Theo Bộ Xây dựng, quan điểm, phương thức, cách thức xây dựng hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức kinh tế – kỹ thuật, đơn giá trong xây dựng của nước ta trước đây về cơ bản là dựa trên quan điểm, cách tính toán của Liên Xô và Đông Âu với đặc điểm lớn nhất là áp dụng trong thể chế kinh tế kế hoạch, bao cấp và cho các công trình sử dụng vốn nhà nước.

Vì vậy, trong điều kiện nước ta đang thực hiện cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với nhiều nguồn vốn tham gia đầu tư xây dựng, thì hệ thống này đã bộc lộ một số bất cập, lạc hậu, thiếu chính xác. Điều đó dẫn đến không cập nhật được công nghệ, kỹ thuật mới, tiên tiến, hiện đại.

Việc áp dụng một tiêu chuẩn, quy chuẩn sẵn có của các nước tiên tiến vào nước ta mất nhiều thời gian và thủ tục, ảnh hưởng tới hội nhập kinh tế quốc tế. Tổng mức đầu tư, dự toán có thể không chính xác theo hướng làm tăng chi phí đầu tư so với yêu cầu thực tế, dẫn tới sai lệch trong đánh giá hiệu quả đầu tư. Đây còn là một trong các kẽ hở cho các hành vi tiêu cực, tham nhũng.

Sớm nhận diện và để giải quyết căn cơ các bất cập này, Bộ Xây dựng đã chủ động trình và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 02 Đề án: Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng – Quyết định số 198/QĐ-TTg ngày 09/2/2019 của Thủ tướng Chính phủ và Hoàn thiện hệ thống định mức và giá xây dựng – Quyết định số 2038/QĐ-TTg ngày 18/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ.

Về đề án Hoàn thiện hệ thống định mức và giá xây dựng, Bộ Xây dựng đã hoàn thành công tác rà soát 16.005/16.005 định mức xây dựng do Bộ Xây dựng công bố, loại bỏ khoảng 2.000 định mức quá lạc hậu, sửa đổi 6.500 định mức, bổ sung 1.500 định mức mới; điều chỉnh giảm hao phí định mức nhân công khoảng từ 5%-25% và hao phí định mức máy thi công khoảng từ 5%-20%.

Giai đoạn 2, Bộ Xây dựng đã thực hiện rà soát, ban hành định mức xây dựng sử dụng chung 02 lần năm 2019 và 2021 theo các quy định của Nghị định số 10/2021/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng với tổng số khoảng 15.700 định mức được ban hành tại Thông tư số 10/2019/TT-BXD ngày 26/12/2019, Thông tư số 12/2021/TT-BXD ngày 31/8/2021 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng về ban hành định mức xây dựng.

Tính đến thời điểm cuối năm 2021, có 4 Bộ đã thực hiện rà soát, gửi Bộ Xây dựng góp ý đối với khoảng 18.000 định mức dự toán cho các công tác xây dựng chuyên ngành.

Trong đó, đã ban hành khoảng 11.500 định mức, loại bỏ gần 1.400 định mức lạc hậu, sửa đổi hơn 8.200 định mức cho phù hợp công nghệ, giữ nguyên 3.800 định mức và bổ sung khoảng gần 6.000 định mức.