Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), trong 3 tháng qua, lạm phát toàn phần đã cao hơn lạm phát lõi cho thấy sự gia tăng mạnh trong chı̉ số giá các nhóm hàng lương thực thực phẩm, năng lượng và do nhà nước quản lý.

Trong khi lạm phát lõi vẫn duy trı̀ ở mức 1,8% (yoy), lạm phát toàn phần đã vượt 2% và đạt 2,35% (yoy) trong tháng Sáu. VEPR cho rằng, lạm phát tăng nhanh không chı̉ do yếu tố điều chı̉nh giá của nhà nước, mà còn bởi sự hồi phục của giá hàng hóa trên thế giới.

Thay đổi CPI so với tháng trước đã lần lượt tăng 0,54% và 0,46% trong tháng Năm và tháng Sáu, mức tăng qoq cao nhất trong gần sáu năm trở lại đây. Đóng góp lớn nhất vào mức tăng nay là sự đảo chiều trong nhóm “Giao thông”, ở mức 1,73% và 2,39% (mom). Bên cạnh đó, giá dịch vụ bảo hiểm, y tế đã tăng 4,78% trong tháng Năm đã đưa nhóm hàng hóa này thành nhóm có mức tăng yoy cao nhất trong rổ hàng hóa CPI.

Trước diễn biến lạm phát phức tạp này, Thủ tướng Chính phủ đã có chı̉ đạo không tăng giá bán lẻ điện trong năm 2016 và phı́ BOT. Đồng thời, Thủ tướng cũng yêu cầu điều chı̉nh giá dịch vụ y tế có lộ trı̀nh, bước đi phù hợp và không điều chı̉nh đồng loạt trên 63 tı̉nh thành để tránh bùng nổ lạm phát.

Mặc dù vậy, theo nhận định của VEPR, nguy cơ lạm phát tăng trở lại vẫn còn rất lớn. Giá dầu và hàng hóa cơ bản khác đã thoát khỏi đáy và đang trong xu hướng tăng trở lại. Đây có thể sẽ là nhân tố ảnh hưởng chı́nh tới chı̉ số giá tiêu dùng trong nước nửa cuối năm nay.

Bên cạnh đó, giá điện có thể chưa tăng nhưng những dịch vụ khác như y tế và giáo dục nhiều khả năng sẽ tăng trong nửa cuối năm theo lộ trı̀nh đã đề ra. Điều này sẽ tạo áp lực không nhỏ lên lạm phát trong thời gian tới.