Bổ sung chế tài xử lý các trường hợp cố tình vi phạm Luật phòng, chống rửa tiền
Chiều 24/10, Quốc hội tiến hành thảo luận tại tổ về: Dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi); Dự án Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi); Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thời hiệu xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức. Trong đó, có đại biểu cho rằng cần bổ sung chế tài cho các trường hợp cố tình không tuân thủ các quy định, luật lệ về phòng chống rửa tiền.
Tại cuộc thảo luận của tổ 14, góp ý vào dự án Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi), các đại biểu tỏ tán thành với sự cần thiết sửa Luật sau hơn 10 năm thi hành với những bất cập, hạn chế đã được chỉ rõ.
Trao đổi nội dung cụ thể, đối với quy định về cập nhật thông tin nhận biết khách hàng tại Điều 1, đại biểu Trần Thị Vân - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh đề nghị cần xem xét lại quy định cụ thể chặt chẽ hơn để đảm bảo tính khả thi trong trường hợp đối tượng báo cáo là công ty kinh doanh trò chơi có thưởng như: casino, xổ số, đặt cược, trò chơi điện tử có thưởng. Bởi khách hàng của các công ty này thường không sử dụng dịch vụ thường xuyên, có tính tức thời nên việc cập nhật thông tin nhận biết khách hàng để thiết lập mối quan hệ, xác định nguồn gốc tài sản hay mức độ rủi ro sẽ rất khó khăn.
Đồng thời, cần rà soát, cân nhắc kỹ lưỡng tính khả thi của quy định đối tượng báo cáo phải thực hiện đánh giá rủi ro về rửa tiền tại Điều 15 và phải xây dựng quy trình quản lý rủi ro thấp, trung bình, cao về rửa tiền tại khoản 1 Điều 16. Bởi căn cứ theo Điều 4 dự thảo, đối tượng báo cáo có phạm vi rộng và số lượng rất lớn nhất là đối với đối tượng là cá nhân và doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, điều này sẽ tạo gánh nặng về thủ tục hành chính cho cả đối tượng báo cáo và cơ quan quản lý nhà nước.
Đại biểu Trần Thị Vân cũng cho rằng, cả dự thảo Luật cũng chưa có chế tài cho các trường hợp cố tình không tuân thủ các quy định về phòng chống rửa tiền. Do đó, cần bổ sung chế tài trong trường hợp các đối tượng báo cáo không báo cáo hoặc không cập nhật báo cáo kịp thời theo quy định nhằm tăng tính hiệu lực của quy định này.
Một số đại biểu cũng đề cập đến kinh nghiệm về pháp luật phòng, chống rửa tiền của một số quốc gia. Chẳng hạn, tại Mỹ, trường hợp các cá nhân cố tình không tuân thủ những quy tắc, luật lệ liên quan đến phòng, chống rửa tiền thì có thể xử lý về mặt dân sự, hoặc hình sự, tuỳ vào mức độ vi phạm nặng nhẹ, nếu nặng có thể phạt đến 5 năm tù. Về mặt dân sự, người vi phạm sẽ bị phạt nặng, có thể lên tới 250.000 USD.
Ngoài ra, với quy định về yếu tố báo cáo giao dịch đáng ngờ, các đại biểu cho rằng, cần xem xét lại quy định này vì thời điểm thực hiện giao dịch thì đối tượng báo cáo không thể biết và không thể xác định ngay được khách hàng là bị can, bị cáo.