Phóng viên: Thực tế cho thấy, AI không chỉ là xu hướng mà còn là cơ hội lớn giúp Việt Nam tiến xa trên bản đồ kinh tế số thế giới. Trong đó, đối với quản lý nhà nước, việc nắm bắt được công nghệ này cũng giúp cải thiện quy trình quản lý, tiết giảm thủ tục hành chính, nhất là trong lĩnh vực tài chính công. Ông có bình luận gì về vấn đề này?

Tổng Giám đốc Lê Hồng Quang: Trong thời đại hiện nay, tầm quan trọng và mức độ phủ sóng của AI là không thể phủ nhận. AI là xu thế chung, có thể hỗ trợ thực hiện nhiều công việc với năng suất cao, không chỉ giúp cải tiến quy trình mà còn tăng hiệu quả lao động. Công nghệ này đã xuất hiện rộng rãi trong mọi mặt của đời sống, từ quản trị doanh nghiệp đến quản lý nhà nước.

Cụ thể, đối với các cơ quan nhà nước, dưới góc độ vận hành, AI hoàn toàn có thể hỗ trợ công việc chuyên môn của từng cán bộ, công chức như một trợ lý ảo. AI có thể giúp các cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ hỗ trợ khách hàng, trả lời văn bản quy phạm pháp luật hoặc hướng dẫn chính sách một cách tự động. Trong một số trường hợp, AI có thể thay thế con người ở nhiều khâu, chỉ cần kiểm soát tại các điểm trọng yếu.

Ngoài ra, AI còn được ứng dụng vào việc giám sát chấp hành tuân thủ quy định pháp luật và quản lý rủi ro. Trong lĩnh vực tài chính, chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng AI để giám sát việc tuân thủ chính sách thuế, hải quan hoặc dự báo các nguồn thu – chi ngân sách.

Phóng viên: Trong lĩnh vực thuế, để quản lý hóa đơn điện tử, ngành Thuế đã không ngừng sử dụng AI để kiểm soát rủi ro. Việc này đem lại hiệu quả như thế nào, thưa ông?

Tổng Giám đốc Lê Hồng Quang: Khi đã ứng dụng AI vào quản lý, chắc chắn hiệu quả mang lại rất lớn, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý rủi ro. Hiện nay, mỗi năm có hàng triệu hóa đơn được phát hành từ các doanh nghiệp, hộ kinh doanh. Việc ứng dụng AI trong quản lý dữ liệu giúp phát hiện và phân tích thông tin một cách nhanh chóng, chính xác hơn nhiều.

AI giúp đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế và chống thất thoát ngân sách nhà nước. Đồng thời, AI còn có thể hỗ trợ người nộp thuế bằng cách cung cấp các công cụ hướng dẫn trực quan, thuận tiện hơn.

Phóng viên: Thời gian tới, để việc ứng dụng AI đạt hiệu quả tốt nhất trong quản lý nhà nước, đặc biệt với ngành Tài chính, ông có khuyến nghị gì không?

Tổng Giám đốc Lê Hồng Quang: Hiện nay, các bộ, ngành đang thực hiện sắp xếp tinh gọn theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, kéo theo sự thay đổi về quy mô hoạt động từ cấp bộ, ngành Trung ương đến bộ máy quản lý địa phương. Trong bối cảnh số lượng cán bộ công chức hạn chế nhưng khối lượng công việc ngày càng tăng, việc chuyển đổi số và ứng dụng AI càng trở nên quan trọng.

Trong ngành Tài chính, trước hết cần có các công cụ AI hỗ trợ cán bộ công chức theo từng nghiệp vụ cụ thể. Hiện nay, với sự phát triển của công nghệ, chúng ta đã nhắc nhiều đến trợ lý AI. Nếu mỗi cán bộ công chức có một trợ lý AI chuyên sâu giúp họ thực hiện công việc thì năng suất và chất lượng công việc sẽ tăng lên gấp đôi.

Tuy nhiên, việc đầu tư AI cần tùy theo cấp độ ứng dụng. Có những ứng dụng miễn phí, nhưng cũng có những ứng dụng trả phí đòi hỏi đầu tư ngân sách lớn hơn. Đối với các cơ quan nhà nước, việc đầu tư AI sẽ cần ngân sách phù hợp để giải quyết các bài toán lớn của ngành. May mắn là Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan Nhà nước trong quá trình ứng dụng AI vào chuyển đổi số.

Phóng viên: Tác động của AI có thể nhìn thấy rõ ràng, nhưng dưới góc độ người lao động, AI cũng tạo nên tâm lý lo sợ bị thay thế. Ông có khuyến nghị gì với người lao động?

Tổng Giám đốc Lê Hồng Quang: Đúng là AI có thể thay thế con người trong một số công việc, thậm chí thu hẹp phạm vi công việc hiện tại. Tuy nhiên, AI cũng tạo ra nhiều ngành nghề và cơ hội việc làm mới. Vì vậy, bất kỳ ai, đặc biệt là những người làm công việc dễ bị thay thế bởi AI, cần phải thay đổi tư duy, tiếp cận công nghệ theo hướng chủ động hơn.

Người lao động nên chuẩn bị sẵn sàng bằng cách trang bị kiến thức, kỹ năng và đặc biệt là học cách làm chủ AI. Chỉ khi làm chủ AI, chúng ta mới có thể tạo ra lợi thế vượt trội, nâng cao hiệu suất làm việc và không lo bị “thất thế” trước làn sóng công nghệ này.

Phóng viên: Xin cảm ơn những chia sẻ của ông!