Chương trình xây dựng nông thôn mới đã làm cho diện mạo nông thôn ở TP. Sông Công thay đổi tích cực, góp phần quan trọng vào tăng trưởng nông nghiệp của địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới tại TP. Sông Công vẫn còn một số hạn chế, tồn tại cần khắc phục...

Những kết quả nổi bật  

Ngày 19/6/2018, TP. Sông Công tỉnh Thái Nguyên đã được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (NTM) theo Quyết định số 745/QĐ-CTN. Những kết quả đạt được nổi bật trong xây dựng NTM tại TP. Sông Công thời gian qua gồm:

Thứ nhất, về xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu.

- Về giao thông: Hệ thống hạ tầng giao thông luôn được quan tâm đầu tư xây dựng. Thực hiện chương trình xây dựng NTM, 4 xã Vinh Sơn, Bình Sơn, Bá Xuyên, Tân Quang đã thu hút nguồn lực từ cộng đồng dân cư, đầu tư xây dựng 94,83 km đường giao thông đạt chuẩn. Bên cạnh việc đầu tư bê tông hóa các tuyến đường, nhân dân đã tự nguyện hiến ngày công lao động để mở rộng, nâng cấp các tuyến đường theo quy hoạch đảm bảo kết nối giao thông thông suốt.

- Về thủy lợi: Hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn các xã hiện nay đã đáp ứng được nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Các hệ thống trạm bơm, kênh mương do xã quản lý thường xuyên được nạo vét, tu sửa.

- Về điện nông thôn: Toàn bộ hệ thống điện địa phương đã đảm bảo đạt chuẩn cho các hộ sử dụng thưởng xuyên, an toàn. Các trục đường chính, tuyến đường và vỉa hè đường phố chính được chiếu sáng kết nối với các xã đường liên xóm.

- Về trường học: TP. Sông Công có 27/31 trường học đạt chuẩn quốc gia. Trên địa bàn 4 xã xây dựng NTM, số trường học đạt chuẩn quốc gia đạt tỷ lệ 100%, có đầy đủ các phòng thuộc khối phòng học chức năng, khối văn phòng, các phòng phục vụ dạy và học khác, trang thiết bị trong lớp và đồ dùng đồ chơi ngoài trời đầy đủ theo quy định trường chuẩn quốc gia.

- Về cơ sở vật chất văn hóa: Trên địa bàn Thành phố, cả 4 xã đã có nhà văn hóa và trung tâm thể thao xã; Có điểm vui chơi giải trí cho trẻ em tại các trường mầm non và nhà văn hóa xóm; Các câu lạc bộ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa.

- Về cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn: Tại các trục đường lớn của các xã, khu đông dân cư hiện nay các siêu thị mini, cửa hàng bán buôn, bán lẻ ngày càng được xây dựng nhiều, chủng loại mặt hàng đa dạng phong phú. Các ngành chức năng  thường xuyên kiểm tra, đảm bảo hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên địa bàn.

- Về thông tin và truyền thông: Hệ thống tiếp âm phát thanh đảm bảo duy trì tốt công tác thông tin tuyên truyền, đáp ứng tốt nhu cầu chỉ đạo điều hành sản xuất kinh doanh và nhu cầu của nhân dân. Tất cả các cơ quan ở xã đều ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hoạt động.

Thứ hai, về phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân.

- Về thu nhập: Trong những năm qua, Thành phố Sông Côngđã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tăng trưởng kinh tế luôn giữ ở mức khá cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Nhiều dự án trọng điểm đầu tư vào địa bàn đã góp phần quan trọng làm tăng nhanh thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn.

- Về hộ nghèo: Thành phố đã hỗ trợ về y tế cho 100% số người nghèo có nhu cầu được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, được hỗ trợ vay vốn, được miễn giảm học phí và tiền đóng góp xây dựng trường theo quy định. Bằng nhiều giải pháp tích cực, đồng bộ nên tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn các xã đã giảm đáng kể.

- Về lao động có việc làm: Giai đoạn từ năm 2011- 2017, hàng nghìn lượt người lao động đã được giải quyết việc làm ở các khu công nghiệp lớn của tỉnh Thái Nguyên như: Khu công nghiệp Samsung, Điềm Thụy, Khu công nghiệp Sông Công I..., các cụm công nghiệp nhỏ và vừa ở địa bàn các xã. Đồng thời, Thành phố đã thường xuyên tổ chức các lớp dạy nghề và tạo việc làm phù hợp người lao động nông thôn.

- Về tổ chức sản xuất: Thành phố đã triển khai nhiều chương trình, dự án đầu tư và hỗ trợ phát triển sản xuất cho các xã NTM như: Mô hình liên kết trồng khoai tây ruột trắng bao tiêu sản phẩm với công ty ORION, phối hợp với Trung tâm huấn luyện chăn nuôi Viện Chăn nuôi hỗ thực hiện mô hình nuôi gà ri vàng rơm, gà đẻ trứng; Thực hiện 17 mô hình ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất; Triển khai cánh đồng một giống tại các xã, phường...

Thứ ba, về phát triển giáo dục, y tế, văn hóa và bảo vệ môi trường.

- Về giáo dục và đào tạo: Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên các cấp học luôn được quan tâm, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu dạy và học trên địa bàn. Chất lượng giáo dục ở các cấp học được nâng lên.

- Về y tế: Trên địa bàn Thành phố, có Bệnh viện C của Tỉnh, Trung tâm y tế Thành phố và các Trạm Y tế. Các xã đều có trạm y tế đạt chuẩn theo quy định, mỗi trạm y tế có 01 bác sỹ. Hàng năm, đã thực hiện tốt các chương trình mục tiêu quốc gia tại các cơ sở y tế trên địa bàn; Xây dựng xã đạt chuẩn về y tế theo Bộ tiêu chí Quốc gia, nâng cao chất lượng chăm sóc, sức khỏe cho nhân dân.

- Về văn hóa: Thành phố chỉ đạo tiếp tục nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” gắn với xây dựng làng, xóm văn hoá, cơ quan văn hoá; Tổ chức phổ biến, quán triệt xây dựng chương trình hành động triển khai thực hiện Nghị quyết TW 9 (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”.

- Về môi trường và an toàn thực phẩm: Theo số liệu điều tra về nước sạch và vệ sinh môi trường của Thành phố vào tháng 11/2017, các xã đạt tỷ lệ 99,91% hộ sử dụng nước hợp vệ sinh bằng các nguồn từ Nhà máy nước Tích Lương; nước giếng khoan qua hệ thống máy lọc nước và các nguồn khác.

Hiện nay, các khu, cụm công nghiệp cơ bản đều có hệ thống xử lý nước thải, các dự án khi được cấp phép đầu tư đều được kiểm tra, kiểm soát việc cấp phép, đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường. UBND Thành phố đã chấp thuận cho doanh nghiệp vào triển khai thực hiện dự án Khu liên hợp xử lý chất thải Sông Công tại xã Tân Quang. Thành phố đã xây dựng và thực hiện có hiệu quả phong trào“Ngày chủ nhật xanh - sạch - đẹp”; tuyên truyền phổ biến sâu rộng nội dung cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không 3 sạch”, xử lý tốt các điểm nóng môi trường. Các trục đường chính đến trung tâm xã đều có cây xanh trên vỉa hè. Khuôn viên trong các trụ sở cơ quan hành chính, khu công cộng, vui chơi giải trí đã được trồng cây bóng mát và thảm hoa thảm cỏ, tạo cảnh quan xanh sạch đẹp.

Thứ tư, về xây dựng hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh và gìn giữ an ninh, trật tự xã hội.

- Về tổ chức trong hệ thống chính trị cơ sở: Uỷ ban MTTQ và các đoàn thể các cấp đã thể hiện tốt vai trò và đồng hành cùng với chính quyền trong xây dựng NTM, hàng năm đều xây dựng và thực hiện tốt các kế hoạch lồng ghép 19 tiêu chí NTM với 5 nội dung cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”... đồng thời đẩy mạnh phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc".  

- Về chất lượng chuyên môn của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã: Hiện nay, trình độ cán bộ công chức từ thành phố đến xã đã đạt chuẩn theo quy định. Cán bộ, công chức đủ về số lượng, chất lượng học vấn trình độ cao; đội ngũ cán bộ theo quy định tại Thông tư số 06/2012/TT-BNV ngày 30/10/2012;

- Về Đảng bộ, chính quyền: Hàng năm đảng bộ, chính quyền của 4/4 xã đều đạt danh hiệu “trong sạch vững mạnh” theo quy định của Ban Tổ chức Trung ương.

- Về xây dựng các xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật: UBND các xã đã hoàn thành tốt các tiêu chí tiếp cận pháp luật như: đảm bảo thi hành hiến pháp và pháp luật; thực hiện tốt các thủ tục hành chính; phổ biến giáo dục pháp luật; thực hiện tốt hòa giải cơ sở; thực hiện tốt dân chủ cơ sở.

- Về công tác bình đẳng giới và phòng chống bạo lực gia đình: Hiện 4 xã đều có lãnh đạo nữ giữ một trong các chức danh chủ chốt. 100% phụ nữ thuộc hộ nghèo, phụ nữ ở vùng dân tộc thiểu số, phụ nữ khuyết tật có nhu cầu được vay vốn ưu đãi từ các chương trình việc làm, giảm nghèo và các nguồn tín dụng chính thức.

- Về quốc phòng: Thành phố luôn hoàn thành các chỉ tiêu về quốc phòng; Xây dựng đầy đủ các kế hoạch ngắn hạn, dài hạn theo quy định và quản lý chặt chẽ theo chỉ tiêu cấp trên giao.

- Về an ninh: Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội luôn được giữ vững. Năm 2017, trên địa bàn Thành phố, 4 xã được công nhận “An toàn về an ninh trật tự, 4 đơn vị Công an xã đạt danh hiệu “Đơn vị tiên tiến”.

Một số tồn tại, hạn chế

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện Chương trình xây dựng NTM của TP. Sông Công vẫn còn tồn tại một số hạn chế, cần khắc phục:

- Sản xuất đã có chuyển biến nhưng vẫn còn manh mún, nhỏ lẻ; Các mô hình phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa còn ít so với tiềm năng thế mạnh của địa phương. Môi trường nông thôn chưa được cải thiện nhiều.

- Nội dung, hình thức tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao ở khu vực nông thôn còn đơn điệu; Chất lượng xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa ở một số địa phương chưa đảm bảo.

- Một số địa phương còn lúng túng trong việc vận dụng cơ chế, chính sách. Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn còn hạn chế, chất lượng đào tạo một số nghề đạt thấp...

- Nguồn kinh phí đầu tư cho NTM còn hạn chế, huy động các nguồn lực và thu hút doanh nghiệp đầu tư còn khó khăn dẫn đến cạnh tranh yếu.

Để thúc đẩy xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn tới

Xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM TP. Sông Công đã đề ra một số giải pháp thúc đẩy xây dựng NTM trong thời gian tới như sau:

- Tiếp tục xây dựng hệ thống chính trị thành phố vững mạnh; Đào tạo nâng cao trình độ cán bộ các cấp; Phát triển và nâng cấp cơ sở hạ tầng thiết yếu trên địa bàn xã, xóm, chỉ đạo xã đạt chuẩn nâng cao chất lượng các tiêu chí.

- Triển khai thực hiện xây dựng mô hình “Xã NTM kiểu mẫu” tại xã Vinh Sơn, tiến tới nhân rộng phát triển mô hình đối với 3 xã còn lại. Xây dựng xóm Vinh Quang 2 trở thành “xóm NTM kiểu mẫu"; Phấn đấu đến 2020 có ít nhất trên 10 xóm của 4 xã đạt xóm NTM kiểu mẫu và 150 hộ đạt hộ gia đình NTM theo tiêu chí của Tỉnh.

- Tiếp tục đổi mới tổ chức sản xuất, thực hiện cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp trên địa bàn, phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản, liên kết thị trường bao tiêu sản phẩm, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn, xây dựng hệ thống dịch vụ hỗ trợ, phục vụ cho sản xuất nông nghiệp; đào tạo, dạy nghề cho lao động nông nghiệp...

- Phối hợp, tạo điều kiện để doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án “Khu liên hợp xử lý chất thải Sông Công tại xã Tân Quang”; đẩy mạnh hoạt động tại các tổ thu gom rác thải khu vực nông thôn.

Tài liệu tham khảo:

1. 
   Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thông tư số 41/2013/TT-BNNPTNT ngày 04/10/2013 hướng dẫn thực hiện Bộ tiêu chí Quốc gia về NTM;
2. 
   Ðề án xây dựng NTM tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016-2020, định hướng đến năm 2030;
3. 
   Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 800/QÐ-TTg, ngày 4/6/2010 phê duyệt Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020;
4. 
   UBND tỉnh Thái Nguyên (2015), Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh Thái Nguyên.