm Top 10 trên toàn thế giới và dự đoán tiếp tục thăng hạng trong 2 năm tới.

Trong khuôn khổ Tuần lễ TMĐT quốc gia năm nay, ngày 1/12, Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công Thương) sẽ tổ chức Hội nghị Phát triển TMĐT Việt Nam với chủ đề: Phát triển TMĐT bền vững. Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải dự và phát biểu tại hội nghị. 

Dự kiến quy mô thị trường sẽ đạt 20,5 tỷ USD trong năm 2023

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, TMĐT Việt Nam đang trải qua giai đoạn 10 năm phát triển rực rỡ. Từ những ngày khái niệm "TMĐT" còn khá xa lạ với người tiêu dùng; giao diện, hiển thị sản phẩm, dịch vụ, gian hàng còn đơn giản; số lượng nhà bán hàng ứng dụng TMĐT chưa đa dạng và tốn nhiều công sức để có những đơn hàng đầu tiên, đến nay, TMĐT Việt Nam liên tục ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc ở mức 16-30%/năm và dự kiến quy mô thị trường sẽ đạt 20,5 tỷ USD trong năm 2023 này.

Thị trường TMĐT tại Việt Nam đã hình thành các hệ thống cung ứng dịch vụ thứ cấp cho thị trường bao gồm: dịch vụ nền tảng công nghệ hỗ trợ giao dịch TMĐT, các dịch vụ marketing, truyền thông tiếp thị trực tuyến, dịch vụ chuyển phát... Sự kết nối và chia sẻ của các hệ thống cung ứng dịch vụ này ngày càng giúp tối ưu quy trình liên kết giữa nhà sản xuất với người tiêu dùng.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu tại hội nghị.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu tại hội nghị.

Bên cạnh những kết quả tích cực, TMĐT cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như: đảm bảo nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa; đảm bảo an toàn, an ninh thông tin cá nhân; hạ tầng logistics TMĐT còn chưa đáp ứng kịp tốc độ tăng trưởng của thị trường; niềm tin của người tiêu dùng trong giao dịch trực tuyến...

Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, 10 năm qua, Bộ Công Thương tổ chức Chương trình Online Friday nhằm đồng hành cùng thị trường TMĐT Việt Nam, từng bước giải quyết các khó khăn, thách thức trong TMĐT. Trong giai đoạn tiếp theo, Chương trình Online Friday thực hiện sứ mệnh giúp thị trường TMĐT Việt Nam phát triển bền vững, tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các chủ thể trong hoạt động TMĐT.

Phát triển bền vững thương mại điện tử

Bà Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục TMĐT và kinh tế số (Bộ Công Thương) cho rằng, phát triển bền vững trong TMĐT, giống như các lĩnh vực khác, cần phải đảm bảo các yếu tố: Tăng trưởng tích cực, ổn định; Cân bằng, hài hòa lợi ích các Bên liên quan; Phát triển xanh; Niềm tin; Nguồn nhân lực.

Theo bà Oanh, thị trường TMĐT Việt Nam đang được đánh giá có tốc độ tăng trưởng nằm trong nhóm Top 10 trên toàn thế giới và dự đoán tiếp tục thăng hạng trong 2 năm tới. Như vậy, yếu tố tăng trưởng ổn định, tích cực có thể nói là điểm sáng của TMĐT Việt Nam. Để duy trì điểm sáng này, cần tiếp tục hoàn thiện các khuôn khổ pháp lý; doanh nghiệp cần chung tay với cơ quan quản lý nhà nước từng bước ứng dụng TMĐT, sử dụng lợi thế của TMĐT để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.

Về sự cân bằng và hài hòa, cần đảm bảo hài hòa lợi ích các bên liên quan từ doanh nghiệp sản xuất, nền tảng TMĐT, đơn vị dịch vụ chuyển phát, thanh toán, người tiêu dùng…. Đồng thời, thu hẹp dần khoảng cách, tiến tới cân bằng sự phát triển TMĐT giữa các vùng miền cũng đảm bảo liên kết vùng trong phát triển TMĐT. Phát triển chuỗi liên kết và cung ứng trong vùng sẽ tạo ra được sức mạnh tổng thể cho sản phẩm địa phương có đủ sức cạnh tranh khi tham gia vào thị trường TMĐT.

Bà Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục TMĐT và kinh tế số chia sẻ tại hội nghị.
Bà Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục TMĐT và kinh tế số chia sẻ tại hội nghị.

TMĐT cũng là lĩnh vực có thể đóng góp nhiều vào việc tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu rác thải độc hại cho môi trường. Với việc tối ưu hoá quy trình kinh doanh, quy trình giao vận, TMĐT sẽ giảm một lượng lớn khí thải phương tiện ra môi trường, đồng thời tiết kiệm được năng lượng tiêu thụ hao phí. Cùng với người tiêu dùng, các sàn TMĐT, các nền tảng số có thể khuyến khích các sản phẩm xanh, ưu tiên sử dụng các sản phẩm bảo vệ môi trường...

Từ phía Bộ Công Thương, Cục TMĐT và Kinh tế số đã đưa ra một mô hình định hướng phát triển Hệ sinh thái số để phát triển TMĐT bền vững trên cơ sở bao hàm từ các hoạt động chuyển đổi số, phát triển hạ tầng số đến các nhóm giải pháp để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các chủ thể tham gia giao dịch TMĐT.

Tại phiên Tọa đàm với chủ đề “Giải pháp hệ sinh thái số tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các chủ thể tham gia hoạt động TMĐT tại Việt Nam, ông Nguyễn Lâm Thanh - Đại diện TikTok Việt Nam chia sẻ, TMĐT Việt Nam đang bước sang giai đoạn phát triển mới, tập trung vào mục tiêu bền vững dựa trên sự kết hợp giữa thị trường và công nghệ.

Tận dụng lợi thế sẵn có về cộng đồng người dùng cùng trọn bộ giải pháp hỗ trợ bán hàng hiệu quả, TikTok sẽ tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp, nhà bán hàng, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ của Việt Nam đạt được doanh thu tích cực trên nền tảng. TikTok cũng hướng đến trải nghiệm mua sắm kết hợp giải trí liền mạch, sáng tạo và an toàn cho người dùng.

Tại hội nghị, đại diện Ủy ban Cạnh tranh quốc gia đã thông tin chính sách bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên môi trường trực tuyến. Cơ quan quản lý địa phương, các ngân hàng, các tổ chức thanh toán, các sàn TMĐT, doanh nghiệp chuyển phát và hiệp hội TMĐT cũng đã chia sẻ thực trạng những khó khăn, thách thức khi hoạt động trong lĩnh vực TMĐT tại Việt Nam và có những giải pháp, đề xuất để phát triển bền vững thị trường này.

Lế lý kết hợp tác, tham gia hệ sinh thái số, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giữa các cơ quan quản lý, sàn TMĐT, trung gian thanh toán, ngân hàng.
Lế lý kết hợp tác, tham gia hệ sinh thái số, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giữa các cơ quan quản lý, sàn TMĐT, trung gian thanh toán, ngân hàng.

Những chia sẻ, kiến nghị của các cơ quan, tổ chức, hiệp hội và doanh nghiệp sẽ giúp cơ quan quản lý tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện khung pháp lý và chính sách hiện hành về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên môi trường trực tuyến. Từ đó, có thể tham mưu với lãnh đạo Chính phủ các định hướng, kế hoạch phù hợp nhằm thúc đẩy phát triển TMĐT, tiếp tục đưa TMĐT đóng vai trò chủ đạo đóng góp vào sự tăng trưởng chung của nền kinh tế số.

Trong khuôn khổ hội nghị cũng đã diễn ra lễ ký kết hợp tác, tham gia hệ sinh thái số, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giữa các cơ quan quản lý, sàn TMĐT, trung gian thanh toán, ngân hàng.