BHTGVN thực hiện cấp Chứng nhận tham gia BHTG, thu phí BHTG, theo dõi, giám sát thường xuyên và kiểm tra định kỳ đối với 100% QTDND. Trong đó, nghiệp vụ giám sát tập trung vào việc phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động của các QTDND; việc chấp hành các quy định về BHTG cũng như an toàn hoạt động ngân hàng; qua đó cảnh báo rủi ro, các sai phạm, yếu kém mà QTDND cần khắc phục và báo cáo, kiến nghị với NHNN xử lý kịp thời.

Đặc biệt, theo chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, BHTGVN thực hiện kiểm tra chuyên sâu đối với một số QTDND để theo dõi diễn biến, nắm vững thực trạng và biến động của các loại tiền gửi, nhất là tiền gửi thuộc đối tượng bảo hiểm, chủ động có giải pháp hoặc báo cáo, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền.

Thực tế khẳng định, công tác giám sát, kiểm tra thời gian qua của BHTGVN đã góp phần cùng với các cơ quan chức năng kiểm soát rủi ro tốt hơn, phát hiện rủi ro sớm hơn để duy trì, bảo đảm hoạt động an toàn, lành mạnh của toàn hệ thống QTDND.

Từ khi thành lập đến nay, BHTGVN đã thực hiện chi trả cho người gửi tiền tại 39 QTDND với số tiền 26,8 tỷ đồng. Công tác chi trả được thực hiện kịp thời, đúng quy trình, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, kết hợp với việc thực hiện tuyên truyền trước và trong quá trình chi trả đã giúp ổn định tâm lý và duy trì niềm tin của người gửi tiền, không gây xáo trộn, ảnh hưởng đến hoạt động của các QTDND khác trên địa bàn, góp phần giữ vững an ninh, chính trị tại địa phương. Mấy năm qua, BHTGVN không phải chi trả cho người gửi tiền, nhưng tổ chức này thường xuyên diễn tập, mô phỏng các “kịch bản” chi trả khi có đổ vỡ để luôn chủ động, sẵn sàng bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền khi cần thiết.

BHTGVN cũng thực hiện các hoạt động tuyên truyền, phổ biến chính sách nhằm nâng cao hiểu biết của công chúng về BHTG, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình huy động vốn nhàn rỗi từ dân cư của các QTDND, góp phần phát triển kinh tế nông thôn, vùng sâu vùng xa.

Theo Luật Các TCTD năm 2017, BHTGVN có nhiệm vụ tham gia vào quá trình cơ cấu lại các TCTD yếu kém (trước mắt tập trung đối với QTDND và tổ chức tài chính vi mô) với các nhiệm vụ cụ thể: Tham gia quá trình Kiểm soát đặc biệt (KSĐB); tham gia đánh giá, thực hiện các phương án phục hồi TCTD yếu kém; thực hiện cho vay đặc biệt đối với TCTD được KSĐB; mua trái phiếu dài hạn của TCTD hỗ trợ TCTD được KSĐB; tham gia quản lý, thanh lý tài sản tại TCTD theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, tại Quyết định 1173/QĐ-NHNN của Thống đốc NHNN về việc ban hành Chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị 06/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ nhằm tăng cường giải pháp đảm bảo an toàn hoạt động, củng cố vững chắc hệ thống quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) và Đề án củng cố, phát triển hệ thống QTDND đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, Thống đốc NHNN cũng yêu cầu tăng cường vai trò và sự phối hợp của BHTGVN trong xử lý, tham gia hỗ trợ các QTDND yếu kém được đặt vào kiểm soát đặc biệt theo quy định của Luật các TCTD được sửa đổi, bổ sung.

Với phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao, BHTGVN đã tích cực phối hợp với các đơn vị có liên quan của NHNN trong việc theo dõi, kiểm tra, xử lý đối với các QTDND. BHTGVN đã cử cán bộ tham gia các ban KSĐB với mục tiêu bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, đối chiếu, xác minh số liệu về tiền gửi và người gửi tiền để lên được danh sách dự kiến chi trả trong trường hợp xảy ra đổ vỡ. Bên cạnh đó, hàng năm, BHTGVN xây dựng mức vốn dự phòng cho vay đặc biệt đối với QTDND được KSĐB để chủ động nguồn lực tài chính, sẵn sàng cho vay đặc biệt đối với QTDND được KSĐB đủ điều kiện vay vốn.

Công tác giám sát, kiểm tra thời gian qua đã giúp BHTGVN phát hiện nhiều trường hợp sai phạm trong quản trị điều hành, kiểm soát nội bộ, huy động vốn, cho vay, hạch toán, thu chi tiền mặt, việc quản lý giấy tờ, hồ sơ, sổ sách… và các sai phạm về tính, nộp phí BHTG. Đối với mỗi sai phạm, BHTGVN đều xác định rõ nguyên nhân để kiến nghị biện pháp xử lý, chấn chỉnh; qua đó, nghiên cứu để có những đề xuất về cơ chế, chính sách phù hợp đối với hệ thống QTDND, nhằm tạo điều kiện cho QTDND phát triển an toàn, bền vững.

Đặc biệt, BHTGVN ưu tiên tập trung vào nguồn nhân lực, thường xuyên tổ chức tập huấn nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ, đẩy mạnh công tác đào tạo trưởng đoàn kiểm tra để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, có đủ năng lực đánh giá tính khả thi của phương án phục hồi, nắm chắc quy trình nghiệp vụ cho vay đặc biệt, tham gia xây dựng phương án phá sản...

Có thể nói, với những nỗ lực tích cực trong triển khai các hoạt động nghiệp vụ cũng như luôn đồng hành, sát cánh với hệ thống QTDND thời gian qua, BHTGVN đã minh chứng vai trò là công cụ đắc lực của Chính phủ, NHNN trong sứ mệnh bảo vệ người gửi tiền, nâng cao niềm tin công chúng và đóng góp có hiệu quả vào quá trình tái cơ cấu các TCTD, đặc biệt là các QTDND.