7,51% kế hoạch vốn chưa phân bổ

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến hết ngày 15/3/2025, tổng số vốn đầu tư công năm 2025 đã phân bổ là 814.623 tỷ đồng, đạt 98,63% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ đã giao (825.922,3 tỷ đồng). Bao gồm ngân sách trung ương là 324.740,1 tỷ đồng (vốn trong nước là 301.561 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 23.179 tỷ đồng), ngân sách địa phương là 489.882,9 tỷ đồng.

Nếu không tính số kế hoạch vốn cân đối ngân sách địa phương các địa phương giao tăng, tổng số vốn đã phân bổ là 763.907,03 tỷ đồng, đạt 92,5% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ đã giao.

Trong quá trình phân bổ, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã ưu tiên bố trí vốn cho các dự án quan trọng quốc gia, dự án cao tốc, liên vùng, đường ven biển, dự án trọng điểm khác là 141.000 tỷ đồng.

Cũng theo tổng hợp của Bộ Tài chính, có 21/47 bộ, cơ quan trung ương và 35/63 địa phương chưa phân bổ hoặc phân bổ chưa hết kế hoạch vốn đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết là 62.015,2 tỷ đồng, chiếm 7,51% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó vốn ngân sách trung ương là 25.454,8 tỷ đồng, vốn cân đối ngân sách địa phương là 36.560,4 tỷ đồng.

Thu hồi vốn nếu không phân bổ hết

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng chưa phân bổ hết kế hoạch vốn nêu trên. Điển hình như với nguồn vốn ngân sách trung ương, nhiều bộ, cơ quan trung ương và địa phương vẫn chưa phân bổ chi tiết do nhiều dự án khởi công mới chậm hoàn thiện thủ tục đầu tư nên chưa đủ điều kiện bố trí kế hoạch vốn. Hay tình trạng dự án chờ điều chỉnh bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025; dự án chưa được cấp có thẩm quyền cho phép kéo dài thời gian bố trí vốn thực hiện.

Bên cạnh đó, một số dự án ODA chưa ký kết hoặc chờ gia hạn vay nước ngoài; dự án gặp vướng mắc không có khả năng triển khai thực hiện trong năm 2025, đề xuất kéo dài thời gian thực hiện sang giai đoạn sau; dự án đã hoàn thiện thủ tục nhưng phải điều chỉnh do thực hiện đề án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy... dẫn đến không kịp phân bổ đến ngày 15/3. Ngoài ra, còn có một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương đề nghị trả vốn (bao gồm cả vốn trong nước và vốn nước ngoài) do không có nhu cầu sử dụng.

Riêng với ngồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia chưa phân bổ là 1.086,5 tỷ đồng của 01/02 bộ ngành và 15/48 địa phương. Việc chưa phân bổ số vốn này là do các cơ quan trung ương và địa phương chậm hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án hoặc một số địa phương không còn nhu cầu sử dụng vốn. Một số địa phương phân bổ đến các đơn vị trực thuộc hiện đang rà soát lại đối tượng và nội dung hỗ trợ, trên cơ sở đó sẽ tiếp tục phân bổ khi đủ điều kiện theo quy định.

Bên cạnh nguồn ngân sách trung ương, vốn cân đối ngân sách địa phương chưa phân bổ là 36.560,4 tỷ đồng của 16/63 địa phương. Số vốn này các địa phương để lại phân bổ sau, chưa phân bổ hết vốn đầu tư do một số dự án chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư, chưa thu được nguồn thu sử dụng đất...

Việc chưa phân bổ một lượng vốn tương đối lớn nêu trên đã ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025. Trong đó, chủ yếu số vốn chưa phân bổ dự kiến bố trí cho các dự án đang hoàn thiện thủ tục đầu tư.

Một số bộ, cơ quan trung ương đã phân bổ chi tiết cho các dự án không đủ điều kiện phân bổ và giải ngân như: chưa được phê duyệt dự toán chuẩn bị đầu tư, chưa có quyết định đầu tư, bố trí vượt tổng mức đầu tư đã duyệt, vượt kế hoạch đầu tư công trung hạn, vượt thời gian bố trí vốn… Trước tình trạng này, Bộ Tài chính đã kịp thời có văn bản kiểm tra, nhận xét chi tiết đến từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương đề nghị điều chỉnh, hoàn thiện.

Bộ Tài chính cũng đã đôn đốc các bộ, ngành, địa phương đẩy nhanh phân bổ theo đúng chỉ đạo của Chính phủ. Được biết, Chính phủ sẽ thu hồi vốn ngân sách trung ương sau ngày 15/3/2025 chưa phân bổ để bố trí cho các dự án cần vốn để đẩy nhanh tiến độ.

Đồng thời, Chính phủ sẽ xem xét kiểm điểm xử lý theo quy định của Đảng và Nhà nước về trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra chậm trễ, gây lãng phí nguồn lực Nhà nước.