Phóng viên: Chúc mừng ông vừa được Quốc hội phê chuẩn tái giữ chức Bộ trưởng Bộ Tài Chính. Ông đã xây dựng chương trình hành động trong nhiệm kỳ này cũng như đã lường trước những khó khăn, thách thức mà mình sẽ phải đối mặt?

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng: Thách thức về mặt tài chính, ngân sách trong giai đoạn tới có rất nhiều. Trong đó một số nội dung quan trọng gắn với an ninh, an toàn tài chính quốc gia như vấn đề tiến hành tái cơ cấu lại ngân sách nhà nước, tái cơ cấu chính sách thu, chi để đảm bảo cơ cấu chi hợp lý của dự toán ngân sách nhà nước. Thứ 2 là phải đảm bảo vấn đề an toàn, an ninh tài chính gắn với đảm bảo an toàn nợ công.

Để triển khai các nội dung này, thời gian vừa qua, Bộ Tài chính được Chính phủ giao đang triển khai Đề án tái cơ cấu lại ngân sách nhà nước gắn với đảm bảo an toàn nợ công. Theo đó, phải tổ chức rà soát hết lại toàn bộ chính sách thu của chúng ta từ trước đến nay trong điều kiện chúng ta đang hội nhập kinh tế quốc tế, chúng ta phải cắt giảm lộ trình thuế quan theo các Hiệp định đã cam kết.

Trong bối cảnh giá dầu thô thế giới diễn biến phức tạp và không thuận lợi, chúng ta phải điều chỉnh lại chính sách thu để vừa thúc đẩy sản xuất kinh doanh vừa đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Chúng ta rà soát tổng thể các chính sách chi để tiến tới đảm bảo yêu cầu dành thích đáng nguồn lực cho chi đầu tư phát triển và tiết kiệm chi thường xuyên cũng như đảm bảo nguồn vốn để trả nợ những khoản mà lâu nay chúng ta đã vay.

Điều này rất quan trọng để đảm bảo an toàn, an ninh tài chính quốc gia. Chúng ta phải siết chặt đầu tư công, đặc biệt là hiệu quả của các dự án đầu tư công từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, từ nguồn vốn vay ODA, từ nguồn vốn sổ xố kiến thiết và trái phiếu chính phủ…

Đây là những nội dung rất thách thức nhưng trong đề án đó chúng ta phải giải quyết, kể cả các giải pháp và lộ trình triển khai trong thời gian tới.

Là người giữ "túi tiền quốc gia", chắc hẳn ông cũng gặp rất nhiều áp lực. 5 năm tới ông tiếp tục đảm nhiệm trọng trách cương vị này với tư thế như thế nào?

Bối cảnh đất nước mình trong yêu cầu hội nhập, phát triển, dưới áp lực trong điều kiện kinh tế nước ta thời gian qua có bước hồi phục, từng bước ổn định và điều đó cũng thể hiện qua việc triển khai dự toán thu ngân sách nhà nước hàng năm, thu ngân sách phản ảnh tình hình kinh tế của đất nước.

Tuy nhiên áp lực về chi tiêu của chúng ta quá lớn, đặc biệt chúng ta phải triển khai các Nghị quyết của Đại hội Đảng, Trung ương trong vấn đề đầu tư cơ sở hạ tầng, đảm bảo an sinh xã hội, kể cả chi cho quốc phòng an ninh trong bối cảnh mới.

Yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo an ninh an toàn quốc gia, cân đối ngân sách nhà nước là cân đối lớn nhất trong các cân đối vĩ mô của chúng ta. Các giải pháp như đã nói là phải có đề án đó.

Giải quyết áp lực chi tiêu công có phải là một trong những ưu tiên hành động của ông trong nhiệm kỳ mới hay không?

Tái cơ cấu lại ngân sách nhà nước không có nghĩa là chúng ta giảm chi tiêu một cách đột ngột mà giảm chi tiêu thường xuyên phải gắn với hiệu quả sử dụng, tiết kiệm chi tiêu, gắn với cải cách đồng bộ tổ chức bộ máy, triển khai đồng bộ đề án, Nghị định của Chính phủ về đẩy mạnh sự nghiệp công, kể cả chúng ta phải rà soát lại toàn bộ tổng thể chính sách về an sinh xã hội để đảm bảo sử dụng hiệu quả hơn.

Về nợ công chúng ta đã từng bước công khai. Công khai nợ công rất quan trọng để đề ra các giải pháp, khả năng trả nợ, bố trí nguồn lực trả nợ, quản lý sử dụng nợ công hiệu quả hơn.

Khi nhận nhiệm vụ ở nhiệm kỳ đầu tiên làm Bộ trưởng Bộ Tài chính ông có nói không ngại đương đầu khó khăn, còn nhiệm kỳ này?

Đó là tinh thần cốt lõi. Bây giờ tôi thấy càng tự tin hơn bởi công việc nắm tốt hơn. Quốc hội, Chính phủ, cử tri cả nước cũng chia sẻ hơn với tình hình tài chính ngân sách của quốc gia bối cảnh hiện tại.

Chúng tôi rất tin tưởng Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, các chương trình hành động của Chính phủ.

Người dân, dư luận vẫn rất bức xúc với tình trạng tham nhũng trong ngành thuế, hải quan, Bộ trưởng đã nêu ra quan điểm là quyết tâm giải quyết các công việc. Vậy, trong nhiệm kỳ này, Bộ trưởng sẽ có những giải pháp gì để xử lý tình trạng này?

Nếu nói công bằng trong thời gian qua, nhất là 2- 3 năm gần đây, các cải cách trong ngành thuế, ngành hải quan rất là mạnh mẽ. Điều này, người dân và các doanh nghiệp cũng đã thừa nhận và cũng ghi nhận điều đó,

Tuy nhiên, trong quá trình cải cách, đổi mới thì chúng ta đổi mới về cơ chế quản lý nên còn nhiều khó khăn, với bộ máy khá lớn từ Trung ương đến cấp huyện.
Như hiện nay bộ máy thuế là từ trung ương đến cấp huyện rất đông. Trong quá trình đổi mới, cải cách sẽ tập trung vào đào tạo lại đội ngũ cán bộ, tập trung rà soát các quy trình , quy phạm, rồi các quy định về đạo đức nghề nghiệp của thuế, hải quan.

Vừa qua Ủy ban Trung ương MTTQVN giám sát các quy trình này và cũng đã có ghi nhận. Tuy vậy, chúng tôi rất cần sự giám sát của người dân, doanh nghiệp, kể cả giới truyền thông.

Trong quá trình triển khai không thể nói là mình đi... mát mẻ, một chiều mà rõ ràng là có những cá nhân, có thể nói là "con sâu bỏ rầu nồi canh". Chúng tôi hoàn toàn thấy điều đó là một thực tế. Những "con sâu bỏ rầu nồi canh" thì bị xử lý rất nghiêm minh. Vi phạm đến mức xử lý pháp luật thì xử lý pháp luật. Vi phạm hành chính thì xử lý hành chính.

Có thể nói trong mấy năm vừa qua, bằng các giải pháp, luân phiên cán bộ thì chúng tôi đã luân chuyển hơn 10.000 cán bộ và quá trình kiểm tra, kiểm soát nội bộ đã xử lý trên dưới 300 cán bộ, công chức, đặc biệt cán bộ, công chức trong thuế, hải quan vi phạm về hành chính.

Chúng tôi muốn nói là về mặt cải cách là quyết tâm phải làm tiếp và đã có những kế hoạch triển khai rất tốt Nghị quyết 19, Nghị quyết 35 của Chính phủ và gần đây rất nhất là Nghị quyết 60 của Chính phủ về vấn đề đẩy mạnh giải ngân cơ bản để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Chúng tôi đã có kế hoạch cụ thể, ví dụ như Nghị quyết 19 có hơn 118 sản phẩm đầu ra bằng các giải pháp rất cụ thể. Chúng tôi tin rằng cùng với thời gian thì sự chuyển biến trong ngành thuế , hải quan sẽ bắt nhịp kịp cùng sự đổi mới của đất nước và phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn.