Mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục xu hướng giảm

Nhận xét về chính sách tiền tệ, báo cáo kết quả công tác quản lý, điều hành giá 7 tháng đầu năm, định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại năm 2025 của Bộ Tài chính cho thấy, trong 7 tháng qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ một cách đồng bộ, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa nhằm ổn định thị trường tiền tệ, kiểm soát lạm phát và đảm bảo cung ứng vốn cho nền kinh tế.

Thanh khoản hệ thống tổ chức tín dụng được đảm bảo. NHNN giữ nguyên lãi suất điều hành, tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận vốn với chi phí thấp. Mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục xu hướng giảm.

Theo thông tin từ NHNN, tính đến ngày 20/7/2025, lãi suất tiền gửi bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới của ngân hàng thương mại ở mức 4,18%/năm, ổn định so với cuối năm 2024.

Lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới ở mức 6,53%/năm, giảm khoảng 0,4%/năm so với cuối năm 2024.

Ngày 4/8/2025, NHNN đã họp với các ngân hàng và lập tức đưa ra văn bản chỉ đạo, quán triệt hệ thống ngân hàng triển khai quyết liệt, có hiệu quả các giải pháp ổn định lãi suất tiền gửi, giảm lãi suất cho vay nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2025.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến lo ngại vấn đề đáng lưu ý nhất từ nay đến cuối năm là diễn biến tỷ giá.

Báo cáo của Bộ Tài chính nhận xét, tỷ giá được điều hành linh hoạt, phối hợp các công cụ chính sách tiền tệ và can thiệp ngoại tệ khi cần thiết để ổn định thị trường ngoại tệ.

Phát biểu tại cuộc họp của Ban chỉ đạo điều hành giá vào ngày 5/8/2025, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết, từ đầu năm đến nay, tỷ giá USD/VND đã tăng khoảng 2,7%, phản ánh xu hướng giảm giá của đồng Việt Nam. Tuy nhiên, tình hình này không phải là cá biệt, bởi trên thị trường quốc tế, nhiều đồng tiền cũng đang biến động theo chiều hướng tương tự.

Nói về nguyên nhân, Phó Thống đốc nêu rõ, tỷ giá chịu tác động chủ yếu từ cung - cầu ngoại tệ. Năm nay, cung ngoại tệ không thuận lợi như các năm trước do xuất khẩu giảm, nhập khẩu tăng và áp lực trả nợ ngân sách lớn. Bên cạnh đó, hoạt động rút ròng của các nhà đầu tư nước ngoài cũng tạo thêm sức ép lên tỷ giá.

Một yếu tố khác cũng tác động đến tỷ giá là chênh lệch lãi suất giữa VND và USD. Bởi theo Phó Thống đốc, lãi suất liên ngân hàng VND hiện đang thấp hơn lãi suất USD, trong khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vẫn chưa hạ lãi suất. Điều này tạo áp lực lên tỷ giá và đòi hỏi NHNN phải liên tục theo dõi, cân chỉnh hợp lý lãi suất thị trường.

Tuy vậy, đại diện lãnh đạo NHNN khẳng định vẫn đang điều hành linh hoạt, đảm bảo cân bằng cung cầu ngoại tệ và thanh khoản thị trường không bị gián đoạn.

Nới room nhưng không buông lỏng kiểm soát

Một vấn đề cũng được ông Phạm Thanh Hà nêu ra tại cuộc họp là hiện tượng tiền mặt rút ra khỏi hệ thống ngân hàng gia tăng vào tháng 6/2025, ngoài quy luật thông thường vào dịp Tết.

Theo NHNN, nguyên nhân có thể do tâm lý người dân thận trọng hơn sau nhiều vụ lừa đảo qua mạng, hoặc có thể do dòng tiền cũng có thể chuyển sang các kênh đầu tư như bất động sản, chứng khoán hoặc do hoạt động chi trả trợ cấp, sắp xếp bộ máy tại một số cơ quan.

Nhưng đại diện NHNN cũng thông tin, từ tháng 7/2025, lượng tiền mặt rút ra đã có dấu hiệu giảm và một số ngày thậm chí ghi nhận tiền mặt quay trở lại hệ thống ngân hàng. NHNN đang theo dõi sát và làm việc với các ngân hàng thương mại để đánh giá cụ thể hơn, từ đó có giải pháp điều hành phù hợp.

Về tín dụng, báo cáo của Bộ Tài chính cho biết, NHNN đã tiếp tục lộ trình hạn chế và tiến tới bỏ cơ chế giao chỉ tiêu (room) tín dụng cho từng tổ chức tín dụng; đồng thời chỉ đạo tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, ưu tiên lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và các động lực tăng trưởng.

Kết quả tăng trưởng tín dụng đã có diễn biến tích cực và được cải thiện so với cùng kỳ năm 2024: đến ngày 29/7/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt 17,15 triệu tỷ đồng, tăng 9,8% so với cuối năm 2024, tăng 19,75% so với cùng kỳ năm 2024.  

Cũng tại cuộc họp của Ban chỉ đạo, liên quan đến chính sách tiền tệ, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá cho rằng, chính sách tiền tệ đang thực hiện mở rộng, đảm bảo giữ lãi suất thấp, cũng như mở rộng chỉ tiêu tăng trưởng  tín dụng sẽ giúp tiền chảy vào sản xuất, kinh doanh.

Về room tín dụng, Phó Thủ tướng lưu ý vấn đề kiểm soát dòng tiền, nghiên cứu nâng room cho những ngân hàng nào là hợp lý, để tránh dòng tiền chảy vào "sân sau", tiềm ẩn rủi ro cho nền kinh tế.

Vì thế, Phó Thủ tướng đã nhấn mạnh đến sự phối hợp hợp lý giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, cũng như sự phối hợp giữa các bộ, ngành trong kiểm soát giá cả, lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.