Thị trường chứng khoán năm 2015: Điểm sáng thu hút dòng vốn gián tiếp
Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam năm 2015 phát triển ổn định và được đánh giá là điểm sáng thu hút dòng vốn gián tiếp so với các nước trong khu vực.
Trong báo cáo tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2015 và chương trình công tác năm 2016, ông Vũ Bằng - Chủ tịch UBCKNN cho biết, dù chịu ảnh hưởng của biến động từ nền kinh tế thế giới, đặc biệt là các sự kiện liên quan đến kinh tế và TTCK Trung Quốc, dịch chuyển dòng vốn quốc tế, giá dầu giảm…, song nhờ những cải thiện kinh tế vĩ mô và các giải pháp tái thúc đẩy sự phát triển thị trường, TTCK Việt Nam năm 2015 tương đối ổn định và được đánh giá là điểm sáng thu hút dòng vốn gián tiếp so với các nước trong khu vực.
Thống kê của UBCKNN cho thấy, trong năm 2015, mức vốn hóa thị trường hơn 1.325 nghìn tỷ đồng, tương đương 34% GDP; Quy mô giao dịch bình quân mỗi phiên đạt 4.964 tỷ đồng, trong đó, giao dịch cổ phiếu và chứng chỉ quỹ bình quân đạt 2.495 tỷ đồng/phiên, giao dịch trái phiếu đạt 2.470 tỷ đồng/phiên.
Trên TTCK, số lượng tài khoản nhà đầu tư đạt khoảng 1,5 triệu tài khoản, tăng hơn 105 nghìn tài khoản (tương đương 7%) so với cuối năm 2014. Giá trị danh mục tính đến cuối tháng 10 đạt 15,15 tỷ USD (tăng 12,5% so với cuối năm 2014).
Tính đến tháng 12/2015, trên 2 sàn có 682 cổ phiếu và chứng chỉ quỹ với tổng giá trị niêm yết theo mệnh giá là 528 nghìn tỷ đồng, tăng 24% so với năm 2014 và 571 mã trái phiếu với tổng giá trị niêm yết là 709 nghìn tỷ đồng, tăng 5% so với cuối năm 2014.
Về hoạt động đấu giá và huy động vốn, tổng giá trị huy động vốn 11 tháng đạt hơn 204 nghìn tỷ đồng, giảm 9% so với cùng kỳ năm 2014, trong đó phát hành cổ phiếu và cổ phần hóa là 24 nghìn tỷ đồng (tăng 46,6% so với 2014).
Tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết có cải thiện đáng kể. 9 tháng đầu năm, tổng doanh thu của các doanh nghiệp niêm yết tăng 5,9%, tổng lợi nhuận sau thuế tăng 17,5% so với cùng kỳ năm 2014.
Trong năm 2015, hoạt động tái cấu trúc công ty chứng khoán (CTCK) tiếp tục được thúc đẩy. Đến nay, có 81 CTCK hoạt động bình thường, giảm khoảng 23% tổng số CTCK.Các CTCK đã nâng cao hơn về quản trị rủi ro, tuân thủ pháp luật ngày càng tốt hơn, dịch vụ cho khách hàng ngày càng được cải thiện đảm bảo các phiên giao dịch được vận hành suôn sẻ.
Thống kê cho thấy, đến nay số lượng tài khoản nhà đầu tư là 1,5 triệu tài khoản, tăng 105 nghìn tài khoản so với cuối năm 2014, trong đó tài khoản nhà đầu tư nước ngoài là 17.644, tăng 5,44%.
Bên cạnh đó tình hình niêm yết rất khả quan với 47 công ty niêm yết mới và thực hiện 253 đợt niêm yết bổ sung cho các doanh nghiệp trên 2 Sở; có 33 công ty hủy niêm yết. Đồng thời, thực hiện đăng ký giao dịch mới cho 72 công ty trên UPCoM (gấp 2 lần so với năm 2014) nâng tổng số mã cổ phiếu giao dịch lên 243 mã với tổng giá trị là 47.574 tỷ đồng, tăng 97% so với năm 2014.
Công tác cổ phần hóa đã được đẩy mạnh với việc Chính phủ đã ban hành các văn bản tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách cổ phần hóa tại Nghị quyết 15/NQ-CP và Quyết định 51/2014/QĐ-TTg. Bên cạnh đó, Nghị định 60/2015/NĐ-CP ban hành đã góp phần minh bạch hóa hoạt động của DNNN cổ phần hóa nhằm đẩy mạnh công tác cổ phần hóa, thoái vốn DNNN và gắn với công tác cổ phần hóa với niêm yết, đăng ký giao dịch trên TTCK. Tính đến hết tháng 11/2015, trên 2 Sở đã tổ chức đấu giá cho 112 doanh nghiệp với giá trị đạt 6.830 tỷ đồng (tăng gấp đôi về số lượng doanh nghiệp).
Đối với các quỹ đầu tư chứng khoán, trong năm 2015, UBCKNN tiếp tục cấp phép thành lập 02 quỹ mở, 03 quỹ thành viên, chấp thuận cho 1 quỹ bất động sản đầu tiên. Tính tới nay, thị trường có 30 quỹ đầu tư chứng khoán, trong đó có 2 quỹ ETF, 17 quỹ mở và 10 quỹ thành viên, 01 quỹ đầu tư bất động sản REITs.
Đối với các công ty quản lý quỹ, đến nay đã thực hiện tái cấu trúc 7 công ty bằng các hình thức như: giải thể 1 công ty, chấm dứt hoạt động 01, tạm ngừng hoạt động 03, kiểm soát 01, kiểm soát đặc biệt 01. Hiện có 43 công ty quản lý quỹ hoạt đang động bình thường.
Nhận định của lãnh đạo UBCKNN khẳng định, sau 3 năm thực hiện đề án tái cấu trúc, số lượng quỹ đại chúng tăng lên nhanh chóng, sản phẩm quỹ mở đã thay thế hoàn toàn quỹ đóng với mô hình hiện đại, minh bạch hơn, được giám sát bởi hệ thống ngân hàng giám sát và bảo vệ lợi ích nhà đầu tư tốt hơn.
Được biết, năm 2016, UBCKNN sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả công tác phát triển theo chiều sâu và hoàn tất công tác tái cấu trúc thị trường chứng khoán, tăng cường minh bạch trên thị trường và xây dựng phát triển các sản phẩm mới, kích cầu, khơi thông dòng vốn trong và ngoài nước, chuẩn bị đưa vào vận hành thị trường chứng khoán phái sinh; Tăng cường hội nhập quốc tế, triển khai thực thi hiệu quả các cam kết quốc tế và các giải pháp nâng hạng TTCK…
Với những giải pháp đồng bộ này, nhiều chuyên gia tài chính – chứng khoán kỳ vọng, TTCK Việt Nam sẽ tiếp tục gặt hái được nhiều kết quả nổi bật trong giai đoạn tới.
Nhìn lại năm 2015, cùng với việc nâng cao hoạt động quản lý, giám sát các công ty đại chúng, tổ chức niêm yết theo các quy định mới, UBCKNN cũng đã ban hành nhiều văn bản pháp luật quan trọng, đáng chú ý là Nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 5/5/2015 quy định về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh; Nghị định 60/2015/NĐ-CP ngày 26/5/2015 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 58/2012/NĐ-CP ngày 20/07/2012 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Chứng khoán và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán; và các Thông tư hướng dẫn khác đã thể hiện sự chỉ đạo sát sao của Bộ Tài chính và UBCKNN trong công tác điều hành thị trường. Phối hợp chặt chẽ với các Bộ ngành liên quan triển khai giải pháp tháo gỡ vướng mắc nhằm thúc đẩy công tác cổ phần hóa, thoái vốn đầu tư nước ngoài… Ngoài ra, UBCKNNcũng đã trực tiếp cũng như chỉ đạo các Sở GDCK tăng cường năng lực quản trị điều hành, thường xuyên giám sát tình hình thực hiện chế độ báo cáo và nghĩa vụ công bố thông tin của các tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch, giao dịch cổ đông lớn, cổ đông sáng lập… nhằm đẩy mạnh hơn nữa sự minh bạch của thị trường…