Thu vượt dự toán, chi chặt chẽ tiết kiệm

Thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết: So với nội dung Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại kỳ họp trước, việc đánh giá tình hình KT-XH bổ sung năm 2016 giữ nguyên đánh giá có 11 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch. 2 chỉ tiêu không đạt kế hoạch là tốc độ tăng trưởng GDP đạt 6,21% (thấp hơn so với kế hoạch đề ra là 6,7%) và tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 9% (thấp hơn so với kế hoạch đề ra là 10%).

Chính phủ cũng nhận định: Kinh tế vĩ mô 2016 ổn định, lạm phát được kiểm soát trong giới hạn cho phép; thị trường tiền tệ, hoạt động ngân hàng và thị trường chứng khoán diễn biến tích cực; ngân sách nhà nước đạt khá, vượt dự toán được giao; môi trường kinh doanh được cải thiện, hoạt động phát triển doanh nghiệp khởi sắc.

Bổ sung thêm về kết quả thực hiện dự toán thu NSNN năm 2016, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết: Tổng thu thực hiện đạt 1.101,38 nghìn tỷ đồng, tăng 8,6% so với dự toán và tăng 62,38 nghìn tỷ đồng so với báo cáo Quốc hội.

Trong đó, thu nội địa đạt 879,36 nghìn tỷ đồng, tăng 12% so với dự toán và tăng 50,36 nghìn tỷ đồng so với báo cáo Quốc hội. Thu từ dầu thô đạt 40,18 nghìn tỷ đồng, giảm 14,4 nghìn tỷ đồng so với dự toán và tăng 686 tỷ đồng so với báo cáo Quốc hội.

Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) đạt 173,3 nghìn tỷ đồng, tăng 0,8% so với dự toán, tăng thêm 6,3 nghìn tỷ đồng so với báo cáo Quốc hội. Thu viện trợ không hoàn lại 8,5 nghìn tỷ đồng, bằng 184% dự toán, tăng 5 nghìn tỷ đồng so với báo cáo Quốc hội.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết thêm, theo phân cấp hiện hành, không kể số vượt thu viện trợ ghi thu, ghi chi cho các dự án, thu ngân sách Trung ương giảm khoảng 396 tỷ đồng; thu ngân sách địa phương tăng khoảng 82,39 nghìn tỷ đồng so với dự toán. Đặc biệt, có 51/63 địa phương hoàn thành và vượt dự toán thu cân đối ngân sách địa phương.

4 tháng đầu năm 2017, số thu NSNN ước đạt 32,7% dự toán và tăng 17,8% so với cùng kỳ năm 2016 với số thu nội địa đạt 32,9%, thu từ dầu thô đạt 40,2%, thu cân đối từ hoạt động XNK đạt 30,6%. Một số khoản thu quan trọng từ hoạt động sản xuất, kinh doanh đạt khá như thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đạt 34,4%; thuế thu nhập cá nhân đạt 40,7%; các loại phí lệ phí đạt 37,1%; các khoản thu từ nhà đất đạt 50,3%.

Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, công tác chi NSNN năm 2016 cũng như 4 tháng đầu năm 2017 tiếp tục được điều hành chặt chẽ, đúng dự toán, đúng chế độ quy định, triệt để tiết kiệm, chống lãng phí.

Đánh giá tổng chi NSNN 2016 báo cáo Quốc hội đạt 1.360 nghìn tỷ đồng, bằng 106,8% dự toán. Trong đó, chi đầu tư phát triển 268,18 nghìn tỷ; chi trả nợ và viện trợ 155,1 nghìn tỷ đồng; chi thường xuyên 836,76 nghìn tỷ đồng, đảm bảo các nhiệm vụ chi theo dự toán và xử lý kịp thời các nhiệm vụ cấp thiết phát sinh, phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, xử lý sự cố môi trường, đảm bảo quốc phòng an ninh.

4 tháng đầu năm 2017, chi NSNN đạt 393,38 nghìn tỷ đồng, bằng 28,3% dự toán. Trong đó, chi đầu tư phát triển 19,2% dự toán; chi trả nợ lãi 37,1% dự toán; chi thường xuyên 32,1% dự toán. Các nhiệm vụ chi được đảm bảo đúng dự toán và tiến độ triển khai thực hiện của các chủ đầu tư, đơn vị sử dụng ngân sách, đáp ứng các nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội.

Cần đánh giá kỹ nguyên nhân

Tham gia ý kiến, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng: Công tác thu chi NSNN, quản lý tài sản công của Chính phủ năm qua đã có một bước tiến bộ lớn, sâu sát trong công tác chống thất thu, không né tránh những vấn đề nhạy cảm, mạnh dạn đổi mới.

Tuy nhiên, trong báo cáo thẩm tra về nội dung này của Ủy ban Tài chính - ngân sách lưu ý rằng: Mặc dù thu NSNN vượt dự toán và tăng thêm so với số đã báo cáo Quốc hội khá cao, nhưng số tăng thu chủ yếu là tăng thu từ đất, tăng thu do cơ chế, điều chỉnh chính sách như thu cổ tức, lợi nhuận còn lại sau khi trích lập các quỹ tại doanh nghiệp.

Điều này cho thấy số tăng thu ngân sách chưa thực sự xuất phát từ năng lực nội tại trong các hoạt động sản xuất kinh doanh của nền kinh tế; mặt khác, đây là năm thứ hai liên tiếp số liệu đánh giá bổ sung chênh lệch khá lớn so với số ước thực hiện đã báo cáo Quốc hội.

Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ cần phân tích nguyên nhân, rút kinh nghiệm, tránh trường hợp ước thu thấp, không sát thực tế vào cuối năm vì sẽ ảnh hưởng đến công tác xây dựng dự toán năm sau.

Để hoàn thành dự toán năm 2017, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị Chính phủ cần thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ, phối hợp đồng bộ với chính sách tiền tệ để hỗ trợ sản xuất - kinh doanh phát triển; tăng cường kỷ luật tài chính, đề cao vai trò, trách nhiệm của Người đứng đầu, kiểm soát chặt chẽ bội chi NSNN, giữ mức nợ công không vượt quá giới hạn cho phép (65%GDP); không ban hành chính sách mới làm giảm thu NSNN, đẩy mạnh công tác chống thất thu, chống chuyển giá, buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế; quản lý chặt chẽ chi NSNN, siết chặt hơn chi thường xuyên, chỉ ban hành chính sách làm tăng chi NSNN khi có nguồn đảm bảo,...

Các ý kiến đóng góp sẽ được Chính phủ tiếp thu để hoàn thiện các bản báo cáo, trình Quốc hội thảo luận trong kỳ họp sắp tới.