Thương mại điện tử có thể đạt quy mô trên 20 tỷ USD

Ngày 30/11, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) tổ chức Chương trình Kết nối giao thương giữa nhà cung cấp với các doanh nghiệp xuất khẩu và tổ chức xúc tiến thương mại. 

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Ngọc Dũng - Chủ tịch VECOM cho biết, bên cạnh những khó khăn chung của nền kinh tế thế giới cùng với nhiều yếu tố bất lợi trong nước đã tác động tiêu cực tới sự phát triển của kinh tế và thương mại Việt Nam, đặc biệt là những tháng cuối năm 2022 và kéo dài sang năm 2023. Tuy nhiên, VECOM ước tính, thương mại điện tử Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng trên 25% và đạt quy mô trên 20 tỷ USD.

Theo Chủ tịch VECOM, dấu ấn quan trọng nhất của thương mại điện tử có thể kể đến là số người tiêu dùng trực tuyến mới tiếp tục tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Người tiêu dùng mua nhiều hơn, giá trị mua hàng càng ngày càng cao lên; đông đảo người mua đã trở thành người tiêu dùng thông minh, thành thạo kỹ năng mua sắm trực tuyến hơn.

Các doanh nghiệp thương mại điện tử cũng đã tích cực chuyển đổi số để thích nghi với đại dịch COVID-19 cũng như chuẩn bị cho hoạt động kinh doanh trong trạng thái “bình thường mới”. Tuy nhiên, song song với tốc độ phát triển nhanh như hiện nay, cần định hướng để thương mại điện tử có thể phát triển một cách bền vững hơn. Từ đó, giúp thúc đẩy lĩnh vực này tăng trưởng vững chắc, dài hạn trong thời gian tới.

Riêng về lĩnh vực xuất nhập khẩu, đây được đánh giá là một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, do tác động hậu COVID-19 và những hệ lụy kéo theo, lĩnh vực xuất nhập khẩu những năm qua cũng chịu nhiều tác động lớn, đặc biệt khi việc di chuyển kết nối giao thương bị hạn chế càng tác động tiêu cực hơn tới quy mô và tốc độ tăng trưởng của Ngành.

Trước bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đã năng động ứng dụng các giải pháp kinh doanh online thông qua thương mại điện tử, mở rộng kênh tiếp cận với khách hàng trong và ngoài nước với mức chi phí thấp và hiệu quả cao. Lĩnh vực xuất khẩu trực tuyến cũng đang dần trở thành một xu hướng thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp trong ngành thời gian vừa qua.

Doanh nghiệp cần tận dụng cơ hội

Trao đổi tại chương trình, các đại biểu đều cho rằng, cần chú trọng thực hiện ba trụ cột quan trọng để thương mại điện tử có thể phát triển bền vững. Đầu tiên là nguồn nhân lực cho thương mại điện tử.

Tiếp đến là khoảng cách số, trong nhiều năm qua, khoảng 70% quy mô thương mại điện tử bán lẻ vẫn tập trung ở hai đầu tàu trung tâm kinh tế là TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Trong khi đó 61 tỉnh, thành còn lại là nơi tập trung nhiều dân số, cơ hội giao thương lớn và đặc biệt là có nguồn cung ứng hàng hóa đa dạng, chất lượng nhưng chưa được thúc đẩy phát triển tương xứng với lợi thế và tiềm năng sẵn có.

Trụ cột thứ ba là phát triển thương mại điện tử xanh. Đi kèm với tốc độ phát triển nhanh, thương mại điện tử cũng dần bộc lộ một số tác động chưa tốt tới môi trường. Chính vì vậy, cần có nhiều chính sách khuyến khích, thúc đẩy việc phát triển thương mại điện tử đi kèm với bảo vệ thiên nhiên môi trường, hướng tới một nền thương mại điện tử xanh.

Theo bà Đặng Thúy Hà - Giám đốc Nghiên cứu hành vi khách hàng, đại diện khu vực phía Bắc tại NielsenIQ Việt Nam, tại Việt Nam, nền kinh tế kỹ thuật số được dự đoán tăng trưởng nhanh chóng và có thể coi là một trong những động lực tăng trưởng chính của Việt Nam.

Bà Hà dẫn chứng, tỷ lệ người dùng internet tại Việt Nam tăng nhanh từ 60% năm 2018 lên 74% năm 2023; 60,7% người tiêu dùng internet mua sắm hàng tuần tại Việt Nam; 30% người tiêu dùng chi tiêu nhiều nhất đóng góp 70% giá trị cho nền kinh tế kỹ thuật số tại Việt Nam

Cho rằng thương mại điện tử còn nhiều tiềm năng, bà Hà cho hay, xu hướng của người tiêu dùng có ảnh hưởng tới nền kinh tế số, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu sẽ là cơ hội cho thương mại điện tử bởi mua sắm online là một trong những biện pháp giúp người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu trong thời kì suy thoái kinh tế.

Do đó, doanh nghiệp cần tận dụng cơ hội này. Bà Đặng Thuý Hà khuyến nghị, các doanh nghiệp cần đa dạng hóa và xây dựng chiến lược nền tảng đúng đắn. Theo đó, các nhà bán lẻ thương mại điện tử, ứng dụng giao đồ ăn và bán hàng qua mạng xã hội là những nền tảng có tỉ lệ chuyển đổi mua hàng cao nhất.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần đầu tư vào ứng dụng công nghệ thông tin và thương mại điện tử. Theo khảo sát, 21% doanh nghiệp cho biết việc đầu tư vào hạ tầng công nghệ thông tin và thương mại điện tử đem lại hiệu quả thực tế ở mức rất cao.

Doanh nghiệp cũng cần lựa chọn nền tảng thương mại điện tử thích hợp để xây dựng trang web kinh doanh. Trong đó, cần xác định rõ 5 yếu tố trước khi xây dựng một trang web thương mại điện tử riêng: Quy mô, ngân sách, yêu cầu, có thể làm gì với nền tảng, các tính năng của nền tảng.

Để thiết lập một nền tảng thương mại điện tử thích hợp, doanh nghiệp cần đảm bảo nhà cung cấp hiểu hoạt động kinh doanh trực tuyến và nắm bắt được các kịch bản kinh doanh. Từ đó, tạo ra các trải nghiệm thú vị trong cửa hàng trực tuyến như có thể làm trong cửa hàng truyền thông. Đồng thời, cần xem xét liệu hành trình của khách hàng có được thực hiện hay không và cần xác định doanh thu lớn không phải là mục tiêu; tập trung nhiều hơn vào việc nhận thức và vận hành.

Theo bà Hà, Livestream là một kênh bán hàng tiềm năng, 86% những ưu đãi/khuyến mãi độc quyền chỉ có ở livestream; 85% tương tác với người bán hàng để có thêm nhiều thông tin (chất liệu, chức năng...); 81% quan sát được sản phẩm kĩ và cẩn thận hơn; 78% xem bán hàng qua livestream vì thấy giải trí, thú vị, cuốn hút...