Mới đây, một số bài báo đề cập đến quy định của Chính phủ tại điểm b khoản 6 Điều 8 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 về tính tiền chậm nộp đối với thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Theo đó, Nghị định này quy định đến ngày 30/10 hàng năm các doanh nghiệp phải tạm nộp 75% cho quý III của năm.

Liên quan đến những băn khoăn của dư luận, Tổng cục Thuế vừa cung cấp thêm một thông tin để làm rõ. Cụ thể, Tổng cục Thuế cho biết, thực hiện chủ trương cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, Tổng cục Thuế đã báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định số 91/2014/NĐ-CP ngày 01/10/2014 và trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 151/2014/TT-BTC ngày 10/10/2014, bãi bỏ quy định về kê khai thuế TNDN tạm tính hàng quý và kê khai quyết toán theo năm, thay bằng quy định tạm nộp thuế TNDN hàng quý và kê khai quyết toán theo năm.

Quy định về tính tiền chậm nộp đối với việc thực hiện tạm nộp thuế được xác định theo thời điểm hạn nộp thuế quý IV của doanh nghiệp. Theo đó, trường hợp tổng số thuế tạm nộp trong kỳ tính thuế thấp hơn số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán từ 20% trở lên thì doanh nghiệp phải nộp tiền chậm nộp đối với phần chênh lệch từ 20% trở lên giữa số thuế tạm nộp với số thuế phải nộp theo quyết toán tính từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn nộp thuế quý IV của doanh nghiệp đến ngày thực nộp số thuế còn thiếu so với số quyết toán.

Như vậy, cả Nghị định số 91/2014/NĐ-CP và Nghị định số 126/2020/NĐ-CP đều quy định doanh nghiệp phải tạm nộp thuế hàng quý dựa trên kế hoạch sản xuất kinh doanh cả năm và số thuế đã quyết toán của năm trước.

Theo bà Lê Thị Duyên Hải, Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế (Tổng cục Thuế), thông thường theo kế hoạch của từng quý doanh nghiệp chưa xác định được ngay số thuế phải nộp, tuy nhiên qua 3 quý của năm thì cơ bản doanh nghiệp có thể xác định tình hình sản xuất kinh doanh của mình cũng như xác định được kết quả sản xuất kinh doanh để chủ động tạm tính số thuế TNDN tạm nộp của 3 quý.

Ngoài ra, thêm một lý do khác để Chính phủ quy định về tính tiền chậm nộp đối với thuế TNDN tạm nộp trong năm, kê khai quyết toán cuối năm, đó là từ khi triển khai Nghị định số 91/2014/NĐ-CP đã xuất hiện tình trạng, có nhiều doanh nghiệp không tuân thủ và lợi dụng quy định về tính tiền chậm nộp này, không thực hiện tạm nộp hàng quý mà để dồn đến thời hạn nộp thuế của quý IV (thông thường vào ngày 30/1 năm sau) mới nộp thuế vào ngân sách. Điều này dẫn đến tình trạng không công bằng giữa các doanh nghiệm thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ nộp thuế và các doanh nghiệp cố tình "chây ỳ" nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Đồng thời, số thu thuế TNDN phát sinh phải nộp trong năm ngân sách trước bị chiếm dụng và nộp vào năm ngân sách sau gây ảnh hưởng đến cân đối ngân sách nhà nước hàng năm.

Theo quy định hiện hành, trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 3 quý đầu năm thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số thuế nộp thiếu so với số thuế phải nộp theo quyết toán kể từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý 3 đến ngày nộp số thuế còn thiếu vào ngân sách nhà nước.

Việc quy định như trên xuất phát từ thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp đều có phương án và kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm và hoàn toàn chủ động trong việc xác định/ước tính kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm để thực hiện quy định tạm nộp thuế TNDN theo quy định.

Tổng cục Thuế cho hay, nghĩa vụ phải nộp chính thức sẽ được xác định khi doanh nghiệp quyết toán thuế TNDN tại thời điểm kết thúc năm tính thuế. Thực tế, các trường hợp doanh nghiệp có kết quả tăng bất thường về sản xuất kinh doanh trong quý bốn mà doanh nghiệp không dự kiến được trước không phải là trường hợp phổ biến.

Lãnh đạo Tổng cục Thuế cũng cho biết, Nghị định số 126/2020/NĐ-CP bắt đầu có hiệu lực từ ngày 5/12 tới đây được kỳ vọng sẽ đảm bảo sự công bằng trong việc thực thi pháp luật thuế giữa các doanh nghiệp tuân thủ tốt và các doanh nghiệp không tuân thủ. Tuy nhiên, đến năm 2021 mới áp dụng quy định tạm nộp thuế TNDN theo quy định của Nghị định.

Ngoài ra, do năm 2020 chịu sự tác động của dịch Covid-19, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 41/2020/ND-CP hoãn, giảm thuế cho doanh nghiệp. Trong năm 2021, nếu tình hình dịch bệnh vẫn ảnh hưởng nhiều tới tình hình sản xuất kinh doanh thì ngành Thuế sẽ tiếp tục đề xuất các biện pháp hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp.

Đại diện Tổng cục Thuế cũng khẳng định, sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền để sớm có hướng dẫn cụ thể theo kỳ tính thuế. Tổng cục Thuế cũng đề nghị dư luận hiểu rõ về chính sách thuế và công tác quản lý thuế nói chung; từ đó, chấp hành tốt chính sách, pháp luật thuế nói chung và pháp luật thuế TNDN nói riêng.