Bước chuyển lớn trong cải cách hành chính và hiện đại hóa hải quan
Hòa vào thành tích chung của toàn ngành Tài chính, với sự quyết tâm, nỗ lực của các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục Hải quan, năm 2020, ngành Hải quan đã đạt được quả tích cực trên nhiều phương diện, đặc biệt là tạo bước chuyển lớn trong công tác cải cách hành chính (CCHC) và hiện đại hóa hải quan.
Với mục tiêu vừa đảm bảo triển khai quyết liệt các biện pháp chống dịch Covid-19, vừa tích cực hỗ trợ khơi thông hoạt động xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị tích cực, chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp đẩy mạnh CCHC và hiện đại hóa hải quan.
Nhằm triển khai hiệu quả nhiệm vụ này, Tổng cục Hải quan đã ban hành các Kế hoạch thực hiện CCHC năm 2020; kiểm soát thủ tục hành chính (TTHC) năm 2020; thực hiện Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2020 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2020.
Năm 2020, công tác CCHC trong lĩnh vực hải quan được triển khai đồng bộ, hiệu quả ở tất cả các khâu, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và phương pháp quản lý hải quan hiện đại trong giải quyết TTHC. Qua đó góp phần rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu, thương mại.
Trong cải cách TTHC, Tổng cục Hải quan luôn gắn chặt hoạt động rà soát, đơn giản hóa TTHC trong triển khai công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Các TTHC được rà soát, đề xuất điều chỉnh theo hướng đơn giản hóa các yêu cầu, điều kiện thực hiện TTHC... Nhờ đó giúp giảm thời gian, chi phí, tạo thuận lợi tối đa cho cộng đồng doanh nghiệp. Nhờ đó, tổng số chi phí tiết kiệm được từ việc cắt giảm, đơn giản hóa TTHC ước tính khoảng 15 tỷ đồng/năm.
Trong năm 2020, Tổng cục Hải quan đã thực hiện đánh giá tác động của TTHC đối với 05 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật chủ trì soạn thảo; trình Bộ Tài chính ban hành 07 Quyết định công bố TTHC với 57 TTHC mới, 16 TTHC sửa đổi bổ sung, thay thế 9 TTHC và bãi bỏ 8 TTHC.
Về công tác rà soát, đơn giản hóa báo cáo ngành Hải quan, Tổng cục Hải quan đã thực hiện cải cách chế độ báo cáo trên cả 3 mảng gồm: Báo cáo nội ngành Hải quan, báo cáo của khối các cơ quan hành chính nhà nước và báo cáo của doanh nghiệp đối với cơ quan Hải quan.
Tổng cục Hải quan đã ban hành Danh mục hệ thống báo cáo định kỳ ngành Hải quan (Quyết định số 2307/QĐ-TCHQ ngày 09/9/2020) đã cắt giảm 63% số lượng báo cáo định kỳ hiện hành, vượt chỉ tiêu cắt giảm tối thiểu 20% số lượng báo cáo định kỳ tại mục tiêu chất lượng của Tổng Cục Hải quan giai đoạn 2019-2020, nhằm giảm áp lực đối với các Cục Hải quan tỉnh, thành phố, đồng thời giảm chi phí hành chính trong hoạt động của cơ quan Hải quan. Đây cũng là tỷ lệ cắt giảm nhiều nhất trong những đợt rà soát cắt giảm báo cáo trong khoảng 10 năm trở lại đây.
Với những nỗ lực trên, năm 2020, Tổng cục Hải quan đứng đầu trong số 05 đơn vị khối Tổng cục và tương đương thuộc Bộ Tài chính về chấm điểm chỉ số CCHC.
Cùng với đó, Tổng cục Hải quan cũng đã đẩy mạnh hiện đại hóa hải quan và đạt kết quả tích cực. 2020 là năm cuối cùng của Chiến lược phát triển Hải quan 2016-2020 cũng như là bước đệm trong việc xây dựng Chiến lược phát triển Hải quan giai đoạn 2021-2030.
Năm 2020, Tổng cục Hải quan đã cung cấp 202/238 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4, chiếm 85% tổng số thủ tục hành chính do Tổng cục Hải quan thực hiện, trong đó có 196 thủ tục hành chính đã được cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 4 (đạt tỷ lệ 82,4%).
Những kết quả nổi bật trong thực hiện Chiến lược là xây dựng thể chế chính sách quản lý nhà nước về Hải quan ngày càng đầy đủ, toàn diện, ngày càng tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu.
Với vai trò là Cơ quan thường trực của Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với các bộ, ngành tích cực triển khai các TTHC mới, mở rộng phạm vi, số lượng doanh nghiệp tham gia đối với các TTHC đã triển khai thực hiện trên Cơ chế một cửa quốc gia đảm bảo đáp ứng mục tiêu và tiến độ Kế hoạch tổng thể triển khai Cơ chế một cửa quốc gia và Cơ chế một cửa ASEAN giai đoạn 2016-2020.
Nhờ đó, tính đến ngày 15/12/2020, Cơ chế một cửa quốc gia đã có 207 TTHC của 13 Bộ, Ngành được chính thức triển khai, với hơn 3,5 triệu hồ sơ của hơn 43,7 nghìn doanh nghiệp. Tổng cục Hải quan đã cung cấp 202/238 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4, chiếm 85% tổng số TTHC do Tổng cục Hải quan thực hiện, trong đó có 196 TTHC đã được cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 4 (đạt tỷ lệ 82,4%).