Nợ xấu “phồng to” và tăng lên mức kỷ lục

Liên tiếp trong 6 quý của năm 2018 - 2019 và 2 quý gần đây, các Báo cáo tài chính mà VietinBank công bố cho thấy nợ xấu liên tục duy trì mức tăng chóng mặt lên tới hàng nghìn tỉ đồng chỉ sau một quý.

Cụ thể theo Báo cáo tài chính hợp nhất quý I và quý II/2018 được VietinBank công bố trên website www.vietinbank.vn, tổng nợ xấu của Ngân hàng này tăng mạnh từ 9.011 tỉ đồng thời điểm cuối năm 2017 lên 10.295,5 tỉ đồng vào cuối quý I/2018 và tiếp tục leo thang lên đỉnh mới 11.227,7 tỉ đồng vào thời điểm ngày 30/6/2018.

Nợ xấu của VietinBank ghi nhận trong Báo cáo tài chính hợp nhất quý III và quý IV/2018 tiếp tục tăng lên 12.127,1 tỉ đồng và chạm mốc 13.517,5 tỉ đồng vào thời điểm cuối năm 2018. Như vậy, chỉ trong vòng vỏn vẹn một năm, tổng số nợ xấu của Vietinbank tăng thêm tới hơn 4.506,5 tỉ đồng và tương đương mức tăng tới trên 50% so với thời điểm đầu năm.

Bước sang năm 2019, tổng số dư nợ xấu của VietinBank thực sự phồng to và tăng lên mức kỷ lục 15.962,2 tỉ đồng trong Báo cáo tài chính hợp nhất quý I/2019 mà Ngân hàng này công bố. Dù có mức giảm nhẹ trong các tháng sau, con số nợ xấu mà VietinBank công bố tại Báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2019 lại tiếp tục tăng thêm hơn 1.056,3 tỉ đồng so với thời điểm giữa năm 2019.

Điều đáng lo ngại là nhóm nợ “xấu nhất” của VietinBank được Ngân hàng Nhà nước phân loại là nợ nhóm 5 - nợ có khả năng mất vốn luôn chiếm con số lớn nhất và lấn át hai nhóm nợ còn lại có rủi ro thấp hơn là nợ dưới tiêu chuẩn và nợ nghi ngờ. Thực tế tại thời điểm ngày 31/3/2019, nợ có khả năng mất vốn ghi nhận trong Báo cáo tài chính hợp nhất quý I/2019 của VietinBank tăng lên tới hơn 10.488 tỉ đồng và chiếm tới 65,7% tổng số nợ xấu tại ngân hàng (15.962,2 tỉ đồng).

Báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2019 mà VietinBank công bố ghi nhận dư nợ có khả năng mất vốn tại Ngân hàng này cũng tiếp tục tăng thêm 1.483,3 tỉ đồng so với con số được cập nhật trong Báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2019, lên mức 8.831 tỉ đồng. Theo đó, so với con số tổng nợ xấu tại Báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2019 là 14.065,7 tỉ đồng, dư nợ có khả năng mất vốn tại VietinBank tại thời điểm ngày chốt báo cáo là 30/9/2019 vẫn chiếm đến 62,7%.

Cần xử lý triệt để nợ xấu trong thời gian sớm nhất

Theo báo cáo của Chủ tịch HĐQT VietinBank tại hội nghị tổng kết hoạt động kinh doanh năm 2019, triển khai nhiệm vụ kinh doanh 2020, kết quả hoạt động kinh doanh của VietinBank năm 2019 đã hoàn thành vượt các mục tiêu đề ra. Tăng trưởng tín dụng tăng 7,2% so với cuối năm 2018; các chỉ tiêu về hiệu quả hoạt động đạt ở mức cao, thu nhập thuần từ hoạt động dịch vụ tăng 43% so với năm 2018, tỷ lệ nợ xấu được kiểm soát ở mức dưới 1,2%, giảm đáng kể so với cuối năm 2018 (1,59%), tỷ lệ bao phủ nợ xấu đạt 128%, tăng mạnh so với tỷ lệ 93% của năm 2018...

Năm 2019, VietinBank triển khai quyết liệt và có kết quả các nội dung, mục tiêu, lộ trình, giải pháp của Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020 và Kế hoạch kinh doanh trung hạn 2018 - 2020. VietinBank thực hiện chuyển đổi mạnh mẽ mô hình kinh doanh từ dựa vào tăng trưởng quy mô là chính, sang cải thiện chất lượng dịch vụ và phát triển hiệu quả, trên cơ sở nền tảng ngân hàng hiện đại và đa dịch vụ; cơ cấu khách hàng chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỷ trọng của các phân khúc có hiệu quả sinh lời cao...

Năm 2020 là năm cuối cùng thực hiện phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu của VietinBank giai đoạn 2016 - 2020, cũng là năm cuối thực hiện kế hoạch kinh doanh trung hạn giai đoạn 2018 - 2020. VietinBank đặt kế hoạch năm 2020 quy mô tổng tài sản tăng trưởng khoảng 6%-8%; tín dụng tăng trưởng khoảng 8%-10%, tỷ lệ nợ xấu dưới 2%...

Được biết, Chính phủ đã có chủ trương cho VietinBank giữ lại toàn bộ lợi nhuận năm 2017 và 2018 để tăng vốn điều lệ, tuy nhiên để triển khai đề án cơ cấu lại và xử lý nợ xấu có hiệu quả, nâng cao năng lực tài chính, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu VietinBank cần đánh giá lại quá trình tăng trưởng năm 2019, 2020 để làm việc tiếp với cơ  quan chức năng xây dựng lộ trình tăng vốn tiếp theo. 

Phát biểu tại hội nghị tổng kết của VietinBank, Thống đốc Lê Minh Hưng đã nhấn mạnh đến nhiệm vụ trọng tâm của VietinBank thời gian tới, đó là Ngân hàng cần có lộ trình biện pháp mạnh để trong thời gian sớm nhất xử lý triệt để nợ xấu, đây phải được coi là nội dung ưu tiên của Hội đồng quản trị trong quá trình tái cơ cấu lại VietinBank...

Nhiều chuyên gia đồng thuận với nhận định này, đồng thời nhấn mạnh đến việc VietinBank cần tập trung triển khai quyết liệt có kết quả các mục tiêu, giải pháp trong Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020, chú trọng hơn nữa việc triển khai thực hiện tốt công tác quản trị, điều hành, kiểm soát hoạt động của hệ thống, nỗ lực nâng cao năng lực tài chính, tăng vốn điều lệ, thực hiện có kết quả các nội dung, mục tiêu, lộ trình của phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 – 2020... Đồng thời, VietinBank cần tập trung quản lý tốt tài sản, kiểm soát các khoản tài chính rủi ro, tích cực thoái vốn để nâng cao chất lượng hoạt động đẩy tiến trình xử lý nợ xấu.