Kiến nghị tăng thu giảm chi ngân sách 21.346,33 tỷ đồng

Trình bày Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2022 tại phiên họp chiều 30/5 của Quốc hội, Tổng Kiểm toán Nhà nước (KTNN) Ngô Văn Tuấn cho biết, qua kiểm toán Báo cáo quyết toán NSNN năm 2022 tại Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và tổng hợp một số kết quả kiểm toán chính của các cuộc kiểm toán tổ chức trong năm 2023, KTNN đã kiến nghị tăng thu, giảm chi NSNN 21.346,33 tỷ đồng.

Đồng thời, KTNN cũng kiến nghị xử lý khác 28.595,09 tỷ đồng; kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ, thay thế, ban hành mới một số nội dung không phù hợp với quy định pháp luật hoặc chưa phù hợp với thực tiễn của 198 văn bản. 

Về quyết toán NSNN năm 2022, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn cho hay, quyết toán thu NSNN là 1.820.310 tỷ đồng, bằng 128,8% (tương ứng vượt 406.902 tỷ đồng) so với dự toán giao, bằng 114,3% so với thực hiện năm 2021 (1.591.411 tỷ đồng). Trong đó, thu nội địa vượt 22,9% dự toán giao; thu từ hoạt động xuất nhập khẩu vượt 24% dự toán giao; thu dầu thô vượt 177% dự toán giao.

Quyết toán chi NSNN là 1.750.790 tỷ đồng, bằng 94,3% dự toán (giảm 104.851 tỷ đồng). Dự toán bội chi NSNN Quốc hội quyết nghị đầu năm 372.900 tỷ đồng, tương đương 4% GDP và được điều chỉnh trong năm là 442.233 tỷ đồng. Quyết toán số bội chi NSNN là 293.313 tỷ đồng, bằng 3,07% GDP thực hiện; trong đó bội chi NSTW 287.397 tỷ đồng, giảm 129.836 tỷ đồng so với dự toán (417.233 tỷ đồng), bội chi NSĐP 5.916 tỷ đồng, giảm 19.084 tỷ đồng so với dự toán (25.000 tỷ đồng).

Dư nợ công đến ngày 31/12/2022 là 3.557.668,28 tỷ đồng giảm 1,63% so với năm 2021, bằng 37,26% GDP. Các chỉ tiêu nợ công năm 2022 trong giới hạn cho phép của Quốc hội.

Theo đó, KTNN thống nhất với số liệu quyết toán NSNN năm 2022 do Chính phủ trình sau khi rà soát, thực hiện kiến nghị kiểm toán của KTNN.

Tổng KTNN đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội việc xử lý, quyết toán vào niên độ NSNN năm 2023 đối với các trường hợp Chính phủ không điều chỉnh được số liệu quyết toán NSNN năm 2022 liên quan đến NSTW. Đồng thời, chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương, địa phương, đơn vị được kiểm toán thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán.

Quản lý thu, chi ngân sách đạt nhiều kết quả tích cực

Thẩm tra quyết toán NSNN năm 2022, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh đánh giá, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo chấn chỉnh, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong việc chấp hành pháp luật về tài chính, NSNN. Nhờ đó, việc quản lý thu, chi NSNN đạt được nhiều kết quả tích cực; công tác quyết toán NSNN có nhiều chuyển biến.

Theo Báo cáo của Chính phủ, dự toán thu NSNN năm 2022 là 1.413.408 tỷ đồng; quyết toán 1.820.310 tỷ đồng, tăng 406.902 tỷ đồng (tăng 28,8%) so với dự toán. Uỷ ban Tài chính - Ngân sách thống nhất và đánh giá cao kết quả tăng thu NSNN năm 2022.

Về quyết toán chi NSNN, theo Báo cáo của Chính phủ, dự toán chi NSNN năm 2022 là 1.855.641 tỷ đồng, quyết toán 1.750.790 tỷ đồng, bằng 94,3% dự toán, thấp hơn dự toán 104.851 tỷ đồng.

Về bội chi NSNN, theo Báo cáo của Chính phủ, quyết toán bội chi NSNN là 293.313 tỷ đồng, bằng 3,07% GDP, giảm 148.920 tỷ đồng (33,7%) so với dự toán. Uỷ ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, đây là nỗ lực rất lớn của Chính phủ trong điều hành cân đối NSNN. Tuy nhiên, cần bổ sung làm rõ thông tin, số liệu chi tiết cắt giảm bội chi NSNN để làm căn cứ đánh giá thực chất việc giảm bội chi năm 2022. Đồng thời, cần tăng cường thu hồi số hủy dự toán, các khoản chi không đúng quy định, hết thời gian giải ngân dự toán năm 2022 và từ năm 2021 trở về trước.

Về tình hình vay, trả nợ, dự toán tổng mức vay là 642.019 tỷ đồng; quyết toán là 488.406 tỷ đồng, bằng 76,1% (giảm 153.613 tỷ đồng) so với dự toán. Đa số ý kiến Uỷ ban Tài chính - Ngân sách thấy rằng, việc huy động vốn trái phiếu Chính phủ để bù đắp bội chi NSTW, trả nợ gốc, lãi năm 2022 cơ bản sát với yêu cầu, phù hợp với khả năng thu, chi NSNN. Tuy nhiên, Uỷ ban Tài chính - Ngân sách đề nghị cần theo dõi, đánh giá sát khả năng thu, chi NSNN trong năm 2024 để xây dựng kế hoạch huy động bù đắp bội chi và trả nợ gốc NSTW năm 2024 và các năm sau phù hợp, tiết kiệm, hiệu quả.

Đối với nợ công, các chỉ tiêu nợ công năm 2022 được duy trì, đảm bảo trong giới hạn cho phép của Quốc hội.

Trên cơ sở đó, Uỷ ban Tài chính - Ngân sách trình Quốc hội xem xét phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022 theo đề xuất của Chính phủ và KTNN, cụ thể: Tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 2.713.787 tỷ đồng; Tổng số chi cân đối NSNN là 2.897.466 tỷ đồng; Bội chi NSNN là 293.313 tỷ đồng, bằng 3,07% GDP thực hiện.