Tiếp tục chương trình phiên họp giữa hai đợt Kỳ họp thứ 6, chiều 15/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về Báo cáo một số ý kiến về điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Số vốn còn lại đã hủy dự toán theo quy định

Trình bày Báo cáo một số ý kiến về điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, liên quan đến việc bố trí nguồn vốn cho Dự án, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, theo quy định tại khoản 1 Điều 68 và khoản 5 Điều 101 Luật Đầu tư công, kế hoạch đầu tư công năm 2020 chỉ được giải ngân đến hết ngày 31/12/2021. Kế hoạch đầu tư công năm 2021 của Dự án đã được Chính phủ cho phép kéo dài giải ngân đến ngày 31/12/2022, do đó, đến thời điểm hiện nay, toàn bộ số vốn kế hoạch năm 2020, 2021 còn lại chưa giải ngân hết đã bị hủy dự toán theo quy định.

Về nguyên tắc, UBND tỉnh Đồng Nai phải nộp toàn bộ số vốn chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 về ngân sách Trung ương. Do đó, số tiền 2.510,372 tỷ đồng (trong đó bao gồm 1.543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2021 và 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2020) đã hủy dự toán theo quy định của pháp luật,

Theo Báo cáo số 12684/BC-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải về tiếp thu, giải trình các ý kiến đại biểu Quốc hội tại Tổ về điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14, do khó khăn trong việc bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021- 2025 cũng như cân đối hằng năm cho Dự án, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân số vốn 2.510,372 tỷ đồng sang năm 2024 để hoàn thành Dự án.

Việc này cũng tương tự như Quốc hội đã cho phép gia hạn thời gian giải ngân nguồn vốn kế hoạch năm 2018 tại Nghị quyết số 29/2021/QH15 và tương tự như Quốc hội đã cho phép gia hạn thời gian giải ngân nguồn vốn dự phòng ngân sách trung ương năm 2016 bổ sung cho tỉnh Bình Thuận để thực hiện dự án hồ chứa nước Ka Pét tại Nghị quyết số 101/2023/QH15.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng cho biết, trên cơ sở Thông báo Kết luận của UBTVQH, ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ và ý kiến của lãnh đạo Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội đã có Văn bản đề nghị Chính phủ bổ sung Tờ trình về việc đề xuất nguồn để bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và bố trí dự toán hằng năm, vì số tiền 2.510,372 tỷ đồng đã hủy dự toán.

Tuy nhiên, đến hết ngày 14/11/2023, Thường trực Ủy ban Kinh tế vẫn chưa nhận được Tờ trình chính thức của Chính phủ về nội dung nêu trên. Do hiện chưa có Tờ trình chính thức của Chính phủ về đề xuất nguồn để bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và bố trí dự toán hằng năm, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, nếu trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTVQH xem xét, quyết định ngay thì chưa chặt chẽ. Trường hợp Chính phủ có Tờ trình về nguồn vốn, cũng cần có cơ quan thẩm tra, báo cáo UBTVQH để bảo đảm đầy đủ quy trình, thủ tục.

Căn cứ quy định pháp luật để đề xuất phương án bố trí vốn

Cho ý kiến về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho rằng, Chính phủ cần phải tìm nguồn hợp pháp, vì về nguyên tắc, khi số vốn kế hoạch năm 2020, 2021 chưa giải ngân hết đã bị hủy dự toán thì không có cách gì để kéo dài hơn.

Đối với đề nghị của Bộ Giao thông vận tải về cho phép thực hiện tương tự như Quốc hội đã cho phép gia hạn thời gian giải ngân nguồn vốn dự phòng ngân sách Trung ương của tỉnh Bình Thuận để thực hiện Dự án hồ chứa nước Kapet, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách nêu rõ, hai việc này không giống nhau, không thể áp dụng tương tự.

“Đối với Dự án hồ chứa nước Kapet, khi Quốc hội đồng ý cho phép kéo dài thời gian giải ngân nguồn vốn dự phòng ngân sách Trung ương thì Quốc hội chưa phê chuẩn quyết toán năm 2022. Bên cạnh đó, khoản dự toán cho Dự án hồ chứa nước Kapet cũng chưa bị hủy” - ông Lê Quang Mạnh chỉ rõ.

Đồng tình với việc kéo dài thời gian thực hiện Dự án đến cuối năm 2024, song Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, theo quy định hiện hành, các dự toán chi, bao gồm cả khoản bổ sung trong năm cho đến hết năm ngân sách mà chưa thực hiện được, chưa giải ngân hết thì sẽ phải hủy bỏ, trừ một số khoản chuyển nguồn đã được cho phép.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ làm rõ số kinh phí chưa giải ngân hết của năm 2020, năm 2021 đã hủy bỏ theo quy định  hay đang cho phép chuyển nguồn; trường hợp đang để ở chuyển nguồn đề nghị làm rõ trách nhiệm việc không hủy bỏ số kinh phí này theo quy định. “Chính phủ phải căn cứ quy định của pháp luật để đề xuất phương án bố trí vốn cho dự án, trình Quốc hội xem xét, quyết định” - Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Về nguồn vốn hợp pháp có thể bố trí cho Dự án này, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần phối hợp với các Bộ liên quan để rà soát nguồn kế hoạch đầu tư công trung hạn của năm 2023. Nếu nguồn này còn thì có thể bổ sung thêm vào phần dự phòng chưa phân bổ của kế hoạch đầu tư công năm 2024. “Quốc hội chỉ quyết định tổng nguồn vốn, không quyết định danh mục cụ thể. Do đó, nếu nguồn vốn nêu trên còn thì Chính phủ có thể xin phép Quốc hội cho bổ sung vào danh mục dự án đầu tư công để có nguồn vốn triển khai thực hiện” - Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Kết luận nội dung thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, UBTVQH đồng ý chủ trương kéo dài thời gian thực hiện Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành đến hết năm 2024.

Đối với việc bố trí nguồn vốn cho Dự án, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan, căn cứ quy định của pháp luật, nghiên cứu phương án cụ thể trình UBTVQH, Quốc hội cho ý kiến.