Trong 1.622 vụ vi phạm có 27 vụ buôn lậu vận chuyển trái phép, 180 vụ gian lận thương mại, 21 vụ ma túy- chất gây nghiện, 6 vụ vũ khí - quân trang quân dụng, 1.338 vụ vi phạm thủ tục hải quan, 50 vụ vi phạm khác, trong đó, cơ quan Hải quan ra quyết định khởi tố 18 vụ; Chuyển cơ quan khác đề nghị khởi tố 44 vụ.

Từ nhận diện tình hình

Theo nhận định của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, từ khi triển khai hệ thống thông quan điện tử VNACCS/VCIS với việc thông quan hàng hóa tự động theo quản lý rủi ro, một mặt tạo thông thoáng, thuận lợi cho doanh nghiệp, mặt khác một số doanh nghiệp lợi dụng sự thông thoáng đó làm cho tình hình buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp hơn, đã phát sinh nhiều thủ đoạn mới, nguy cơ rủi ro cao trên nhiều lĩnh vực: Ma túy; sở hữu trí tuệ - hàng giả; trị giá tính thuế, thuế suất và chuyển giá; tạm nhập - tái xuất; Cites; xuất xứ; Hoàn thuế; Chính sách chuyên ngành; Ô nhiễm môi trường; Kho ngoại quan; Đầu tư, gia công…

Tại địa bàn sân bay Tân Sơn Nhất và Chi cục Chuyển phát nhanh hiện nay, buôn lậu ma túy đang có chiều hướng tăng cao, các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại thông qua hình thức đầu tư, gia công cũng đang diễn biến phức tạp.

Mặt khác, tại các địa bàn trọng điểm, tuyến trọng điểm thuộc cảng biển, cảng hàng không quốc tế, đang diễn ra tình trạng các đối tượng lợi dụng cơ chế chính sách thông quan qua việc phân luồng tự động để buôn lậu hàng hóa có giá trị cao, xuất nhập khẩu hàng cấm, hàng có điều kiện với thủ đoạn tinh vi; tạo ra sự dịch chuyển hàng hóa về các địa bàn lân cận - là những nơi chưa có điều kiện máy móc, trang thiết bị chưa đầy đủ, lạc hậu, việc quản lý còn lỏng lẻo - nhằm thoát khỏi sự  kiểm soát của cơ quan Hải quan, điều này sẽ ảnh hưởng đến số thu ngân sách của đơn vị, làm cho môi trường hoạt động kinh doanh, sản xuất hàng hóa trong nước gặp nhiều khó khăn; gây hại cho sức khỏe, tính mạng con người, làm ảnh hưởng đến an ninh chính trị và an toàn xã hội, từ đó phát sinh tham nhũng, tiêu cực.

Nhận định đây là thời điểm đầy khó khăn, thách thức cho công tác kiểm soát chống buôn lậu và gian lận thương mại, lãnh đạo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh thường xuyên quán triệt đến toàn bộ cán bộ công chức trong đơn vị nâng cao ý thức trách nhiệm, luôn đề cao cảnh giác, tăng cường thu thập thông tin, nắm tình hình, triển khai các biện pháp nghiệp vụ, chủ động phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật về hải quan.

Đến nhận diện các phương thức buôn lậu, GLTM phổ biến

Theo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, hiện nay các tờ khai luồng Xanh, luồng Vàng thông quan rất nhanh và có nhiều rủi ro. Qua kiểm tra, đơn vị đã phát hiện rất nhiều vi phạm qua luồng Xanh -Vàng. Bên cạnh đó, thời gian gần đây xuất hiện các trường hợp sai phạm mặt hàng ở loại hình phi mậu dịch với các thủ đoạn như: khai báo không đúng số lượng thực tế, khai báo sai xuất xứ để gian lận về giá, tránh né nộp giấy phép.

Bên cạnh đó, các đối tượng buôn lậu còn lợi dụng chính sách xuất nhập khẩu, mở tờ khai theo loại hình quá cảnh, tạm nhập tái xuất để khai báo cho các lô hàng không đúng với thực tế hoặc các lô hàng đó cần phải có giấy phép chuyên ngành; hàng chuyển khẩu sai khai báo…; Lợi dụng cơ chế quản lý rủi ro trong thông quan hàng hóa đối tượng buôn lậu sử dụng phương thức "chọn luồng” (cùng một lô hàng khai báo nhiều tờ khai ở cùng một Chi cục hoặc khác Chi cục, nếu luồng Đỏ thì hủy tờ khai, chọn luồng Vàng, Xanh để thông quan hàng hóa); Hành khách xuất nhập cảnh, thuyền viên lợi dụng sự thông thoáng để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng có giá trị cao (như vàng; ngoại tệ,…) và hàng cấm (như ma túy, chất gây nghiện…)

Dự báo, vào thời điểm cuối năm là dịp diễn ra các ngày lễ hội lớn như: Noel, Tết Dương lịch, Tết Nguyên Đán… yếu tố cung, cầu lưu thông hàng hóa và sức tiêu thụ của người tiêu dùng có khả năng tăng mạnh, dẫn đến cơ hội cho đối tượng bất chính liều lĩnh thực hiện buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, xâm phạm sở hữu trí tuệ… với nhiều phương thức thủ đoạn tinh vi, táo bạo.