Xuất khẩu sang Hoa Kỳ: Chủ động ứng phó các rào cản thương mại
Năm 2017, Hoa Kỳ vẫn giữ vững vị thế là thị trường lớn nhất của hàng hóa nước ta, nhưng tăng trưởng xuất khẩu đang có xu hướng chậm lại.
Tuy nhiên, theo Bộ Công Thương, cơ hội tăng vào thị trường này thời gian tới vẫn còn lớn nhưng đòi hỏi doanh nghiệp nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm, đồng thời chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng tháo gỡ những rào cản của thị trường.
Theo Bộ Công Thương, năm 2017, kim ngạch xuất khẩu của nước ta sang Hoa Kỳ đạt 41,6 tỷ USD, tăng 8,2% so với năm 2016. Kim ngạch nhập khẩu đạt 9,2 tỷ USD, tăng gần 5,7%.
Tuy nhiên, nếu so với mức tăng trưởng của vài năm gần đây, có thể nhận thấy, tốc độ tăng trưởng cả xuất khẩu và nhập khẩu giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đang có xu hướng chậm lại.
Cụ thể, năm 2016, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ tăng tới 15% so với năm 2015 và nhập khẩu tăng 11,74%. Những rào cản kỹ thuật mới từ các biện pháp áp thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp cũng như những chính sách mới từ thị trường này đang là rào cản lớn đối với doanh nghiệp xuất khẩu.
Thủy sản đang là mặt hàng chịu nhiều áp lực nhất khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ khi thị trường này liên tục đưa ra các rào cản về thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp.
Đơn cử, tháng 9/2017, Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố Kết luận sơ bộ đợt rà soát hành chính thuế chống bán phá giá lần thứ 13 (POR13) đối với sản phẩm cá tra - basa nhập khẩu từ Việt Nam.
Theo đó, sau khi Hoa Kỳ tiến hành kiểm tra 100% lô hàng cá tra Việt Nam từ ngày 2/8/2017, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã quyết định áp mức thuế 2,39 USD/kg, cao gấp 3 lần mức thuế suất riêng lẻ trong kỳ xem xét hành chính lần thứ 12. Xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ năm nay dự kiến sẽ giảm khoảng 10% so với năm 2016.
Xuất khẩu thủy sản sang thị trường này dự báo sẽ còn gặp nhiều khó khăn, bởi Chương trình giám sát hải sản nhập khẩu (SIMP) chống lại các hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU) và gian lận hải sản vào nước này được triển khai từ đầu năm 2018, sẽ khiến thủy sản xuất khẩu sang quốc gia này bị kiểm soát nguồn gốc chặt hơn.
Theo các chuyên gia, mức sụt giảm tăng trưởng xuất khẩu sang Hoa Kỳ là dấu hiệu đáng lưu tâm vì hiện nay, Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất và là đối tác thương mại lớn thứ 3 của nước ta (sau Trung Quốc và Hàn Quốc).
Do đó, với mặt hàng nông - lâm - thủy sản, Bộ Công Thương đang phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai các chương trình hành động về an toàn thực phẩm, đặc biệt là tổ chức sản xuất, kinh doanh sản phẩm nông nghiệp, thực phẩm theo chuỗi liên kết giữa người sản xuất với doanh nghiệp và thị trường. Đồng thời, tăng cường nâng cao hoạt động thực thi Luật An toàn thực phẩm, Luật Thủy sản…
Trong bối cảnh xuất khẩu hàng hóa sang quốc gia này tăng cao, đối diện với các vụ kiện phòng vệ thương mại là điều không tránh khỏi. Do đó, Bộ Công Thương đang tích cực hỗ trợ các hiệp hội, doanh nghiệp cập nhật thông tin, ứng phó với các vụ việc hàng hóa xuất khẩu bị điều tra áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, thông tin cảnh báo về cách phòng tránh, xử lý các vụ kiện phòng vệ thương mại nhằm đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của doanh nghiệp.
Cùng với các giải pháp tháo gỡ khó khăn thị trường của các cơ quan chức năng, Bộ Công Thương cũng khuyến cáo, doanh nghiệp cần có giải pháp nâng cao sức cạnh tranh và chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu về tiêu chuẩn thị trường nhằm giữ vững và mở rộng thị phần xuất khẩu.